HUN THA KAN NEI E

Kum 2016 a lo thar a, kum thar, ni tharin min hmachhawn ta at mai le. He kum thar leh hun thar lo thleng tur, ni 300 chuang zet kan la neih hi engtinnge kan hman tih hi thil pawimawh tak a ni. Mi mal ang pawhin kan dam a, kan hrisel chuan thil tam tak tihna hun a awm a, thil tam tak ti turin chakna engemawchen chu kan nei fur ang. Mahse mi thenkhat tan chuan hmasawnna lam thlir lova, ‘Engtiknge kan chah thlak ang?’ ‘Eng chen nge kan la daih ang le?’ ti a natna khum bul belh a ngai ang. Chutianga natna leh hrisel lohnain a tlakbuakte tan chuan kum thar leh hmasawnna lam chu ngaihtuah hleih theih a ni lo.

Kan Mizoram hi India rama State ralmuang ber pawla chhal ve thin a ni a, tunah hian hmasawnna kawnga kan ke penna tur daltu a awm ngai a nih pawhin mihring kalphung pangngaia harsatna awm satliah bak daltu kan nei lovin a lang. Hnathawh tibahlah turin chhiatna rapthlak kan la tawng rih lova, min tibuaitu hel pawl leh midang rikrap chingte thuhnuaiah kan kun lo bawk a, sorkar chak thei deuh mai tur sorkar ngelnghet angreng zet mai kan nei a, mipui hruai nuam tak kan awm bawk.

Kum tharah hian kan kal dan a dik a, taima taka thil kan ngaihtuah a, kan bawhzui bawk chuan kan hmasawnna daltu tur a vang angreng khawp mai. He hun tha hi kan hman thiam a, kan hman peih chuan kan hnam tan thil tam tak tih theihna hun a ni e. Buh leh bal thar lamah engtinnge hma kan sawn ang? Kan thlai chin te engtinnge hlawk zawka kan chin ang? Thlai chi thar buaipui nge hlawk ang kan thlai neih sa buaipui? Dan siam tur mamawh kan nei em? Kan hmasawnna kawng min hawnsak theitu tur dan siam hmabak kan nei a nih chuan ngawrh takin bawhzui ila, a tul chuan State upa zawkte tihdan entawn ila.

Inkal pawhna kawng thar engzah nge kan reh dawn a, a awmsa hi engtinnge kan chei that ang? Tun aia hlawk zawka cheithat dan hmuh chhuah tur kan nei em? Kan kawng siamtu (Department mi leh sa leh Contractor) te kaihhruai dan tha zawk kan chher chhuak thei em?

Kan Education kalpui danah hian eng tak nge kan siamthat ang? Reformed Commission te rawtna, han tihpuitlin a kan thatpui zawk tur a awm em? Kan kalphung ngai rengah pawh hian engtinnge tha zawka sikul kan enkawl ang? Zirtirtu zawng zawng te hi an thawhna hmuna awm chat tura enkawl dan kan duang chhuak thei ang em? Kan zirna sikul te hi khar ngai khar felin kan khar loh apiang chu tha zawkin kan enkawl thei em?

Power lamah tihtur hmabak kan nei em? Transformer an tih te hi bun belh dan tur engnge kan hisap? Power siam chhuahna kawngah engnge mutan kan nei em? Kan mutan chu kan kheng thla thei em? Harsatna sut tlang hleih theih loh kan neih chuan a helna kawng kan hria em?

A pawimawh ber pakhat chu mipui rilru chawikan a ni. Kum 2016 chhung hian mipui rilru chawikang turin engnge kan tih ang? Kan Mizo mipuite hi mahni inring tawk leh induh ve thei tawka awm turin an rilruah inrin tawkna (confidence) kan tuhsak thei em? Hnam inngaitlawm, mahse rilru nghet; hnam rinawm, mahse chapo si lo; hnam taima leh rilru zau kan nih theihna turin kan sorkarin engnge min kaihhruaina hmanruaah a hman dawn?

Hnathawh te hi kan uar theih nan kan hotute hian min fuihdan tur ngaihtuah mek an nei em? Official car changkang neih te hi kan mipuite rilru chawikan nan te, taimak inzirtir nan te, mahni inrintawkna kan neih theih nan tangkai hlauh sela chu Official Car man to leh changkang ni a kan hriat hi a let lei belh ka remti a. Mahse chumi kawnga min hruai dawn lo a nih chuan pakhat an lei belh leh pawhin rilru a na zui vawng vawng ang.

Zingah ni a lo chhuak ang a, chu ni vek chu Tripura-ah te, Gujarat-ah te, South India-ah te leh khawvel ram zau zawk hmun dangah pawh a chhuakin Chakma chenna hmunah te, Tuikuk chenna hmunah te a chhuak ang a. Ni khat zela chhiar chhovin kumin kum tawp hi a lo thleng leh ang a. Kuminah hian nitinin hun hmandan awmze nei leh hmandan dika kan hman chuan he khawvel intlansiaknaah hian hmalam panin kan tawlh chho ang a. Mahse tihdan awmsa
aṭanga mahni mimal hlawkna tur lo pawhthlak ve ngawt kan rilruah a awm chuan kumin hi mawl takin a liam ang a, a hmang liamtu Mizo te hi kan upa sawt vek ang a, midangin hmasawnna rahbi an chhiar nghauh nghauh laiin keini tan kum a ral leh ringawt ang.

Min bawhbuaitu leh min mawlhtu awm lem lova he kum thar lo inher chhuak ta hi a tangkai thei ang berin hmang ila, Zofate chu zawi zawiin tun aia chak lehzual hian kan thang bek bek ang. Mahse kan thuthmuna kan thut rikngawt a, a nuam lam lama kan her kual mai mai chuan a ral leh ngei ngei dawn a, chutih hunah chuan miin hma an sawn dawn miau avangin keini chu hnungtawlh kan ni tihna a ni mai.

Kan hun tha neih hi i chhawr tangkai ang u.