Written by
R.Zomawia

Ṭhalaite chhanchhuahna:- “Ka pu min hrethiam rawh aw..!"

Ruihtheih thila kan buaina zozai avang hian chhungkua tam zawk chu kan rum a nih hi! Ṭhalai eng zatin nge khawvel chhuahsan ta, pavalai tam takin mihringin hun kan tih hmain khawvel kan chhuahsan a, “kan thih hun a thleng a, kan thihna tur chu tuma dal theih a ni lo” tiin kan sawi ṭhin a, a dik viau anga a lan lai hian kan khawsak phungin a zir loh luat vangin kan dam hun chhung tur pawh dam thleng zo lo mi tam tak kan awm a ni.

Heta ṭanga lo lang chiang ta chu 'chhungkua' kan pawimawhzia hi a ni. Tuna kan buaina tam takte hi chu a bul thuma chhungkua enkawl ṭhat loh vang liau liau a ni. Sualna a ngampat tak em avang leh a thuneihna hi kan ze mil tawk zela min phumbo a tumna hian a che thiam riau a, hlawhtling pawh a inti a, nu leh pa hnenah sual thiltihtheihna chu an vak lut phawt a, chu chuan chhungkua enkawlna kawngah a ni lo zawngin kan rilru min her tir a, “Pawisa a awm phawt chuan chhungkua ka enkawl thei ang” tiin chhungkua tana nu leh pa hmalakna ki min rawn sawi danglam chat mai a ni. Duhamna chuan enge a rawn hrin tak le? Sum chu kan thawk chhuak alawm, sum kan thawh chhuahin a zir loh chuan kan fate ah a kangkai a, chu chuan thatchhiatna te, intodelh si lova intih changkanna te, hnathawk peih si lova sum duh tuk mai te, hnathawk peih si lova engkim duhna te chuan awm awlna a hring a. Ruihtheih thilah an lut a, mi rethei chhungkua fateah pawh a kangkai a, chhungkua mumal lo aṭangin ruihtheih thilah buai an rawn tam tial tial a, mipat hmeichhiatna hman khawlohna a rawn hring a, nupui nei lai an bang chuang lo, pasal nei lai lah chu ti tho chu... a va hahthlak ve aw!

Ka pu min hrethiam rawh aw?!

Zing ka walk-na lamah bazar pui, tun hma foreign lane lamah chhuk thlain chutah chuan ṭhalai ṭhenkhat an lo awm a, a ṭhen chu upa lamte an ni. He hmun hi zingkarah chuan a reh ang reng a, chhunlama an inzawrhna hmun ruakah hian mi 4 vel an lo bawr laih a, enge maw an tih chu tiin an bul hnai ka thlen chuan kan en chiang deuh a, an lo inchiau mawlh mawlh mai a, hmeichhia chuan min hlau deuh duk hian “Ka pu khawngaih takin min hrethiam rawh aw...!?” a lo ti. A rapthlak ka va han ti em aw, a piah lawkah zu an lo in bawk a.

E khai, kan khawpui tuallai hmun ualau tak, hmun biru ve ang reng siah hetiang hian an lo awm ṭhin a nih dawn hi, heng mite hi an riak hlawm nge? Ngaihtuahna a va han kal thui ve le. Tresury square leh Mizofed petrol lakna bawr velah hian zingkarah mi ṭawp tak tak an awm bawk ṭhin a, buara ipah hian engemaw ni hi an pu luk luk a, hengho hian ruihtheih thil tihruk an nei ṭhin a ni mai thei a ni. Keini ang rualina kan hriat loh leh kan hmuh fuh loh hi a va tam dawn em, kan hmuh vete hi chu miten an lo hre fe tawh ṭhin.

Zing kar kara lo inchiu mawlh mawlhte nun kha engtin nge niang le, an chhungten tihngaihna an hre tawh lo em ni? Naupang te an nih aṭanga chhungkua mumal lo, zirtirna dawng lo an ni mai ang em? Zawhna tam tak a awm e. Keiin ka hriatthiam leh hriatthiam loh lam pawh a ni tawh lo, chhan chhuak tur chuan thu ṭha hrilh ringawt a sawt tawh si lo, an nun chhungril chu a rum kawk kawk ṭhin ngei ang. Ka ngaihtuah chiang a, ka khawngaih hle mai, chhantu an ngai a, puitu an ngai a ni. Chhanchhuak theitu chu lei leh van siamtu Pathian chauh a ni ta mai, an saltanna aṭanga hruai chhuak tur chuan Pathian rawngbawltu, mi inpe te an va pawimawh ve le! Chatuan nun an neihna turin heng mite bikah hian dawhtheihna, hriatthiamna nena hmalak a ngai a ni.

Damdawi a dik lo zawnga atchilh tlattu te, zu bawiha tangte hian an duh loh thil tam tak an ti ṭhin a, hnathawk turin an taksa a chak tawh lo va, mahni intodelh turin chakna reng an nei tawh lo. Chhungte karah hnawksak nih an hlawh a, chhungten an lo ngai thei lo va, nu leh paten tihngaihna an hre tawh si lo va, zurui leh damdawi hmansual avanga laktlak loh, khawtlang pawhin a veha an veh, police ten an man fo, zan khaw tairek pawh sawi hlei thei loa hmun kilkhawr pan ṭhin, chaw ei tur nei lo, ruah leh thlipui karah mutbu pawh nei lo an ni. An nun chu an hre ve kar si a, sim tumin theihtawp han chhuah ve ṭhin mah se tal chhuah theih a ni tawh lo, tal chhuah theih rual lovin thir chain-a thlun beh an ni tawh si a, kalh hnan tlat a ni tawh. Eng ang pawhin misual tiin hmusittuten hmusit ṭhin mah se nu leh pa hmangaihna chuan a um reng a, a ngaihtuah reng a, ramhnuai leh mi bathlarah te bibo mah se a fapa/ fanu kha a ril a ṭam ang a, chaw ei tur a nei lovang tiin khawtlang hmuh lohvin zan khaw tairek, ruah leh thli pui karah pawh nu hmangaihna chuan a tawn tlang ṭhin a ni. Hetiang chiah hian Pathian chuan a hnena kal turin min au vawn vawn a, sual khur thuk taka kan awm lai pawhin “Lo kal rawh ka fa, ka hmangaih che...” tiin.

Kan khawpui mawi takte hi ṭahna khawpui a ni ta em! Jeremia ṭah hla-ah chuan Jerusalem lungngaihna kan hmu a, hetiang hi kan Aizawl khawpui pawh hi a ni ve mai lo maw?! Kan chhungril hi han inen ta ila, chhungkua nu leh pa ṭah leh rumna a nih tak ber hi. Kan khawlaite lah mi pangngai tan zan len chakawm lo khawpin boruak a chhia a, duty kan insiam rup rup ta mai a nih hi. Mipuia khat ṭhin khawpui kha khawhara a ṭhut tak chu. Hnamte zinga ropui ṭhin kha, hemithai ang a lo ni ta a! ...Zanah lungchhe vankaiin a ṭap a, a biangah mittui a luang e... (Jeremia tah hla 1:1&2).

Eng kan ti zo ta nge maw ni le, hetiang em ema kristian chhungkua kan buai tak le, kristian chhungkua hmalakna-in min tuam muk mup tho si a, kan la chhep sual em ni!? Chhung inkhawm lo nei rawh u? tia pawnlawi takah hian kan duhtawk mai ṭhin em ni? A tihfamkimna atana chhung inkhawm neih chu a ṭha, chu aia pawimawh zawk chu kan thinlung hi Pathianin a chang em? tih hi kan inzawhna fo tur chu a ni. Kan chin dan ṭha lo em em mai pakhat chu pawnlang mawina kan zawng lutuk hi a ni. Engkimah hian lan mawi kan tum a, kan zia kan thup a, thu dik tak pawh hi kan sawi hreh viau zel a, miin thu dik tak huaisen taka a sawi chuan kan hmuh dan a dang daih ṭhin. Thawhrimna tel lova hlawhtlin kan duh a, kan tihdan phung pangngai te tea kal dem dem kan duh a, thil hautak lutuk chu kan peih miah lo te hi kan kalsualna chu a ni. Faten nu leh pa nunah thutak an hmu ngei tur a ni. Kan nun danah zah kan kai tur a ni. Pa te hi Pathian aiawh kan ni a, belhchian dawl nun kan nei tur a ni. Chutiang a nih loh chuan engtin nge kan faten kawng dik an rawn zawh teh lul ang le?! “Zahawm taka fate kilkawia mahni inchhung khawsak rel fel thiam mi a ni tur a ni (I Timothea 3:4)

Nu leh paten kan fate thutakah hruai turin Pathian thu kan hrilh mawlh mawlh tur a ni. Zan kan mut lai te, khawlai kan kal lai te, chaw kan ei laiten kan fate tan hlan ṭhin ila, sum leh pai neih loh avanga ṭah ai chuan fate tan ṭap ila, nunkawng dik, chatuan nun an neihna turin - chu chu kan ramin a mamawh ber a ni. Thutak hmu pha lo chuan Pathian thu ṭha a dawng ngai lo. Fate an hring ve zel si a, enkawl loh, fahrah an pun phah a, thutak dawng lo, zirtirna ṭha dawng lo chuan khawvelah enge thlakhlelh tur a neih chuan ang le? Sual Lalpa chuan na takin a lo hip ve bawk si a, a tan chuan khawvel hi thim tak a ni a, chhanchhuah a nih loh phei chuan chatuan chatuanin a pilbo dawn a ni.

Naupang enkawl hi uluk ila, hmangaihna dik lantir ila, tette aṭanga thlah lovin i vuan tlat ang u. Ṭhalai tam tak ruihtheih thila buai mek, nun kawng dik zawh duh si, sual thuneihna-in an chhuahna tura chahbi-a kalh hnan tlat tawh ho chhanchhuak tur hian kan la tling tawk a ni. Hmusit mai lo vin, an tan hnathawh kawr ha ila, chhanchhuahna kawng i zawng teh ang u. Chhungkua-ah inzilh mawlh mawlh teh ang u khai.

- R.Zomawia