LUNGNGAIHNA HAPTA RESISTANCE

Lungngaihna hapta kan lo thleng dawn leh ta reng mai a, ngaia han neiha hman liam mai mai a awl hle a. Thawnthu ziaktute chuan khawchin hi 'symbol' atan an hmang ṭhin a; thu leh hla hi hringnun hlimthla an lo tih fo angin thilsiam dangte hian thil thleng hi an ṭawmpuizia emaw te an tilang ve fo ṭhin niin a ngaih theih a, tun kara kan khawchinte pawh hi a ngaihbel theih viau awm e.

J.F. Dictionary chuan resistance chu "dodalna" tihin a hrilhfiah a. Michael Flood, Molly Dragiewicz leh Bob Pease te'n "Resistance and backlash to gender equality" an ziahah chuan resistance chu kan chunga harsatna lo thleng emaw, thuneihna do letna a nih thu an ziak a. Khawtlanga thil inthlakthleng kan rilrem loh zawng lo thleng chu a lehpek zel a awm loh nana chhanna lo pek emaw, lo do let ve emaw chu resistance ziarang a ni (2).

Isua nun kha kan bihchian chuan ṭhuang hnihin resistance a hmuh theih a. A hmasa zawkah chuan khawvel mite nunah resistance a lo lang nasa em em a. Kha'ng hunlai khan kan hriat angin khawtlang nun leh mimal nun a ṭha lo em em a. Chu'ng an nun ṭhin dan chu Isua'n thlak danglam tura danglam a thlen khan dona an tilang nasa hle a. Resistance hian lan chhuah dan hrang hrang a nei a-

Hnawlna (denial)- Kha'ng hunlai pawh khan thlakthlengna ngaihna chhan leh thil dik lo dik lohna kha an hnawl a, an ngaihtuah ṭha duh lo a ni.

Phatna (disavowal)- Isua'n a hau khan an thiltiha mawhphurhna an la duh lo a ni. Lalte leh sakhaw hruaitute pawhin mipuite harsatna an hmuin an hria a, mawhphur duh chu ni se, an khawtlang nunah hmasawnna leh dikna kan hmu ngei ang.

Awm mai maina (inaction)- Ram hruaitute leh mipuite kha an nun danah khan sual nen an inchiahpiah hneh em avangin thawh a, ram siam ṭhat tumna kha mi tlem teah bak hmuh tur a awm lo a tih theih a ni.

Tlawn lungawina (appeasement)- An lalte leh thunei deuh te kha an intlawnsiak a ni ber a; Lal Isua pawh a thiltihtheihna a lanchhuahtir lai kha chuan tlawn tawk an tam tih a hriat a; Bible-a inziak bak pawh a tam awm e. A zirtirte zingah pawh mi dang hriat loha chan ṭhat lo tumte pawh an awm kha maw le.

Dâl (repression)- Isua'n danglamna a thlen a mi tam takin a thu an pawm lai pawh khan a do pawlte chuan a kawng dal tuma an hmanhlelh hle kha.

Tharum thawhna (violence)- Thuthlung hlui aṭang tawhin Pathian thu a thlenna hmunah chuan a thlenna te ah hian tharum thawh tawrhna a thleng tlangpui a. Hei tho hi Isua pawhin a tuar a ni. Hei bakah hian intluktlan lohna (unequal structures) chhawm nun zelna hi a lang tel bawk a ni (Agocs 1997; Godenzi 1999; Menzies 2007; Probst et al. 2008; Thomas & Plaut 2008;Lombardo & Mergaert 2013; Wiggins-Romesburg & Githens 2018).

Lungngaihna hapta kha a lungngaihthlak rualin a éng zawnga thlir chuan mihringte tan a ropui a, zalenna min petu a nih tih hi hriat nawn fo a ṭul hle a ni. A bul ṭanna kha Chawlhni niin Isua ropuia taka Jerusalem-a a luh ni a ni a, a tawp khar pawh Chawlhni bawk niin thlan aṭangin a tho leh tih kan hre awm e. A karah tihduhdahna tam tak awm mah se, a bul leh a tawpna hi a éng a, puk thim taka ni zung lo lut ang mai hi a ni awm e.

Resistance dang kan hmuh leh chu Isua thawh lehnain min pek hi a ni awm e. Foucault -a'n theihtihtheihna hi khawi hmunah pawh a awm a tih ang deuhin thiltihtheihna hi kan nei ṭheuh a. Thiltihtheihna han tih hian thilmak han tih te rilruah a lang mai thei a, mahse hrilhfiah dan tam tak a awm a. Max Weber chuan kan duh zawng leh ṭha tih zawng kan kal tlangpui theihna hi a nih thu a sawi a. Rilru fim taka Pathian lam kan hawi theihna te, thil dik lo nia kan hriat dodal theihna te hi thiltihtheihna chu a ni ve tho mai. Chu chu sual chuan zep tlat mah se Isua chuan zalenna min pe tawh a. Isua thawhlehna chuan Pathian leh mihring inkar khi tawh zawm lehin a thiltihtheihna chu chhuangin sual chu kan dodal (resist) thei a ni. Chuvangin he lungngaihna hapta hian sual do turin resistance min pe a, sual pawhin thil tha chu a do a ni.

- Debbie Rinawmi