Written by
- Rinfela Zadeng & Debbie Rinawmi
Nupui pasal atan tunge kan duh?
Kohhran, khawtlang, ram leh hnam innghahna leh a chakna thuruk lian tak pakhat chu keini ṭhalaite chungah hian a awm ti ila kan sawi sual awm lo e. Tunlai khawvel changkang tawh lutukah phei hi chuan kum upa leh kan nu leh pate thiam loh leh tihtheih loh, an ngaihtuahphak loh finna changkang tak takin min hual avangin ṭhlalai lung fing zawk leh chak zawkte hi kan pawimawh zual a. Kan rilru puthmang azirin kan chhungkua, kan kohhran leh kan ram dinhmun hi thui tak a innghat a ni.
Kan ram leh hnam, kan kohhran leh kan chhungkuain hmalam leh hmasawn tura ke a pên theihna tur hian tuna kan hun hman mek leh kan awmdan hian hmun pawimawh ber a chang a. Chhungkua kan la din zelna tur, nupui pasal zawn kawngah pawh hian kan lakah kan ṭhalaipuite hian duh leh beisei, zawn an nei a. Kan nu leh pate pawhin keini ai mahin kan lakah beisei an nei sang zawk a, kan ram leh kan kohhran pawhin beiseina min nei sang hle a ni.
Nupui tur atan hian....
An hmelṭhat leh ṭhat loh te, an pian nalh leh nalh lohte hi mipa mit la hmasa bertu leh nulate kan umzuina tura kan ngaihtuahna luah hmasa ber chu an ni tih hi zêp tur a awm lo, mipa zawng zawng deuhthaw rilru a ni ang. Mahse, chuti ang pian leh hmel i lo nei lo a nih pawhin lo beidawng reng reng suh. Heti anga nula îtawm tak leh mawi takte hi mipa chuan nalh kan ti ṭheuh meuh mai a, mahse an laka kan beisei leh duh ber hian vanram lam a kawk lo duh khawp mai!
Chuti ang ringawt mitmenga nupui kan zawn chuan kan tisual duh khawp mai a, chuvangin mipa tam tak chuan nupuia neih kan duh tur tak tak hi chu 'a pangngai' hi a lo ni duh khawp mai. Tin, an rilru put hmang hi kan en ngun a, rintlak leh inngahna tlak in ni em tih hi a tâwpkhâwka kan teh rûkna tehfung lian ber chu a lo ni ngei ngei zel. Nula - pian nalh hran lo, hmelṭha hran lo leh zei em em hran lo pawh i lo ni mai thei e, mahse zâmin zak suh. Ngaihzawng leh nupuia kan duh hi chu mipa hian kan thliar fo a, a tawpah a rintlak leh tlo zawk hi damchhung kawppui atan chuan kan duh tlat zel.
Ngaihzawng atan chuan zei leh nalh, hmelṭha leh îtawmte chu tu mipa fain nge duh lo tehlul ang! Engkim hre tawh leh tawng tawh, zak lo ve takte chu ngaihzawng atan hian kan duh viau rualin; a tawpah chuan mi nun zahawm, zei lo leh Pathian ṭih tlat mi, fate enkawl seilen kawnga ngaihngam taka kan rin zawh tur hi - mipa, pasal atana neih tlak chuan an thlang zel tih hi ngun taka i en chuan i hmu ṭeuh ang!
Mipa innghahna tlak nia i hriatte nupui - i hmeichhiatpuite hi en la, mi nun ṭha leh mi lerh lo, nungchang mawi leh ṭhiante zingah pawh a zei lo leh Social Media velah pawh thlalak nalh tak tak nei bik lote an ni tih i hre ngei ang. Chuvang chuan tuna mawi leh nalh aiin nakina a hun taka mawi leh nalh, tlo turin inbuatsaih la. Pathian ṭih tlat chungin i nun kha han hmang lui hram hram la, engkim petu che Pathian chuan i phu tâwk leh i tana ṭha ber tur pasal a pe ngei ngei ang che.
Zan rei tak tak thlenga Social Media lama hun hmang, Facebook leh Instagram lama ‘live’ ṭhin, thlalak mawi leh nalh, itawm leh duhawm tak takte hi - mipa hian kan umzuiin kan ngaihven teh meuh mai. Mahse, a tâwp tak taka Biak Ina Pastor hmaa kan dinpui tur atan chuang langsar lo lama nula ṭha leh nalh, belhchian dâwl leh inghahna tlak, Pathian ṭih tlattu nula ṭhing leh langsar lote hi kan thlang zawk zel a ni tih hi lo hre reng ang che.
Pasal tur atan hian...
Kristian sakhaw vuantu kan nih angin a tak taka Kristian chhungkaw dinpui tur mipa hi kan duh mai a ni lo va, kan thlahlel a ni. Ram nuam leh hnam ropui, hmasawn leh entawn tlak din tur chuan dikna leh huaisenna a ngai a, chutiang siam tur chuan mimal tinte kan pawimawh a. A bul ṭanna hmasa ber chu kan chhungkuaah a ni.
Mipa tam zawk chuan sek/six pack-te nalh in ti a, lirthei mawi leh nalh tak tak, ro sum leh khawvel changkannaa chelh beh theih emaw min ti ṭhin - hmeichhiate hi. Chumi vang chuan hmeichhe ṭhenkhat pasal/makpa hausa neih tum ngawr ngawr tlem azawng te chu in híp mahna le! Hmeichhe nawlpui chu in neih ro sumah kan lungawi zo dèr lo nia - hmaih lian deuh in neih kan hlau.
Pasal atan chuan kan thlamuanpui ngei tur kan duh. Hmeichhe lu chu mipa in nih angin in lakah himna kan zawng ṭhin a. Pasal ṭhenkhat, an lakah himna leh ralmuanna beisei ngam loh khawpa patling lo kan hmuhte hian kan zâm a, kan thlabár ṭhin. Kan chhehvel kan thlir a, chhungkua kan awh ṭhin chu hlim tak leh thlamuang taka pa ber awpna hnuaia chhungkaw uap lumte hi an ni.
Thil tam takah hmeichhia kan chungnun tawh lai leh sang taka kan thlawh lai pawhin kan mamawh che u tih in hria em? In nâkruh bo kan ni miau a! Hna sang tak tak chelh thei hmeichhiate hi tlem tè chauh an ni a; chuvangin min châwm thei ngei tur pasal kan duh. Kan fing ve tawh a, dam ṭha pangngai ni si, mipa ni tina in nghak ringawt hian min hip vak tawh lo.
Hmanah chuan mipa chu - mi rél ve zuah zuah lo, hmeichhe thunawiah phei chuan inrawlh ngai loah kan ngaih rual che uin keini hmeichhia chu kam tam kan inti ṭhin a. Hemi kawngah hian a rûk tak pawhin kan zah em em ṭhin che u a. Hun inher zelin Social Media khawvela min seng luh hnu hian hmeichhe ṭhenkhat ṭawng duh deuh deuhte chu ngaih khatah kan ngai mai a, kam tam kan intihsa vang a ni ang. Chutihrualin, mipa kam tam leh ṭawngkam chhe tak tak kan hmuh hian kan thinlung kil, hmun biru ber aṭang hian hahîpin mak kan ti a, kan râp ṭhin! Chutiang mite leh niléng zankhuaa games khel ṭhinte hi ngaihzawng atan pawh kan iai a, pasal atan phei chuan kan ngaihtuah pha lo. Kan chhehvelah chutiang mi chu kan hmu ve a, chhungkaw enkawlna hun an nei lo tih kan hmu a. Anmahni thlarau chaw ngei pawh an ei hman loh chuan Kristian chhungkua chu hla tak a ni ang tiin kan lo zeldin ve tawp ṭhin a, dik tak maw?
Pathianin hmeichhiate hi derdêp takin min siam mah se, kawng tam takah chuan kan chak a, ngaihtuahna thûk deuh mai kan nei bawk a. Kan ngaihtuahna pâwnlâng leh ho tak phenah hian ngaihtuahna thûk, nu bulh maia fim tak si - no bâl taka tui thianghlim dah ang mai hi kan nei ve a. A cháng chuan keini ngei pawh hian kan ngaihtuahna nu but ṭhin leh chiai ṭhinte hi kan remkhawm thiam hauh lo a. Hemi kawngah te hian mipa, hringnun hrethiam zet mai bula awm kan thlahlel a, titipui kan châk a, mi lâr leh ṭhenawmte chanchin ngawt lo deuh sawi châk chang kan nei ve ṭhin tihte hi inhriat loh kan hlau. Heng tê tham tam tê tête hi kan rilru inhnehna tura hmanraw pawimawh leh lian zet a ni tih ka'n hrilh ru a che u.
Lalpa ṭih chu finna ṭobul a ni tih kan hria a, pasal fing tak kan duh bawk. Lalpa ṭih tak mipaah hian heng - taimakna, hmeichhe duat thiamna, fing leh fel, zahawm leh kan chhungril duhthusam leh mamawh dang zawng zawng hi a awm kim vek ang tih kan ring a. Chu chu hre turah kan ngai che u a, kan sawi lo mai mai ṭhin a ni.
Rilru hrisel tak leh ngaihdan fumfê tak mipa i nih phei chuan kan ngaisang ngawt ang che. Thil kan tih dawna kan inbuatsaih ṭhin ang hian Kristian chhungkua din tur pawhin inngaihzawn ṭantirh aṭanga inbuatsaih lawk tur a ni tih kan hriat ve kar avangin thil dik lo pawisa lo leh Pathian ṭih lo nunzia kan hmuh hian 'pasal tlâk lo' tiin kan hnual ve rawih rawih ṭhin a nia aw. 'Kristian chhungkua kan din ang a, fa chhawr tlak tak tak kan nei ang a, khawtlangah thil ṭha an thlen ang a' tiin duhthu kan sam ṭhin a, chumi min tihhlawhtlinpui thei tur chu pasal atana kan duhzawng chu an ni.
Tui zawng leh nuam tih zawng a inang lo tih kan hre ve, chutihrual chuan chanchinbu leh lehkhabu eng maw chhiar ve ṭhin nia kan hriatte hi kan ngaisang a, kan awt a, kan dah sang larh ṭhin. Miin 'eng lehkhabu nge i chhiar ṭhin?' tia mi an zawh ni khuaa 'Bible a ni mai a lawm' tia chhanna pete hian Bible pawh an chhiar hnem em em chuang lo tih kan hriat ve vang pawh a ni mai thei.
Sexy leh zahmawh lam hawia min lo biakte hian sexy kan ti lo che u a, kan ten che uin zahawm lo kan ti ṭhin zawk che u. Pangngai tak leh zahtlak kan ni lo chunga zah tak leh hawihháwm taka min lo biakte hian kan zah che uin ‘sexy’ kan ti zawk che u a. Kan damchhunga in tan inpek zawh hi kan chak ṭhin zawk a ni.