Lehkha Tára Inneih Hi
Mi chal lang tak chhungkua an ni ve a; a nihna avângin hmelhriat ngah tak a ni a; a hnathawh leh zirna avângin mi te nel a hlawh a; kohhran leh khawtlanga inhmang tak a nih avângin ṭhian a ngah ngang mai. Hetiang mi tân hian nupui pasala insiam hun a lo thlen dâwn chuan, zàm mai awl tak tûr hi a ni a. Sawm hmaih thiang lo an lo kat nuk a, duhsaktute vek mai kha an ni hlawm bawk nên, duhsak lêt phu vek mah se, duhsak sen loh khawpa tam an ni phâk tlat a. Phur a rit tel tlat nia.
Lehkha tara inneihna chu, a hma kar hnih emaw aṭangin kohhran inkhawmah 'sawmna' puan a lo ni a, hriattirna tar chhuah a ni bawk a. Chutianga tar a nih tawh chuan, 'kan sawm a che u' tia ṭawngkam neih loh bîk a inthlanhrunawm êm êm mai a. Kohhran anga insawm tawp mai chu kan tih dan phung pawh a ni. Rilru erawh chuan 'kan neih hian a tlin lo mai ang a; kan mualpho palh mai ang a; min lawmpuitu an tam lo palh mai ang a; an tam leh lutuk mai ang a...' (mi á ni lêng lo tân chuan ngaihtuah tûr a va tam êm! 'Risk lâk tawp mai chi a ni' tia inhnem leh ngawt mai pawh awl tak a ni).
"Inru zâwk ila, a rûk deuhva inneihna kalpui a nih pawhin kan zángkhài deuh a ni mai alawm," tih mai pawh hi a awl ngawt nia. Nupaa insiam duh si, chhungkaw dinhmunin a tlin tâwk tûr mitthla ràn phei chuan, a ṭha thei ang ber kha kan duh ve leh vek bawk sia, phurrit a va ni teh lul êm! Lehkha tara inneih te chu a ropui alawm; inrûk a, Kristian chhungkaw ṭha tak din inbeisei leh ai thlawtte chuan. Tin, bul ṭan nân pawh chutianga lehkha tarte chu kan hmai a uang tlâng zâwk ngei ang le. Amaherawhchu, mipui hi kan â ta lo ngawt mai, a lawmawm. Kohhran pum huap pawhin inneih lawmpui tûra sawmna dawng mah ila, a hautak lo zawnga inlawmpui dân kan zir mêk zêl a. Inpuihna leh infuihna lah kan nei tam tial tial a. Chhunzawm zêl chi a ni.
Kristian Chhungkaw ṭha tak din tûra kan induh tlang vek a nih si chuan, hautak lo zawnga lehkha tara inneihna pawh hi kan sawi mawi chhunzawm ngam a ṭul a ni. A neiten duh ang thala 'ni ropui bîk alawm' kan tih ngawt lai hian, a nei lote pawhin 'kan neih tâwk alawm' tia thutlukna siam hi kan sawi mawi fo na'ng a, kohhran lam hian a tua ve ve tân pawha phurrit ni lo tûr khawp hian, zahawm taka program duan thiam kan ngai a ni hawt e.
Nikum, 2023, khân Mizo theologian ve ve inneihnaah ka kal a. Hmêlhriat nei ṭha leh mite hriat hlawh ve ve an ni bawk. Ṭhenrual sáwma an inneihna lawmpuitu tûr hmu lo an ni lo va, Kohhran leh khawtlang tâna inhmang tak, State pawn lam thlenga Mizo Welfare leh zirlai hruaitu ni ṭhin tân khân lawmpuitu neih tlem ngawt thu awm hek suh. Amaherawhchu, an inneih ni khân, lehkha tara innei lawmpuinaa ka kal tawh chinah (tam lo mah se) a la 'simple' ber hial ang. An chhungte zâwk pawhin, 'heti êm êma tih awlsam mai te chu a!' an tih hial zâwk kha a ni ve tlat. A zahawmna lam erawh a bo ka hre hlek si lo va. Khatianga awlsam si, zahawm si kha Zoram hian kan intihhmuh thei tih a takin ka hmu a. Ka fakin ka sawi mawi zâwk lo thei lo a ni e.
Kohhran hian rethei leh hausa kara daidanna bang insiam mêk chhu chat tûr hian kan mit a men lehzual chu a ṭul a ni.
- Samuel Dinté, Chennai