Written by
- MS.Dawngliana Pachuau

Pu Rokunga'n Tlangnuam veng sawi nan eng nge a hman?

He hla lar leh chuai thei lo tak mai hi (a ziak kan hmuh ṭhin dan tlangpui) en chhin ang u. 

Ka pianna
Zawlkhawpui
Phuahtu - Rokunga
Phuah kum - 4.2.1969

1. Ka pianna Zawlkhawpui,
Hawih te’n i mâwi mang e,
Chul hian i mâwi lo;
I tlâng lal chhîpah siktui tling khawmín,
Ṭiahṭânga'n zai thiam, 
ri-mâwi a fâwn vêl, 
I sîra'n tlâng lian,
Hmàr tlânga'n Laipuitlâng, chhimhlei Tlângnuam tlângte'n an hual che. 

2. Dar ang lênna khawpui,
Tlángkìmah mâwi mah la,
I nun a mâwi lo.
I chhûngah sualna dorâl ang a lian;
Dikna a fam ta, felna a tlâwm ta, 
Nun suar ang a chim;
Tham leh bawlhhlawhnate'n tual an lêng,
Awi maw! A pawi em mai!

3. Tual kan lênna khawpui,
Tlâwm a’n ka phal lo che,
Tho leh ta che maw;
Chhinlung chhuakah chuan van Lal nau i ni, 
Chhâm ang i zàlna sual khurpui laichhuat, 
Aw, a pawi em mai! 
Felna silhpuan sinin tho leh la, 
Hlimte’n i lêng zâwk ang.

Pu Rokunga'n 'Ka pianna Zawlkhawpui' tih hla hi a boral kum (4th, Feb, 1969)-a a phuah a nih hmel a, a hun hnuhnung lama a kutchhuak a nih vang pawh ni mai loin, kan ram dinhmun (Aizawl hi kan ram hmel lanna a ni miau a) tar langtu leh, fuihtu ṭha tak a nih avang hian a hluin a lar a, a nung chho viau reng a ni ber mai. 

An sawi danin, 'A fanuin he hla hi a thlûk a lo thiam hman hlauh a; tichuan, zofate zingah sak chhuah leh hriat theihin a awm phah ta a ni' an ti. Chutiang taka a phuahtu pawhin a chul-nel hman loh hla chu a ni tlat mai a, rin dan leh ngaih dan sawi mai bak chu hriat fiah a har ta deuh maithei a; ama ziak hmu phak leh hre chiangte sawi zui atan pawh a ṭha hrim hrim awm e, tiin, amah Pu Rokunga hla phuah ṭhin dan te, kan ṭawng kal-phung leh hla thu chheh ṭhin dan thlirin he hla chang khatna a, 

'Hmar tlanga'n Laipuitlang, chhimhlei Tlangnuam, tlangte'n an hual che' tia kan ziah ṭhin hi chu a dik hlel deuhin, ama kutchhuak atan chuan a phuai mah mah deuh em ni aw, a tih theih tlat mai. 

Ama hla phuah tho 'Ar ang kan vai tawh lo'ng' tih hlaah hian 'Chhimhlei tual' tih hmun hnih ngawtah a hmang a, (Aw, chhimhlei tual kan lenna tlang), hla phuahtu dangte pawhin chhimhlei an hmanna kan en chuan, 'tual, tlang, run, nula/ lanu, zaleng, naufa,' emaw talin an zawm zet loh chuan hming bik (proper noun) ang hi an behtir ngai lo ni hian a lang a, 'Chhimhlei tlang, Nuamtlang te'n an hual che' tiin, Tlangnuam hi a hming bul 'Tlang' a lo nih ve avang hian, 'Chhimhlei tlang' tih zawh chiaha Tlangnuam (veng hming) han dah leh turin, 'tlang' chu a awm kawp rual dawn tihna a ni a, chu chu thiam taka siam remin, (Hla phuahtu dangte hman ṭhin danin) 'Vazun' aia 'zunva' a hman ang khan, (A khi tlang sangpui khi rawn khumin' tih hlaah) Tlangnuam hming chu 'Nuamtlang' a ti ta mai niin a lang. 

He hla tho (Ka pianna Zawlkhawpui) chang hnihna pawh hi kan en chuan, kan khawsakna Aizawl khawpui chu mihring ruangam anga chanin, a kimtlang (tlangkim tia a hman ang hian) chu mawi mah se, a nun a mawi loh thu a sawi tâkna thu ang hian, ('Tlang kim' tia tlang zawng zawnga mawi ta anga sawina emaw ti pawh kan awm maithei bawk) mite hman ngai vak loh 'Nuamtlang' tiin Tlangnuam hming hi hla-rua nalh takin a chher thar zawk a nih hmel. 'Ṭiahṭang' han tih te pawh, mi dang hman ngai loh tak thil niin, he hlaah hian a dah tel nghe nghe hi. 

Hmar tlanga'n Lalpuitlang, Chhimhlei tlang, Nuamtlang ten an hual che,
Han tih zaih chuan, 'Hmar' (hmar lam sawina) zawm chiaha 'tlang' a dah angin 'Chhimhlei' (Chhim lam sawina) zawm chiahah hian 'tlang' a dah hi a inhmehin a rem ta thlup zawk a ni. 

'Tlangnuam' hming pang­ngai hian hmang ni se, a tawp lama 'tlang' dah nawn leh khi ṭul ti hauh loin, thu dang a dah zawk maiin a rinawm bawk. 

Tlangnuam tlangin min hliah,
Durtlang tlangah ka chho, 
Te kan ti ngai meuh lo awm e.

Tlangnuamin min hliah,
Durtlangah ka chho, 

Kan ti mai ṭhin ang khan,
'Laipuitlang tlangin ('te'n' tih la telh leh phei chu a mak lehzual) min hual' pawh kan tiin a rinawm lo bawk. 

Heng, chhim leh hmar, chhak leh thlang sawina kan neihte hla thua hman a nih reng rengin, eng hming bik (Proper noun) emawa kan zawm dawn chuan a karah eng emaw kan dah ṭhin a nih kha maw. 

'Chhimhlei tlang/ tual/ pial/leng/ zaleng/ nula/ lanu etc., kan tih hnu-ah kan zawmna tur eng hming emaw kan sawi chauh ṭhin tlangpui ang bawkin, Chhaktiang ram/ zo-/ val.  kan ti hmasa te te ṭhin a nih kha.

Pu Rokunga hi Zofate zinga hla phuah thiam chungchuang leh kan chhuan em em a ni. A hla phuahte hi chìk taka kan en chuan, thil hming leh thumal kan neihho hi hla thluk hmangin a pawt ṭhen/fân ve vak vak lo a, a theih leh remchan dan angin a hla thute lam ti buai lo turin a thluk a siamin, chumi hla thluk mil tur chuan a thu a chhep rem thiam em em a ni tih pawh kan hriat kha. 'Kan tlang ram par vulna ṭhal-khua eng riai romei karah.' Tih hlaah te pawh hian chiang takin kan hre thei awm e. 

Tichuan, he hla pawh hi 'Chhimhlei' tih chu bùl taka hmantirin, 'Tlang' tih hming lo pu tel veng hming tawpah, Mizo ṭawng kal-phung herh deuh tak hmangin 'Tlangnuam tlangte'n' (plural) chhim lamah Aizawl kan lo hualtir vel khup khup tawh ṭhin a, Pu Rokunga thil chin tam loh tak, 'Tlangnuam' veng chu, hla thlûk hmangin kan pawt ṭhen a, ('Tlang' kan thlûk vang vang hnuin, 'Nuam' kan ti leh chauh) Tlangnuam hming tawpa 'nuam' hnuah a zawm zatin, thumal ni loa kan hriat zawk 'tlang' nen bawk kan han lam leh nghal zat mai te hi chu, kum za chhunga kan Mizo hla phuah thiam bera kan neih, Pu Rokunga hla phuah dan hmang ni hian a lang lo deuh tlat a ni. 

Hetia kan lam kawp 'Nuamtlang' zawk hi 'Tlang­nuam' veng hming zawk tura a phuah chhuah leh lo tar chhuah a nih hmel ta zawk a. Kan han sawi fiah pawhin a thu tum a inang reng a, inang reng si-ah hian, hla thu kalhmang dik leh fel zawk hmanga Pu Rokunga hla phuah kan ziahsak ṭhin hi a ṭha viau awm e.