Vai vel ang (Ram leh hnam humhalh)

‘Khasi tlangvalin an khawpuiah ngei vai an vel ngam tawh lo’ an ti ṭhin. Mizo tlangvalin a ramah vai a velh ngam loh chuan pawnfen feng tawk lekah ngaih a ni. Vai velh hi a pa kan tihna a ni lo va, mahni ramah ngei hian hnam dangte ṭih d>kin kan awm ve palh thei.

Chu kawng chu Zoram hian a zawh mek niin a lang bawk si. Mutmawh hnarmawha neih tham a nih avangin CYMA chuan ‘Ram leh hnam humhalh kum’ a puang nawn ta un un mai a, hei ngei hi ralkhel d^r ri chu a ni. Chuvangin, YMA hmalakna hi ralkhata thlirtu mai ni lo ila, mipui lam pawh hian mahni tual zawlah kan theih ang ang kan ti ve tur a ni dawn lawm ni.

In luah tur nei t^n: Pathian mal­sawmna, in leh lo neite hian pawisa lakluhna ang chauhvin en lo vang u. Mi dangte thlamuang taka an chen ve theihna tura malsawmna thlentu nih tum zawk ila. Chu mi dawt chiahah chuan kan in leh lote hi mahni hnampuite t^n ngei ni thei se a va hlu dawn em. Tangka sum kan ngaina ta lutuk hi a pawi ṭhin. Vai te, tuikuk te leh takam te Zoramah an rawn lut zut zut a, in luah tur kan lo pe zel hi a him lo. Pawisa aiin ram hmangaih zawk ila chuan Hotel ringawta thlen an tlin dawn loh avangin tam tak chu awm rei thei lovin an haw leh zel dawn. Chu vai exodus (kalchhuahna) chu kan thlen tir thei reng a ni.

Vai dawr loh: Thil man a tlawm zawk chuan hnam dang pawh ni se dawr loh an har a ni. Cheng hnih thum leka tlawm vanga vai kan dawr zel te hi zawng sim ang u. ‘Juda-te khuan an hnampui lo chu an dawr duh loh avangin an ramah dawr hawn ve ngawt chi a ni lo’ an tih tawh tak kha maw! Champhai khua aṭangte khian zir tur kan nei. Kan thil zawrh mipuiin an lei ṭhat duh loh chuan dawr tih tawp mai loh chu k^wng dang a awm lo reng a ni. Vaiin puan ṭhui an thiam bik tih te, vai lumet an thiam zawk tih te chu dawt vek. Hnam hmangaih nach^ng hre lote sawi awm tawk lek a ni. Vai leh hnam dang dawra thil lei hi mipuite hian pumpelh hram hram ila, chhung tinin naupang rilru aṭanga tuh i tum ang u.

Mizo hlang awmna ram: Khawvel hi thingtlang khua ang chauh a ni tawh a, tu ram leh hnam mah hi anmahni chauhin an dam khawchhuak zo tawh lo. Chuvangin, ram dang thawhpui thiam apiang mi fing leh ram hruaitu ṭha an ni tawh zawk. Mizo hlang awmna, intihbikna ram din ang u kan ti tihna a ni lo. Kan hmasawn tum luat avanga kan inhawng zau lutuk tur hi ram hruaituten veng ru tlat rih sela. Ramin a tawrh dawn ai chuan hmasawnna hlau leh thliark^r rilru pu anga lan rih mai pawh a pawi lo ang. Kan la tlin rih loh avangin (ṭan la zel chungin) hmasawnna te leh hnam dang te hi i pak huam lo ngam ang u.

Danin a daih loh chuan dan lovin: Sum tl>mte duh vanga vai chah lut (sponsor) ṭhin te, dik vak lova permit pe ṭhin te, dan lova hnam dang thurualpuite hi hrem tur an ni. Dan lova ti chu dan hmanga hrem mai tur a ni a. Amaherawhchu, dan lova thil ti te hi sawrkarin danin a hrem hlei thei si lo va, ramin a chhiatpui mek bawk si. Chuvangin, ram leh hnam damna tur a nih chuan hmanraw hmuh chhun chhun hi kan hman mai a ngai reng a ni. Tlawmngai p^wlten mi mal hlawkna awm miah lovin hma an rawn la a, dan lova tite chu dan lovin an rawn umzui ta mai a. Mahni thua ILP lo endik (check) ve ringawt te hi dan ni lo mah se, thuneituten an tih tur an tih theih chuan si loh chuan dan lovin an endik ve ta mai a ni zawk. Dan hria inti-ten tapchhak zawl aṭanga thingpui h^ng in paha tlawmngai p^wlte an han s>l ṭhinte hi a ngaihnawm miah lo. Mi fing ṭhuthluang duaite avanga kan ram a chhiat mek laia mi fing lo zawkte mahni remhriat dan dana an rawn pen chhuak hi a ropui viau a ni. Kan sawrkar hrawn tawhte hi vote mena an men a ngai si a, tlawmngai p^wl t^l hian ^t kan lo so deuh a nih pawhin ram leh hnam humhalh n^n ins>l mai lovin inpui tawn zawk zel ang u.

Inthlahpun: China ramin fa pakhat chauh neih phalna thlah dulin fa pahnih neih an phal leh tawh. Khawvel ram changkang tam tak hian naupiang an tlem avanga an ram dinhmun him loh phah mek hi an hrechhuak zel. Mizote hi nau lo piang tur huphurhna sualin min r<n mek. ‘Khawsak a s^ng tawh a’ tiin fate rual awt lutukin kan dah palh ang tih kan hlau a. Nawmsak leh awmawl thlakhlelh luat avangin hmeichhe chhulah ram leh hnam chhantu tur kan rek ping ṭeuh tawh. I sim ang u. Unau rual aiin unau tlem hian sual kawng an zawh duh bik tih kan chhut chhuak pha tawh lo. Fate hi ei raltu tur ang chauha kan hmuh tlat avangin piang lo law law se tiin kan huphurh a.

Kan fa pastor tur, officer tur, daktawr tur te kan ch^n a ni tih inhre lovin hmeichhe chhul kan khar ping sup sup a, fa neih chhunte sual bawk, innghahna tur dang r>k ping tawh siin kan rilru leh taksa hi a rethei tlawk tlawk a ni ta ber. Kan pian punna a tlem lutuk avang hian chhungkua, kohhran leh ramin a tuar mek. Kohhran leh tlawmngai p^wl angin kan harh chho mek a, tih tur erawh a la tam viau. Chhungkaw hung ropui dan leh huvang nat bik dan hi kan la t>m ve lo a nih pawhin mi dangte aṭanga inzir thiam tur chu kan ni tawh. Chhungkaw rual hi malsawmna dawhthleng, ram leh hnam thlenga nghawng thei thil a ni.

Hnam dangte hi hmusit mai lovin ṭhianah i siam ang u tih hlate kha hre reng tho ila. Rawngbawltute pawhin hnam dangte hi kan lo khawngaih a nih pawhin kan hnam hmangaihna vawng nung reng ila. Donald Trump-a pawhin dan lova awmte chu huaisen takin a hmachhawn chho dawn mek tih kan hre vek a. Hawihhawm taka kan ram aṭanga hnawhchhuah dan te pawh ngaihtuah pah zelin, tlawmngai p^wlte puitu nih hreh lo vang u. Khawlaia vai velh lam kha chu dah ṭha ila. Heng kan sawi tak tlemte pawh hi ngaipawimawhin zawm ila, vai velh dan dik takin vai i vel ang u.

- Lalmuanzova Khiangte