
Guest writer
Lalhruaitluanga Ralte
Mission Vengthlang
Sulhnu 195 : Pastor Vanchhungan Pathlawi leh Lal velh a tum thu
Kar hmasa khan Pastor hmasa zinga mi Bankuaia chanchin ngaihnawm tlem kan sawi kha a ni a, Pastor Vanchhunga chanchin ngaihnawm kan sawi ve thung ang. Kan thu lakna chu Rev. Lalnghinglova lehkhabu, Zoram Nghahchhan a ni leh ang. Kan thu sawi tur hi Mizoram khaw pakhata lal ina thil thleng a ni a, a sawitu chu Ramthim Tirhkoh lar tak Robuanga, Burma ram thlenga chanchin ṭha dak zawn luttu kha a ni a.
Lal hming leh khua hi a sawi lang lo va, sawi lan loh a ṭha zawkin a hria a ni thei e. Thil thlen dan chu hetiang hi a ni: He lal hian a vel khuate chahkhawmin ni ropui eng emaw tak an hman lai a ni awm e, mi pawh an tam ve viau a ni. Chumi lai tak chuan Pastor Vanchhunga leh a hote, Fangrual an tih, a huhova chanchinṭha hrila zinhote an lo lut ve a. Lal inah thlengin zanah chuan an riak ta a. An han mu chu, mei pawh a la thim hman lo tihah chuan pathlawi pakhat hi saruak ngal ngat mai hian a lo lut a. Lal ina mi baihvai, hmeichhe nau pawm lehnghal, khumâi lama mu chu zen a tum ta a. A khumah a han lawn a, hmeichhia chuan, “Min hrethiam la, min khawih lo hram rawh, nau ka pawm leh vaih chuan ka chan a chhe lutuk ang,” tiin a lo ngen a. Pathlawi chuan pawl luih a tum ve tlat avangin an inpawt buai hle mai a. An thawm lah chu tu han hai rual ni suh, an ri an ri mai a. Lalpa lah kha lo tho bik hek suh, thehmeh ang maiin a reh vang vang mai si a.
Chutah le, Vanchhunga thinin a tuar ta lo. A lo tho va, pathlawi chu a hau ta a, “I zak na nge, chhuak vat rawh. Hmeichhe khawngaihthlakin, ‘Mi hrethiam hram rawh, nau ka pai leh chuan ka chan a chhe lutuk ang,’ ti na ngawih ngawih a. Eng i ti nge ni, mi duh lo chung chung chu pawl luih i tum tlat chu ni? tiin a hau ta khur khur a. Pathlawi chuan, “Eng nge maw i hriat zawk chu le, i farnu a nih loh hi. I sawi tur engmah a awm lo ve, i zak na nge? Ngawi chipcham reng rawh,” a han ti let ve a. Pastor Vanchhunga chu a thin a ur zual ta sauh a, “E e e, chu ti tea min han tih vei chu le. Nang, mi duh lo chung pawl luih tum chu zak lovin kei ka zak ang maw? Lung inah ka khung ang che. Khawnge, mei pawh ka’n chhem eng nghe nghe teh ang,” tiin mei a chhem eng ta hluah mai a. Tichuan, pathlawi chu khum mawngah chuan saruakin a ṭhu khal mai a. Vanchhunga chu a chhang zui ngam ta lo va, “Ka u Vanchhung, min ngaidam rawh,” tiin thupha a chawi ta a, hmeichhia chu khawih zui a tum ta lo va. Pastor Vanchhunga chuan, “A nih leh ka ngaidam ang che. Tun hnuah ti leh ngai reng reng tawh suh. I tih ka hriat leh na chuan lung inah ka khung ngei ang che, kal bo vat rawh,” a ti a. Pathlawi chu saruakin a tlan chhuak ta ṭhau ṭhau a.
Pastor Vanchhunga chuan lalpa kha a hau zui ve leh ta a. “Nang pawh lal i ni a, i inah mi chhumchhia a lo lut a, i humhimna a rawn zawng a. Khatiang mi sual lakah khan i humhim ngam lo va maw? I zak na nge, ka vel hrep mai tur che a nia,” a han ti a. Lal chuan, “Ka u Vanchhung, ka lo muhil a, ka lo hre lo a ni. In inchhang thawmah khan ka lo harh ve chauh a ni,” a han ti a. Pastor chuan, “Awih loh loh tur, kan mu chauh a ni a, muthilhna hun a la ni hlei nem. I suahsual vang mai mai a ni, lo tho vat rawh. I lalna lehkha kha rawn la teh, ka lo thaichhe vek teh ang. Mi duh lo chung chung pawl luih hi British lalram chhungah hian sawrkar duh loh zawng thil, thiang lo let der, lung in tan ngei ngeina a ni asin. Nangmah hi lung inah ka khung mai tur che asin,” a han tihkhum leh ta a. Lalpa chuan, “Ka u Vanchhung, min ngaidam rawh, ka thiam loh a ni e,” tiin ngaihdam a dil a, an inngaidam ta a. Pastor chuan, “Tun hnuah pawh hetiang hi awm leh ngai tawh suh se,” tiin a zilh a, an mu ṭha leh ta a ni. (Zoram Nghahchhan, phek 63-65)
Pastor Vanchhunga hi Tirhkoh hmasa ber zinga mi a ni a, a pa chu Vanṭhuama ni. Vanṭhuama pa chu Vansuakthanga, Sailam lal Bengkhuaia khawnbawl upa min a ni a. Vansuakthanga nupui Kaiṭhiangi chu Alexandrapur thingpui huan run ṭuma Sap naupang Zoluti (Mary Winchester) an rawn man, Sailama a awm chhunga lo awm tleitu a ni. Pastor Vanchhunga hi pa lian tak a ni a, a chakin inbuan a thiam bawk si. Silai pe se, sa va kap mai zel a ni bawk a, Mizopa tehna aṭang chuan mi chungchuang a ni fai vek mai si a, Mi zawng zawngin an hlau hle niin Rev. Lalnghinglova chuan a ziak a ni. Pastor Vanchhunga fapa chu Mizo zinga hla phuahthiam ber pawl, Vankhama, rimawi ngaina leh violin tum thiam kha a ni a, Vankhama fate chu zaithiam lar Vanhlupuii leh Vanlalruati te kha an ni. An inthlahchhawng pawh mi ropui tak tak an lo chhuak a ni.
Pathian zarah kan dam ang a, kar lehah Pastor Vanchhunga chanchin ngaihnawm dangin chhunzawm kan tum ang.