Written by
Centenary C. Lalzahawma

H R I N G N U N

Hringnun hi vul reng tura duan ni lovin, chul thei tura duan a ni.Engkim tan hian hun ruat a awm ang hian, kan pian ni aṭanga kan thih ni inkarah hian hun hlimawm tak tak te, hun harsa tak tak te pawh tawkin kan pal tlang ṭhin. Kan kum mil zelin kan rilru puthmang a danglam a, kan ngaihtuahnate pawh a danglam ṭhin.

Vanglai nun ngaia lungleng tak leh khawhar taka mi ṭhenkhat an kun laiin, ṭhenkhat erawh panlai nun ngaiin an lung a leng em em thung a. Chutiang zel chuan kan ngaihtuahnate chuan kan hun kal tawhte min hriat chhuahtir fo ṭhin. Engkim hi engmah lo mai a ni a, engmah lo mai ni si he hringnun khawvelah hian mi ropui nih tumin mi tam takin thlan tui fara hnathawkin kan bei leh lawi a! Khualzin anga lungkham nei lo leh rilru thawveng taka khawsa erawh pakhat mah kan awm lo! Sana ban a vir kual reng ang hian, hringnun hi a vir kual reng a, tu mah hi nihna ngai reng, dinhmun ngai rengah a din theih loh. Harsat manganna kan tawh pawhin buai mai lo ila, hun hian a liampui thuai dawn tih hi hriat reng tur a ni.

Tlawng lui pawn kang chah hun a neia, Chite lui pawh a huang leng lo khawpa a len chang a awm! Ruah a sur reng lo va, ni a sa reng hek lo! Lipui pawh lipui a ni reng lo va, suar pawh suar a ni reng hek lo! Chung lam thuneihna ang zelin khuang ruahpui surin, lipui chu suarah
chantirin, suar pawh lipuiah a chantir fo. Chuvangin, hringnun kawng kan zawh meknaah hian kan chungah roreltu a awm tih kan hriat a pawimawh. Dinhmun ṭhaa kan din avang ngawtin chapo thei kan ni lo. Tin, dinhmun awhawm lo leh dinhmun retheia kan din avangin kan rethei reng dawn tihna a ni lo va, kanindah hniam tur a ni hek lo. 'Hringnun hieng lai pawha inthlak danglam reng ṭhin a ni' tih kan hriat a pawimawh. 

Kan hma hun chu kan chunga roreltu rel tur a ni a, kan tih ve tur awmchhun chu, beiseina nung nen theihtawp chhuahin mahni theihna zawn ṭheuhvah kan tan leh mi dangte tan kan bei tur a ni. Hringnun hi a hring reng thei bik lo va, thlaler ram ro aia a khaw ro chang pawh a awm fo ṭhin! Dinhmun ṭhaah kan ding reng thei lo va, dinhmun ṭha loah pawh kan ding fo vang. Kan chunga thleng tura kan rin ngai loh leh kan beisei
phak bak harsatna lian tak takte pawh a lo thleng ang. ' ihna a thlen loh phawt chuan a ṭha vek e' tih hi kan inhnemna ni fo rawh se. Dam phawt chuan kawng a awm zel ṭhin. Chu kawng zawh tur chuan huaisenna kan mamawh.  il siam reng reng Siamtu'n chhan neia a siam ang hian, thil thleng zawng zawngte pawh hian thlen chhan an nei vek bawk. A chhan kan hriat loh avang ringawt hian chhan nei lovin a thleng tihna a ni lo. Beidawng mai lovin kan bei hram hram tur a ni.

Kan hmangaih em em, ṭhian ṭhaa kan ngaih, an harsat mangan lai pawha thih huama kan lo ṭante, theihtawp chhuaha mahni hna ṭul kalsana kan lo buaipui a, dinhmun sang zawka dintira lallukhum kan khumtirte ngei pawh hian, harsat manganna kan tawh ve meuh chuan an
tana kan thil tihte chu min hriat rengsak tawh lo fo ṭhin. Hringnun hi eng lai pawha inthlak danglam reng ṭhin a nihzia hi mihringte rilru puthmang mak tak aṭang hian chiang takin a hriat theih mai awm e. Motor pawh thui tak takah kal ṭhin mah se, a chhuahna hmun vêkah a kír
leh ṭhin ang hian, mamawh lai chauhva min hmangaih thar ṭhinte bawk hian a ni, khua reiah min mamawh nawn leh ṭhin ni. Hringnun hi inmamawh tawnna hmun a nih miau avangin! Hlim ni leh lawm ni chauh ni lo, harsat leh puih (ṭanpui) kan ngaih lai pawha kan bula ding ṭhinte hi ṭhian ṭha chu an ni a, khawvel a awm chhúng chuan a ni reng bawk ang.

Eng dinhmunah pawh ding ila, lungawi thiam zel a pawimawh. Lawmna chang hre lo mi hausa nih ai chuan, chantawka lungawi thiam mi rethei tak nih pawh a thlanawm zawk. Taksaa rualban loh nih aiin rilru lama rualban loh nih a pawi zawk! “Siamtu'n, mi rethei leh vakvai mai nia kan inhriat hian, keini aia mi rethei zawkte min hmuhtir a.  ihna khawp hiala lungngaihna kan tawhin, mi nung kan la nih rengzia min hriattir a. Kal ngaihna reng reng hre lo anga kan inhriatin, kalna tur fuke nei lo mi tam tak min hmuhtir a. Min siam danah lungawi lohna kan neihin, keini aia lungawi lo tur mi tam tak min hmuhtir a. Mi thiam nia inngaihna kan neihin, keini aia thiam zawk mi tam tak min hmuhtir a.

Kan neih phak lohte hmua kan lungngaihin, hmu chak hmu thei si lo an tamzia min hmuhtir a.  il ri mawi tak tak kan hriatin, hre chak hre thei si lo an tamzia min hriattir ṭhin.” Engkim mai hi mite lo tawn hnu vek a ni a, thil thar reng reng a awm lo! Eng dinhmunah pawh ding ila, vuina tur emaw, chhuanlam emaw kan siam thei lo vang.

Hringnun leh harsatna hi unau piang hmun ang maia inzawm tlat an nih avangin, mihringte nunah pawh hian nun hahdam leh nun nuam kan neih reng hi kan beisei tur a ni lo. Anchhe dawng khawvelah duhthusam famkim a thleng ngai lo va, a thleng ngai dawn bawk lo tih hi kan hriat a ngai fo. Beiseina phenah natna a inphúm ru ṭeuh ṭhin tih hria ila, tu lakah mah beiseina sáng lutuk neih loh hi a fi nthlak fo. Pangpar huan, enkawltu ṭha tak enkawlna hnuaia Rose par mawi tak ai chuan, khâm chhengchhe tak kara Rose par chu, mite mit hmuhah a mawi zawk satliah mai ni lovin, a mawi dan a danglam bik ṭhin. Chutiang tho chuan, nu leh pa thla zar hnuaia nuamsa taka hringnun hmachhawn ṭhinte ai chuan, harsatna tam tak karah hlawhtlin ngei tuma hringnun hmachhawna mi hlawhtlingte nun chu mite mit hmuhah a ropui bik lo thei lo! Mihringte hi kan hun kal tawh aṭanga teh kan nih fo avangin. 

Engkim hi engmah lo mai a nih avangin, hringnun ngei pawh hi a ropui bik chuang lo. Lei chung leh van hnuaiah thil ropui a awm lo, ropuia
inngai erawh chhiar sen loh an awm. Ṭhenkhatin hringnun hlimna par an chen a, ṭhenkhatte erawh lungngaihna mittui nen, beiseina tlemte avangin hma lam an pan hram hram a ni. Eng dinhmunah pawh dingin, eng ang harsatna pawh tawk mah la, hringnun duantu, hmangaihtu Pathian bulah lawm avanga bianga mittui luang chunga lawmthu i sawi ngei theih nan bei hram hram la, lo tuar hram hram ang che. Hun hian hun ṭha a lo her chhuahpui thuai ang.

- Centenary C. Lalzahawma