Written by
Vanlalngaia Remna Palai

REMNA NI THUCHAH

A hmasa berin. Remna leh Muanna min petu, Remna Ni vawi 36-na min hruai thlengtu, "Mangan niah chuan mi ko la; Ka chhanhim ang che", titu Lalpa Pathian chu fak leh chawimawiin awm rawh se.

Remna leh Muanna dilin nasa takin kan ṭawngṭai ṭhin a. Kum 20 zet ral hnu June 30, 1986 ah Remna Thuthlung ziah a ni. Thuthlung hmasa India ram aṭanga inlakhran 'Independence policy' dah boin, India ram bung khat, India khua leh tui kan ni e', tiin Thuthlung hmasa chu ralthuamte nen phum bo a lo ni ta, sap ṭawng chuan 'surrender' an ti.

'Pathian leh kan ram tan' tih auhla chhawm zeltu MNF hruaitute chungah beiseina a thleng phak ta lo em ni le? "Hetiang duhin kan ṭawngṭai ngai lo asin mawle", tiin Zoram mipui an rum tak chuah chuah mai le. Kan mithiam chhuanvawr te, Pu Lalmanzuala, IAS (Rtd) te meuh lo ṭawng chhuakin, "Ramhuai pawhin, em em a ti ang," tiin leh "Pathian leh kan ram tan tih aiah Ram Krishna leh Kamrula tan, an ti ta zawk em ni?" tiin zawhna deng­khawng deuh a rawn zawt ta hian, tunlai thil awmzia chu a rawn khai­khawm ta rup mai a nih hi maw!

He zawhna siper hi phone-in ka lo dawng ve a, kan ram hruai­tute kawchhungah ramhuai a lut ta nge, anmahni zawk ramhuai kawchhungah an lut ta em ni? tih leh MNF nih zel pawh a zahthlak ta, kal ngaihna hre si lo, tiin kei putar pawh, 'Tunlai Thil Awmzia', hian hnai la tur ang main min tur ut ut a. Hreh tak leh harsa ti tak chungin, kan hmalam a eng zawnga kan thlir thiam theih nan he thuchah hi ka han ziak a ni.

Engkim tan hun ruat a awm' tih ziak angin, buai nak nak zawh - fel duak hun, khawvar hun a hnai ta hle tih chhinchhiahna te a lo thleng mek a nih hi. Manganga in dawmkun mai lovin, hnehchhiahna tuar mek te, fahrah pa nei lo leh hmeithaite thleng phak rorelna fel leh kan rama thil ṭhate ei tawh turin, Pathian leh kan ram tan in puahchah sauh sauh mai ang u, tiin Remna Palai hian Remna Ni Chibai ka buk a che u.

Tunlai Thil Awmzia, hian ṭhangtharte tan zir tur pawimawh tak min hnutchhiah a, chu chu hei hi a ni, "Nationalism leh Sakhuana hman sual rah avangin khawvel a buai zo ta. Taliban sawrkar lo piang ta te, India ramah ngei pawh buaina leh harsatna thlen tirtu a ni. Mizoram pawhin a siper kan dawng mek a nih hi.

Pu Lalmanzuala'n, 'Pathian leh kan Ram tan tih aiah Ram Krishna leh Kamrula tan' an ti ta zawk em ni? tih zawhna a rawn zawt ta hial a nih hi.

Ṭhangtharten Rem­na leh Muanna hlutzia an hriat thar nan leh an vawn nun zel theih nan, Mizo Nationalism chu India ram ringlo mite hnena Chanchin Ṭha hrilh darh nan Pathian leh kan ram tan i hmang ang u. MNF hruaitu zah­awm takte hian Thuthlung hlui atan hman ṭhin, 'Pathian leh kan ram tan', tih aiah, MNF kan ram tan ti tawh turin ka ngen nawn leh a che u.

Khawvel hriata Mizo Identity min puang chhuaktu MNF pawl ropui tak hi Political Museum-ah min khalh lut palh hlauh dah ang e. I fimkhur ang u.

A tawp nan - Mangan niah chuan mi ko la, Ka chhanhim ang che'. (Sam 50:15), titu chawimawi lovin mahni nawmna ngaihtuahin setana kan chawimawi palh hlauh dah ang e.

Remna ni hman nuam vek ule.

- Vanlalngaia Remna Palai