BLACK DECEMBER 2022
Hunpui Christmas hmuahna vangin kawtthlerte kan chei a, boruak a hlimawmin a nuam. World Cup Footbal final zet chu a hmuhnawm takzet, second tin kha goal lehlam ve ve tan 'a den ' thei a lawm le! He Football play zet hi chu Advance Christmas ropui a ni ber lawm mi?! Mahse, kum tawp December kan thlah liam mek hi Black December kan ti teh ang. MNF President & CM Pu Zoramthanga pawhin 'MNF Party hi hun harsa su tura Pathian din' tiin a sawi a. Hun harsa kan tih chu pawnlang tak, lang renga keimahni siam chawp zel nge?
1) Mizorama Kuhva chingtute tharchhuah leiah a tla ral nasa. A chhan chu hralhna a awm loh vang a ni. A Kaikuang chu Burma Kuhva ro lak luh (illegal import) nasat lutuk vang a ni. Mizoram Agri-Horti- kuthnathawktute tharchhuah hralhna lama harsatna thleng hi pawi vawng vawng tak a ni. Mizoram khawthlang leh hmar lam Kuthnathawktute thinrimin, illegal import Kuhva ro leh a phurtu motor 6 vel an hal tawh a, thinrimna a sosang takzet tih a lang. Law & Order a failed a, sapṭawnga sorkar administration - Dan kenkawhna tlachhia, la tlahniam zel an sawina - Deteriorate of Law & Order - tih hian a sawifiah awm e.
CM hovin CYMA te an meeting a, MNF sorkar hian mit siai chungin CYMA hi a pun ti ila. State sawrkar hian a mit a meng zau tawh em? Tuna CM hova meeting hian Kuhva ro illegal import man (arrest) zel tawh tur, check gate siam belh tur, an ti a. Mizoram Sorkar leh CYMA hian an policy hmasa an thlak a, a tak ram zawk 'Dream meet delivery' lo thlir ila.
2) Prevention of Corruption Act- Court-in Christmas dawn ṭepah corruption thubuai - Kau Tlabung & Serkhan - Bhaga Road Project thubuai remna Judgement a puang a. Top Engineer Officer (E-in-C) pension 2 jail a khung nghal an ni. Bail dil turin court sang zawk Mizoram HC Bench lam Christmas festival holiday tawh si a, Guwahati HC lamah bail an zuk dil a ngai ang, bail an duh hmanhmawh chuan... Engatinge an ni pahnih chauh hi man an nih, an pahnih chauh hian an eiru thei dawn em ni?!
3) CM Pu Zoramthanga'n MoS Dr K.Beichhua a bantir "Ka Cabinet member leh an hna chanpual ka siam danglam duh - MoS i nihna aṭanga i banna ka hnenah rawn thehlut ta che, a hma thei angin" tiin lehkha pek a ni. CMO - DO letter pekchhuah address danglam deuh - Pu Dr K.Beichhua tih a ni bawk. 'Pu' tih telh hi a ṭul lo viau, a hmuh loh an hlau viau a nih chuan thuhran. Ti hian Mizoram State sorkar Ministry-ah ADC pathum - MADC, LADC, CADC aṭangin Minister an awm dawn lo niin a lang nghal ruih.CM-in State chhung Minority te a duhsak dan hi, Lal Heroda duhsakna chibai buk dan mak, ni leh thla hun inher zel kha a ni miau a. Cabinet/Minister dang chu bantir an ni ve em? Zawhna a lian hle...?
4) MADC Congress & MNF sorkar inṭawm, No Confidence hmangin phar tlak a ni. Sorkar thar siam tura ni 20 zet a liam hnuah pawh Mizoram State sorkar chuan Governor-ah sorkar siam tirna tur proceeding rawtna file a kaltir duh lo, a mak hle! Tichuan, tunah Mara ramah Council mipui sorkar a awm lo a, an MLA thlantlin Dr K Beichhua pawh Minister aṭanga ban sak an ni bawk a, Mara ram chu thim thuah hnihin a khuh mek, ti ve ang aw.
Mizoram State chhunga Minority tho, Chakma Autonomouse District Council (CADC) pawh Governor's Rule dah/ puan niin, Deputy Commissioner of Lawngtlai chu Council Office kalhmang enkawl tura ruat a ni. Mizoram State chhunga Minority Area - ADC pathum awma ADC pahnih MADC leh CADC sorkar, mipui sorkar ding thei loa an buaina hi Aizawl aṭang veka chawh buai an ni em aw? A ṭha lo takzet.
5) Christmas thla December, Mizoram sorkar chuan Open Market Borrowing hmangin Rs 150 crore a puk leh dawn a, tun kum kallaiah vawi 6 puk tawhin OMB ringawtah Rs 740 crore a puk tling tawh. Tuna vawi 7 na (Rs 150 crore) puk tur nen Rs 890 crore a puk/ ba tling dawn ta a, tun kum 2022 atana RBI-in OMB aṭanga Mizoram sorkar puk a phal zat chu Rs 990 crore a ni. Jan-Feb-March a la awm. Puk phal zat hi puk fai rat rat tur a ni ngai emaw ni le? a rulhna tur hi khawi revenue aṭanga hmuhchhuaha rulh chhoh theih tur nge, tih ruahmanna lam a awm miah lo?
State leiba ngah em em, loan lak tur zawng kual chiam tur ringawt sorkar din tura election neih hi la phur surh surh tur em ni aw?
State dang sorkarte chuan hmalam huna state mipuite/ ṭhangtharte phurrit tura loan puka public debt hnutchhiah tam an duh lo. MNF sorkarin kum 5 chhunga mipui leiba public debt a hnutchhiah tam leh tlem hi sorkar chhia leh ṭha tehna pawimawh tak a ni. State Assembly election-ah pawh sawrkar laiin Public debt a hnutchhiah zat total amount hi sawrkar lai tehna pawimawh a ni zel.
CM Pu Zoramthanga sawrkarna hun ṭha thla 5/6 vel la nei hian bukna hrang hrang a hmachhawn nasa lehzual dawn - Mizoram mipui zingah tute nge lungawi, tute nge CM Pu Rama sorkarah beiseina la nei, tih hi tehna pawimawh hmasa tur a ni.
- Lalrozara RZ