LEITLANGPUI LAMAH

Ka rawn fang leh hmana kan tuanna tlang, Tuahpui leh vau an vul leh ta. 2006 kum tawpah Leitlangpuiah ka phei a, 2008 Khuangchawi thlaah ka let leh a, kum thum va awm ang ka ni a, a takah erawh chuan thla hnihin kum hnih ka awm tling lo thung a nih chu. Chuti chung chuan an tunlai tawng takin news lo ve fe fe, Lunghei-ah em ni i la awm? min tite hi ka la tawng thin zu nia, ka nui top zel. An hre hmanlai ve thin hi ka ti thei lutuk mawle.

World Bank kawngpui a kal tih ka hre si, ka hmu ve chak kha remchang a awm ta hlauh a, 2015 kum tawp lam khan kum riat hnuah ka va kal leh ta mial a. Tin, heti hi a ni a, chutihlai chuan fartuah leh vau a vul lo va, a par hun a ni lo reng a, ka zawng deuh thin a, ka hmu lo va. Kan Lalpa pawh kha a riltam a, a rah hun ni lopuiah theipui kungah a rah a zawng a, rah hun lo ta na na na chu a hmu lo va, hmuh ngaihna a awm lo reng a, a chhan chu a rah a hun miau lo tlat a, a thinrim khan a hau hlum ta a nih kha.

March ni 9, 2018, khan Legal Services Camp an tih maia tel turin kan va kal leh thung chu maw, an thlahtu Thangsira leh Thangzaia aṭanga an thutiam bawhchhe ve ngai lo Farṭuah leh Vau chu kum tina an thuthlun ang ngeia la vul dun thin kha an lo vul dun leh ngei mai, chhuah lam leh tlakdeng nikang pangper kham awih pui pui lung tohlawt chungah nen lam an lo vul sen-var chuk han hmuh zet chu a lunglen thlak khawp mai. Keini ang pa taptawm tan hi chuan kum tluana fartuah leh vau par hmuh loh kum hi a tam khawp si a.

Kawngpui dunga a khat tawka romei zam ri riai hnuaia vau leh fartuah par hmuh tur awm deuh reng bawka zin chu a nuam hle a, a chang chuan kawng bul lawka a lo awm chang a awm a, kan pel thei ngang lo va, kan ding a, kan thlir a, a thla kan la ṭhin. Sava chi hrang hrangin hlim taka tuma tihbuai lohva a parzu an tlante chu ennawm a tling a, Tumah inhau lova hal loin, Lalngaihchhingpa runah dardawn a hawng e, Lunglen zu a ni e, thal mai rawh, an ti a ni ber mai.

Lunglei khawpui chuan hma nasa takin a sawn a, a mi chengte hi an changkang a ni mai lo va, an felzia hre turin ka awm tawh a, an fel dan pawh a la ngai reng a. Circuit House an tih maiah chuan chawhnu dar 2 rik hma deuhin kan invawm lut rawih a, a tual zawl zau duai an lo tidum hnum hlurh mai leh a kam vela saron par buk li liai leh pangpar mawi tak tak lo vul chik chekte chuan mit a titlai em em a, zing leh tlaiah khua la vawt deuh mah sela, nipui thereng zuzi hram ri kan han hria ringawt maite pawh chu kan tan chuan lawmna a tling.

Tichuan a tuk, ni 9, Zirtawp chuan Saikuti Hall-ah chuan hun chu hmang turin kan zi huai huai a, he Hall mawi tak thin kha a lo thing thuap mai a, han en reng reng pawhin maimitchhing chung pawhin a thinzia chu hai rual a ni lo ve. Mahse an sawi dan chuan a chei mawina leh chei thatna turin pawisa pawh a awm tawh a, an ti thuai tawh dawn a, an la ti hman rih lo deuh hlek, tih an sawi thawm chuan beng a verh hle a, rawng mawi takin an hnawih leh ang a, a mawia nalh turzia chu suangtuahna mitthlaah a cham reng mai.

Hmun danga kan kalna ang lo takin Lungleiah chuan hun kan hmang a, a hlimawm hle lawi mai. Bazar veng nuho kha an lam a, an hmel a tha hlawma a thiam lah an thiam bawk. Kan Veng, ka tih loh theih loh, ka awmna thin ve Rahsiveng YMA chhang khan Cheraw an kan a, an thiamin hmuh an nuam hle mai, an hmel pawh a tha e. Pi Julie Lalrinzami, CJM leh Lunglei DLSA-a an ziaktu chu a chairman-tunu a ni a, Khual Lian Pu R. Thanga leh Khual Zahawm Pu Vanlalenmawia, MLSA-a ziaktu lian tih loh chu thusawi an awm lo.

Kan nula zaithiam Pansy B Lalthangliani leh Lalenkawli Pautu an zai a, TV aṭang ni lova anmahni tak tak zai hmun leh hmuna kan va ngaithla a, an hmeltha bawk a, kutthing meuha chibai kan va buk thei hrim hrim pawh kha hlawhtling ka inti tawh a, tin, tleirawl Ruthi pawh a zai thiam hle bawk. Aizawl aṭanga kal Joy-a pawh a zai a, tingtang ama perh chawp ngeia a zai kha ka duh hrim hrim, tih leh hunah chuan khung te nen a zai tawh ang a, a tha ngawt dawnin ka hia. Hmun danga an tih thin angin Department hrang hrang hotuten an hnathawhte an sawi lo tlat thung a, mahse hmun danga an tih ang thoin dawr te erawh an siam vek thung a, Assam Rifles pawh an tel hial a ni.

A hnuah tutute emaw hian, kan thalai thenkhatte khan i thusawi an ngaithla chak a, an kal phah a, thu an sawitir ve si lo che a, tia min hrilh chu e, ka sawi thiam hmel hian ka inhre hnuhnawh a, ka nuih hlui a za zawk. A hnuaia an dawr hrang hrang chu kan en kual a, a hmuhnawm a, mit a tlai hle mai. A kil sir thlang lamah chuan sipai, Mizo

ṭawng thiam lo pathum kha an ding a, kei ha kuh leh sam sei ta chu thla min lakpui leh hlawm a, sipai dinna lai kha a remchang lai a ni a, kan la hnem deuh bawk a, sipai khan min en duh khawp mai a, ka sakhmel an enin a puak bik si lo, mak an ti deuh a ni chek ang, a tawp lamah phei chuan an phone an la chhuak a, thla kan lak apiang chuan an rawn la ve ta ringawt a, kan nui top.

Chawhnu tlangher zen zawn a ni ta, keini riak turin kan thinlung hi a bet tlat a, Pu Vanlalenmawia leh a hote erawh chu a tukah tihtur dang an nei bawk si. Chawl hman kan ni lo, muang thei kan ni lo, tih hla sa chungin a tlai a tlaiin an tlan haw leh ta vut vut a, keini erawh chu a tukah muangmarin fartuah leh vau vul chuk thlir chung zelin kan haw thung a, ka pian tirh aṭanga a vawi khat nan Haulong-ah tukthuan kan ei a, kan chaw eina hotel khan vawkvun kan puah chhum hmin, saum nen ngei maia bawl an lo nei bawk a, kan puar hle. A neitunu khan Fb lamah kan inthian, te a ti a, a hming zawh nachang ka lo hre lo kha ka aa e.

Lunglei aṭangin zing dar 7 hma hretin kan chhuak a, chawhnu dar khat leh a chanve chuan Aizawl kan lut der tawh a, Legal Service Camp chu a hlawk a, tualthah te, pawngsual te, chutiang avanga a tuartute hnenah ṭanpuina cheng tam tak an pe tawh a, an pe mek a, an la pe zel dawn. Chuvangin, keini mipui lamte pawhin chutiangin ṭanpuina a hmuh theih tihte hi i hre thar zel ang u.