Guest writer
F. Vanlalrochana
MARI LEH JOSEFA LEH KEINI
Leia Isua nu leh Pa Mari leh Josefa chungchang hi Krismas a lo thlen dawn hi chuan ka ngaihtuah chhuak fo ṭhin a. Pathianin an kawng a thlansak te kha a harsa hlein ka hre ṭhin.
Luka 2:4-6-ah khan Chhiarpui avanga Bethlehema an zin kawng kha kan hmu a:
"Josefa pawh, Davida chhungte leh a thlah a nih avangin, Galili ram Nazaret khua aṭang chuan, a nupui hual Mari, rit tawh tak nen chuan, hming ziak tûrin Judai rama Davida khua Bethlehem an tihah chuan an kal ve ta a. Chuta an awm lai chuan a hrin a lo hun ta a; fa tirah mipa a hring a. Puanin a tuam a, khualbuka an len ve tak loh avângin ran chaw pekna thlengah a muttir a.” tih a nih kha.
1. Nazareth aṭanga Bethlehem hi mel 90-a hla a ni. Josefa te nupa kha Ni li chhung vel an kal angah a ngaih theih ang. Nau hring lek lek tawh zinkawng atan chuan a thui khawp mai a, kawng lakah pawh hrehawm an tihle pawhin a rinawm.
2. Bethehem an thlen khan Mari khan Isua a hring a, Khual buka an len ve tak loh avangin ran chaw pekna thlengah a muttir tih kan hria. Nau hring hlim han awmpuina tur chuan duhthu a sam lo hle dawn a ni.
3. Josefa leh Mari te nun kha ka ngaihtuah let a. Hrehawm tam tak an tuar a. Van lal fapa meuh hring tur tih kha an inhre sa a, duhsakna bik emaw, vanneih bik riauna emaw eng mah an an nei reng reng lo a Mel 90 zet mai an zin a. Van lal fapa meuh hringtu turte khan Khualbukah hmun an chang lo a. Van lal fapa, Pathian meuh kha ran chaw pekna thlengah a mut a ngaih phah. Lal dang ang chu a ni lo tawp a ni.
Nula thianghlim, Mipa pawl lo meuha raitir a ni a. Zin kawng nuam zawk,hmun nuam zawka fa hrin ve awm tak kha, mi tam zawk aiin a chan a chhia a ni. Mari te nupa kha an vui lem lo niin a lang.
Isua pian hnuah Heroda avangin a zan azanin Aigupta lamah an tlanchhe bawk a nih kha. Chutiang nuaih chuan Van lal fapa kha an hrin a, an enkawl a ngai a ni.
Rilru hahna leh hrehawmna lian em em tur chu mipa pawl miah loin Mari a rai a. Josefa, a pasal hual tan khan a hrehawm dan tur chu. Depression nasa taka neihna tham a ni ang chu. Tlang thantir a duh lo a, a ruka bansan kha a tum a nih kha. Mahse, Bible sawi angin, Pathian thu a zawm a. Nupuiah a nei ta a nih kha.
Chanchin ṭha Matthaia ziaka kan hmuh dan hi han tar lang ila:
“Nimahsela, chûng thu chu a ngaihtuah laiin ngai teh, a mangah Lalpa vântirhkoh a hnênah a lo inlâr a, “Josef, nang Davida fapa, i nupui hual Mari chu neih hlau suh; a nau pai chu Thlarau Thianghlim laka mi a ni asin. Fapa a hring ang a, a hmingah Isua i sa ang; ani chuan a mite an thil tihsual lakah a chhandam dâwn si a,” a ti a. Tichuan, Josefa chu a muhîl a tho a, Lalpa vântirhkohvin a hnêna thu a pêk ang chuan a ti a, a nupui hual chu a nei ta a; nimahsela, fapa a hrin hma loh zawng a pâwl lo; tin, a hmingah Isua a sa ta a.”
4. Thil lang chiang tak mai chu, Pathian hian mi duhsak bik a nei reng reng lo tih hi a ni. Isua nu leh pa te meuh pawh mi nawlpui aiin an chan a ṭha lo zawk a ni. Pathian hi mi zawng zawng tan a ṭha a, Lal Isua pawh chanhai zawng zawngten amah an belh theih nan, mi pian dan aia hnuai zawkin a lo piang a, a lei nu leh pate pawhin mi hmuhsit, endawng leh duhsak loh an hlawh zawk hial a ni.
5. Tun laiah chuan hote teah kan thin a rim a. Ego kan ngah em em a. Miin min chhan danah te pawh kan lungawi lo deuh zel a. Mi tinin min ngai pawimawh se, min duhsak se kan ti rilru ṭheuh a. "Eng nge a nih bik?" kan ti khar khar a. Min be ṭha lo deuh emaw, kan beisei ang min pe lo emaw nia kan hriatte chu kan sawi chhiat loh leh kan be duh lo a. Kan nunah thil eng emaw a thleng a, vuina tur kan zawng a. Pathian emaw, mi dang emaw reng reng hian min do vek emaw kan ti fo emawni tih tur te hian kan khawsa ṭhin a ni.
Mari leh Josefa kha chuan Pathian laka a ṭha zawk beisei thei awm tak khan an chanvo an chunga tla kha ngawi renga ṭha taka hlen kha an tum mai a ni. Pathian fapa meuh enkawl seiliantu tura thkan anih chhan pakhat pawh a niin a rinawm. Chu nun chu kan nunah pawh seng lut ve ila a ṭha hle awm e.
6. Krismas leh Kum thar chungchang han sawi chhunzawm ta zel ila. Ramhlun N kohhran hian Committee peng hrang hrang siamin, Krismas leh Kum thar hi hlim takin a lawm ṭhin a. Krismas leh Kum thar committee hnuaia Decoration Committee-a John Lalhruaitluanga secretary a nih kum ni tain ka hria, 2006-07 a ni mai thei, Kum thar banner-ah "Lal Isua Ka duh ber, Min hruaitu atan" tih hi a thu belah an thlang a. Kum thar thupuiah a inhmeh viauin ka hre thin a. A nihna takah chuan Krismasah pawh infuih tharna tur thuchah atan a ṭha tel tho a, Kum tluana nun innghahna tur thupui a ni bawkin ka hria.
Thla 12 na kan lo hmang zo ṭep ta a. Lal Isua piancham kan lawm chho dawn ṭan ta a. Kumin hian January thla aṭanga kan hun hman dan ngaihtuah lêt ila, heng hun chhung hian Lal Isua hruaina hi kan duh ber a ni lo fo mai em aw tih te hi kan ngaihtuah ngai em? Lal Isua hruaina enga kal lo hian, kan duhzawng anga awm mai chang kan nei tam viau mai thei. Chutiang ni chung chuan, Pathian Khawngaihna leh kaihhruaina vangin kumin chu kan lo hmang zo ve dawn ta reng mai.
Kan ngaihsak loh lai, mahni inhmangaihna leh mahni lawm zawng uma kan inham buai lai pawha hmangaihna tawp loa min chelhtu, a Khawngaihna a kan kawng en ṭhintu Lalpa Pathianah hian lawm mai tur kan ni e.
Mi tam tak chuan mi nun hi an han en nasa ṭhin khawp a. Mi fel lohna te hi an hrilh zar zar peih a. Tlin lohna inhrilh dawn chuan tu pawh hian dawnsawn tur leh mi dang hrilh tur kan ngah ngawt ang. Kan tlinna te avanga a rawngbawl tur kan ni lo a. Lal Isua kan hmangaih avanga a rawngbawl tur kan ni. Rawngbawlna chanvo te hi khawngaihna vang a ni.
Kan nun hrim hrim hi Pathian khawngaihnaah a innghat thuk em em a, chhandamna pawh hi a khawngaihna vang a ni tih hre chungin, kumin Krismas chu Pathian hnenah kan nun I hlan thar leh ang u.
Krismas Chibai vek ule.