Naga pawl hnihin Manipur kawngzawh an dem
Naga pawl pahnih Naga People’s Union for Civil Liberties (NPUCL) leh Forum for Understanding the Naga-India Conflict and Human Rights (Funich) chuan Manipur-a ll Manipur United Clubs’ Organisation (Amuco), Committee of Civil Societies, Kangleipak (CCSK) leh United Committee Manipur (UCM) buatsaiha kawngzawh huaihawt chu an dem thu an sawi. Manipur-a pawl hrang hrangte hian "Common future of Manipur" thupuia hmangin intluktlanna kawng zawh an huaihawt a ni.
Naga pawl pahnihte hian kawngzawh chu ' NSCN leh sorkar laipui inbiakna, remna tluantling nei tura hmalakna tihchhiat tumna a ni' an ti. Naga leh sorkar laipui inremna hi Naga tan mai nilo hmarchhak pumpui tan hmasawnna tur a nih thu an sawi.
NPUCL president Kahorngam Zimik leh Funich convener Lakpachui Siro ten thuchhuah inṭawm siamin, 'Manipur tlangram chu phai zawl lalram nen pumkhat an ni ngai lo. Manipur kawngzawhtuten "phai leh tlanga chengte pakhat an nih thu leh ṭhenhran theih an ni lo" an tih chu belhchian dawllo, tam zawk nih hmachhuana tlangmite leh phai mite inzawm loh zia thupboa Naga-te nekchep tumna leh Manipur-a hnam dangte nek tumna mai a ni" an ti.
Manipur-ah hian nikuma Assembly-in bill pathum an pass aṭang khan boruak muanawm a awm thei meuh lo a, hemi hma hian an ṭhenawm state Arunachal Pradesh, Mizoram leh Nagaland angin inner line permit system (ILPS) hman ve phutin an lo buai tawh hle bawk.
Kum 2015, August 31 khan Manipur sorkar chuan a hnua sawi hlawh tak, tlang-miten an pawm theih loh leh tun thlenga innghirnghona thlentu - the Protec-tion of Manipur People Bill, the Manipur Land Revenue and Land Reforms Bill (Seventh Amendment) leh the Manipur Shops and Establishments (Second Amendment) Bill chu an pass a ni.
Bill passed ni khan tlangmite chuan dodalna lantir nghalin, MLA chenna in panga an halchhiat bakah Health and Family Welfare Minister Phungzathang Tonsing leh Outer Manipur aṭanga Lok Sabha member Thangso Baite chenna Churachandpur district-a amite an hal tel bawk.
Nawrh huaihawtte leh police-te innawr buainaa police te silai hmehpuaha mi pakua in nunna an chan phah a ni. Heng mi pakuate ruang hi Churachandpur-ah vuiliam lohin tun thlengin an dah reng a, tlangmite hian vuiliam an la phal lo.
Tlangmi inhlawmkhawm pawlte hian state sorkar an ring tawk lo tih an sawi, sorkar laipui chu anmahni tel ngeia inrawnkhawmna buatsaih tura an phut bakah tlangmite tan rorelna hran an ngiat a ni.
Naga pawl pahnihte hian remna leh hmasawnna tluantling awm tur chuan , Manipur-a cheng hnam lian leh Manipuri-te hian aw lian tak pahnih a awm tih hi an pawm a ngai a ni tih an sawi. Naga-te duh ber chu Manipur
aṭanga inlakhran pumhlum a nih thu Nagas like United Naga Council, All Naga Student Association, Manipur, Naga Mothers’ Union, and tribal apex bodies like Tangkhul Naga Long, Chandel Naga Peoples’ Organisation, Zeliangrong Baudi, Manipur and Naga People’s Organisation, Senapati te chuan an sawi.
Naga pawl thuchhuah tarlan danin Manipur-a kawngzawh huaihawt anih khan United Nagas Council duhdanin Naga chenna tlang ram bialah chuan neih a ni ve lo.