Ṭawng bawk aw...
An ti teh chawk a, Khalhtelel (cellphone) wtsp leh fb, leh lehkha ziak hmun hrang hrangah te, titinaah te, a grammar zawng paw'n ziah zawm tur leh tur loh te, dik zawk inchuha inhnial deuh roh te, kan hmuin kan hre tam ta khawp mai; thil lawmawm tak chu a ni phawt e, ṭawng lama kan harh hi! A pawimawh lian tham ka tih thil chi hnih ka'n sawi ve ang.
1. Thurel-rorel (minute): Thu hi, lei mihring leh Vana mite ṭawng hmanrua a ni a, sawi leh ziah(k) chi a ni. Amah (thu) hi zuk rel lehchhawn tur a awm lo va, ro rel nan leh thil sawi hrim hrim nan hman mai tur a ni.
Mimal, chungkua, pawl, Kohhran, khawtlang leh ram roreltute'n emaw- thil kan sawi fela tih felte leh, tihtur hmachhawp kan sawia kan ruahman ṭhin hi Mizote'n, 'ro' kan tih, kan rel ṭhina chu a ni. A hmanrua pawh hei hi a ni - thu kan tih hi!
Ro kan rel ṭhin a, minute-ah pawh 'rorelte' tih ngei chi a ni. Thil tihtur duan, tih danglam leh siam ṭhatte a awm ṭhin a, rorel vek a ni. Tu tute'n emaw Komiti minute-ah, "A lian chinah 'rorelte,' tih a, a te thamah, 'thurelte' tih tur," an ti em maw ni? Hei hi ṭawng tih hmelhemna a ni. 'Rorelte' tih kan ching leh tawh a ni maithei, mah se ṭawngkamah hi chuan, 'thurel' tih ṭawngkam kan la hmang nasa.
Kan zuk sawina hmanrua leh ziaka kan zuk dah kha ‘thu’ chu an ni ngei a; kan rel ber (point) erawh chu ‘ro’ a ni. A mimal, a huhoin ro kan rel ṭhin a, a reltu tlem leh tam vangin 'rorelna chu' ṭhenin a awm lo a ni.
2. Malsawmna sawi?: Inkhawm hruaituin, "...kan sak zawhah kan thuhriltuin malsawmnain min ṭin dawn nia," (Kan thuhriltu tih a, 'kan' pawh hi a ṭul loh hmel) emaw, "Malsawmna a sawi ang a, kan inkhawm kan bang/ ṭin tawh dawn nia," tiin. Mal sawm tura insawmna ṭawngkam hi a dik lo deuh em?
Inkhawmho kha thuhriltuin mal min sawm ang a, kan ṭin zui tur niin a lang. Isaaka paw'n Jacoba mal a sawm mai a; Esauva paw'n, "Ka pa, mal min sawm ve lul rawh," a tih khan, "Ka pa, malsawmna sawi rawh," a ti lo.
"Heng, inkhawm ban dawna sawite hi chu thu chhamphual inang tlang, malsawmna thu, 'pa leh fapa leh... kumkhuain lo awm zel rawh se,' tia thu awm sâ zuk sawina alawm," kan tih dawn paw'n, "Thuhriltuin malsawmna thuin mal min sawm ang a...," tih a la ngaih tho hmel. He ṭawngkam hi ngaihtuah nawn a ngai deuh niin a lang.
Tlem leh tam lam ni lovin thu hmangin ‘ro’ rel ila, kan rel zawh (minute) tawhte chu ‘rorelte’ a lo ni ang. Tin, Thuhriltu pawh malsawmna sawitir lovin, "....kan sak tawpah thuchah sawituin/ thuhriltuin mal min sawm ang a, kan inkhawm kan ṭin tawh dawn nia," ti tâ ila, a va fuh mawi dawn êm! Mipuiho pawh, malsawmna sawi ngaithla zo ni ringawt lovin; malsawmna dawng ṭinin kan ṭin tawh dawn a ni!
Ṭawngkam dik sâ tihhmelhem kan ching tlat. "Kohhran ṭawngkam a awm ve a," te kan ti ṭhin. Mahse, Kohhran ṭawngkam chu ṭawngkam tihchhiat nan hmang lo ila, duh leh a dik sâ kha zuk sawi (lam rîk) puithu hle tum mai ila, a va duhawm zawk dawn êm!
- HK.Lalbiaksanga, Mamit