Hriselna Atan Gym Kal

Khawvel changkànnain a ken tel zingah kan Mizo ṭhalaite’n gym kal kan intihhmuh hi thil lawmawm tak a ni a, i intihhmuh zel teh ang u. Mi tam takin sum senga rit chàwite hi sawisel ṭhin mah se, sum senga zûk leh hmuam tih ai chuan a hlawkthlák zawk hrim hrim. Gym kàl (workout) ṭhatna hi sawi tur tam tak a awm a, tun ṭumah chuan point thum (3) lek kan sawi dawn a ni.

1. Zûk leh hmuam simna ṭha tak a ni : Zuk leh hmuam hi Mizote hian kan ti nasa em em mai a. Cancer natnaah ngat phei chuan khawvelah a ber kan kai hial a, thil lawmawm loh tak a ni. Gym kan kal hian vawi leh khatah nghei/sim nghal duak duak chu a harsa maithei e. Amaherawhchu, ni tin gym kan kal a, exercise kan lãk a, rit kan va chawi khan kan taksa hrisel lohzia te, kan zuk leh hmuam tih vanga kan fitness chhiatzia te kan va inhmu chiang a, chu chuan zawi zawiin keimahniah zûk leh hmuam nghei duhna min pe thei a, a ṭha em em a ni. Gym chhûngah tu mahin zuk leh hmuam an tih ngai loh avang leh, hriselna ngaina mi hlir kalkhawm ṭhin an nih avangin, zûk leh hmuam sim duh tan kal ngei ngei tur a ni.

2. Rilru hriselna (mental fitness) thlentu a ni : Rilru hriselna hi mi zawng zawng mamawh a nih rualin tunlai ṭhalaite hian kan nu leh pa, kan rual ute ai hian kan mamawh zual zawk emaw ni chu aw a tih theih awm e. Tun hmaa kan hmelhriat ngai vak loh tunlai natna ti mai ila - heng depression, anxiety, stress etc. neuh neuhte hi kan vei nasa ta em em mai a, heng te hi kan awm àwl vang leh kan taksa kan sawizawi loh ṭhin vang te hi a ni duh khawp mai. Gym kan kal a, kan va workout hian kan taksaa natna dotu (immune system) kha nasa takin kan va tichak (boost) ta a, chu chuan kan awm a tihnawm phah em em mai a, a sapṭawng takin kan mood a ti-on em em mai ta ṭhin a ni. Kei (a ziaktu) ngei pawh hi hna thil avang leh duty hah avanga ka chauh (mood off) em em changte hian gym ka va kal hram hram ṭhin. A tira mood off em em mai kha ka han workout zo chu lâk ang huai hian ka awm ṭhin a, ka mood off zawng zawng kha chawp leh chilh hian a rawn on leh vat mai ṭhin a ni. Gym kal hi rilru hriselna damdawi ṭha tak a ni tihna a nih chu!

3. Hmanhmawh suh : Ṭhalai la naupang deuh zawk gym kal ṭan tirte ka han chah duh che u chu; hmanhmawh loh tur a ni. Sek thuai thuaite hi tum loh tur a ni. Kan chaw vawi khat ei hi kan ṭhanlenpui thur thur nghal ngai lo ang bawk hian, thla hnih khat lek gym kan va kal avang hian kan sekin kan piante a rawn inthlák danglam nghal thuai thuai dawn lo tih hi kan hriat a pawimawh awm e. Mi ṭhenkhat chuan sek thuai thuai te, pian tih nalh nghal thuai thuai te, mawng tihlen nghal thuai thuai te, chak nghal thur thur te an duh avangin damdawi (steroids) te an hmang ta ṭhin a. Hei hi thil pawi tak a ni a, inenkawlna a ṭhat leh si loh phei chuan thihna hial thlen thei a ni. Body-builders (steroids hman vanga) nunna chãn ta sawi tur pawh tam tak an awm a ni.

Chuvangin hmanhmawh thut thut loh tur a ni a, natural-in taksa siam kan tum tur a ni a, ni tin (regular taka) gym kan kal na na na chuan rei lo teah kan sek ang a, kan piante a rawn inthlák danglamin kan rawn hrisel em em mai dawn a ni tih hi hriat reng tur a ni.

- Muanpuia Vanchhawng