Sorkarin GST-ah ṭan la rawh se

Sorkar sum kum kal meka thla hman zawh tawh chin, April aṭanga June thlenga Mizoram sorkarin sum a hmuhna pui ber Goods and Services Tax (GST)-a sum hmuh zatin kum hmasa lama hmuh zat a pha lo hlea sawi a ni.

Taxation report-a a lan danin, kumin April-June chhunga GST aṭanga chhiah hmuhin April-June 2023 chhunga hmuh chu cheng nuai 1,889.63-in a pha lo a; April-June 2024 chhunga hmuh aiin cheng nuai 3,215.94-in a tlem zawk bawk. Kum hmasa phâk lohna hi a tam tham hle.

GST chauh ni lo, chhiah dang lakte nena belhkhawma chhiah lak zawng zawng erawh kuminah hian kum hmasate aiin a tam zawk a; a chhan ber chu, October 2024 aṭangin tuialhtheiah chhiah (cess) chi hnih–Road Maintenance Cess leh Social Infrastructure & Services Cess lak vang a ni. Cess chi hnihte hi chu hmanna tur bik awm sa a ni thung.

GST hi Mizoramin chhiah a hmuhna lian ber a ni a, financial year 2025-26 kal meka first quarter April-June 2025 chhunga chhiah hmuh zawng zawng aṭanga 73.84% chu GST aṭangin a ni. Hei hian GST pawimawhzia leh GST aṭanga sum hmuh ṭhat a ṭulzia a tilang.

Sorkarin chhiah a hmuhna lian ber GST aṭanga chhiah hmuh zat a tlahniam zel hi a zialo hle mai. Hetiang zela sorkar sum hmuh a tlakhniam chuan Mizoram sorkar hi a rethei tial tial ngeiin a rinawm a, chu chu ram leh mipuiin an la tuar ang. Chuvangin, GST hmuh zat tlahniam hi sorkar tan ngaimawh a hun a, mutmawh hnàrmawha neih a hun hle.

GST aṭanga chhiah hmuh zat a pun leh theih nan sorkarin ngaihtuahna sêng se, ṭan la rang rawh se. Mipui sáwr fû záwng ni lo leh phurrit siam zawng ni loa chhiah lâk a pun theih dan tur tih tak zeta ngaihtuah a hun.

Mi ṭhenkhat chuan GST aṭanga sum hmuh a tlakhniam chhan hi sorkarin hmasawnna hnathawh a neih tlem vang leh, hmasawnna hnathawhahte pawh GST awm thei lo zawnga departmental work-a hna thawh a nih ṭhin vang niin an sawi. Hei hi a dik leh dik loh mipui tan hriat a har a; a dik a nih chuan sorkarin ṭan a lak a, a insiamrem a ṭul tihna a ni. Sumdawngte'n kim taka GST an pek theih nan ṭan lak lehzual a ṭul bawk àwm e.