Written by
Commissioner Lalkiamlova

TLANG RAM LO NEIH HI A HLAWK EM?

Tun hma deuh aṭanga vawiin thleng hian Tlang ram Lo neih hlawk loh thu Assembly House-ah thleng pawh sawi rik a ni reng mai a. A tlangpuiin a sawitute hi Aizawl mi leh kan politician te, Ration buhfai mamawh lo, an buhfai ei duh zawng zawng, a ṭha ber leh tui ber ber thlenga an duh zah zah lei thei te an ni tlangpui a. Heng mite hian, Thingtlang khua kil khawr tak taka awm te tan ei zawnna hlawk zawk tur dang a awm lo tih hi an ngaihtuah ngai lo a ni maithei.

A nih leh kan sawrkar hian Tlang­ram lo neih aia hlawk zawk eng eizawnna nge an pek theih? Kan UT tirh aṭanga vawiin thlenga hlawk tura an ngaih an lak luh a hlawk loh avanga tawp leh ta hi eng zah nge awm tawh? Hriat pawh ka hre seng tawh lo.

Tlang ram Lo neih kan sawi chhiat avanga eizawnna hlawk zawk zawnga a ṭha leh awlsam zawk hmu chhuak an awm ngei ang. Mahse kan rama kan hriat ngai loh, eizawnna kan hmuh chhuah thar Drugs a sum dawn, Chiahpuam, Khehpuam, a khua khua tih theiha zu zawrhna siam te, inbumna chi hrang hrang hluar ta em em mai te hi ava rapthlak em! Heng hi ei leh bara kan intodelh loh vang a ni.

Kan Aizawl khawpui chhehvelah ringawt hian Home hrang hrang leh Jail-ah ṭhalai hna thawk thei, thawk rual, thawk lova chawm; sawrkar chawm ni lo, mipui vantlang chawm, sang eng zat nge awm? Heng hian kan Mizoram economy hi nasa takin a tichhia tih kan ngaihtuah ngai em? Heng hi a chhan ber pakhat chu Mizo thalai sawrkar hna thawk lote thawh thiam ber ‘Tlang ram Lo neih’ kan sawi chhiat a, tihtawp tuma kan beih a, a nei ṭhin te kan tih hnual vek rah chhuah a ni tih hi kan ram hian kan hriat chhuah a hun ta khawp mai.

Tlang ram Lo neih hi a hlawk lo, an thar tam ber pawhin buh kham an thar tawk a; buh lah chu pawisaa chhutin a man a tlem si, tih te hi sawi chhetute sawi chhiat dan a ni a. Politician lo campaign puitute leh party worker-ten nuaih hnih khat hlepna contract an hmuhte hi hlawk zawkin kan hria a ni awm e. Nuaih hnih khat kha eng chen nge i kawl theih? I fanuin scooty lei a ngen a, a zo deuh duak mai lo maw? A nih leh hlawk zawk pawh lo ni teh reng se, Mizoram thingtlang khuaa ei zawnna dang nei lo zawng zawng te hi chutiang contract hralh chhawn kuala nuaih khat vel hmuh theihna chu kan pe vek thei si lo va. Thingtlang pain kum khat ei buh a neiha a thlamuanna rilru, Silchar kawng block-in a tihbuai phak miah loh thinlung hi kan chhut ṭhin lo a ni.

Engati nge tlangram lo kan sawi hian Buh ringawt hi kan ngaihtuah ṭhin le? Heng - vaihlo, Bekang, Chhawh­chhi, Bete, Hmarcha, Sawh­thing leh kan sum chang thlai leh Fur thlai zawng zawng hi Tlang ram Lo neih aṭanga awm a ni tih hi i ngaihtuah tel thin teh ang u.

Taima taka thawktute tan tlang ram Lo neih hi din chhuah theihna leh hlawk tak a ni tih kan hriat theih nan, chhungkaw pakhat chauhte chanchin han thailang ila. Pu Vanlalnghaka te chhungkua, Tlangpui khuain tun kum kal ta khan tin thum hmunah buh phur 145 an thar a. Chu Lovah vek chuan Hmarcha quintal hnih leh a chan ve, an thar bawk a, Vaihlo quintal sarih an thar bawk a. Fur thlai dang zawng zawng nen.

Buh kham thar chungin pawisa nuaih nga an thar bawk tihna a nih chu. Hei hi hlawk lo kan tih a, a aia hlawk kan pe vek thei a nih chuan a tha e.

Kan tlangram lo neih hi ram tichhe zau lo ziaa neih dan, a hlawk zawk dan, improvement policy siam lova kan sawichhe reng ringawt mai hian kan ram mipui rilru a tichhiat dan hi i ngaihtuah teh ang u. An ei zawn thiamna ber kan sawi chhiatsak a, ram a tichhia ti a, kan khap si chuan Pu Laldengan ka inkang thelh nan chuan tuinu leh tuifim ka thliar lo vang a tih angin, heng mite hian an hmuh theih theih eizawnna dang thianghlim lem lo thleng pawhin lo ti se, kan sawisel thei dawn em ni? an ril a tam alawm.

A dik tak chuan, kan sawrkar hian Dragon Fruit ching te, Tomoto ching te, Anthurium chingte leh Palm Oil chingte an puih ang hian pui ve ngat sela chuan thingtlang lo neitute hi an ding chhuak ngei ngei ang. Bamboo Link Road Project hi feh kawng project-ah kan let a nih em loh pawhin, fehkawng project han siam ngat ila chuan, thingtlang lam ei leh bar dinhmun hi changel sahchhum ang maiin a dawk zawk ang a, hmuh theihin a ṭhang ngei ang.

- Commissioner Lalkiamlova