Lal Isua te chhungkua hi an hausa em?
Krismas a hnai a, engtin tak nge Krismas hi kan hman ang tih chu Hripui/Covid-19 hian min tihbuai dan azirin a innghat kan ti thei awm e. Muangleia kan awm lai chuan Krismas kan lawm dan turah kan buai a; kohhran huang pawn lamah pawh kan inbuatsaih nasain kan ur lawk nasa hle ṭhin. Sum leh pai tam tak kan seng a; thawmhnaw tharte nen kan lawm ṭhin a. Kohhran pawhin ruai ropui tak nen Krismas hi a lawm a, Pathian faka zaikhawmin Krismas hi kan hmang ṭhin. Vawiinah hian Krismas neitu Lal Isuate chhungkaw chanchin hi kan thiam tawk tlem te hmangin kan zir dawn a ni.
Mistiri chhungkua
Chanchin Tha Matthaia ziak bung 13:55 kan chhiar chuan Lal Isua chu an khua Nazareth-ah a haw a, mipuite a zirtir tih kan hmu. Nazareth khawmi te hian Lal Isua hi a naupan lai aṭanga amah lo hre tawh an nih avangin an ngaisang hran lo a, mi danglam bik leh thiltithei tak a nihna kha an hre lem lo. Inkhawmna inah mipuite a zirtir pawhin mak an ti a, ‘thingrem siamtu fapa kha a ni lo em ni?' tiin an zawt a nih kha. A nu leh pa, a unaute pawh an hriat chian a ni a, chhungkaw zahawm tak leh vantlang chunga leng chhungkua an ni lem lo. Marka ziak 6:3 kan chhiar phei chuan 'Lal Isua chu thingrem siamtu, Mari sáwn kha a ni lo em ni?' tiin mipui chuan an zawt a ni tiin ESV Global Study Bible chuan a hrilhfiah. Chuvangin Lal Isua hi an khaw mipuite chuan an ngaisang hran lo a, mi danglam leh zah kai tak niin an hmu lo. Mihring lamah chuan Lal Isuate hi chhungkaw hausa leh zah kai an ni lo a, misitiri chhungkua mai an ni.
An thilpek aṭangin an hausa lo tih a lang
Leviticus bung 12 thu kan chhiar chuan – nau neih zawha hmeichhiain fapa a hrin chuan ni 40 hnuah inthen thianghlim tur a ni a, beramno kum khat mi leh sual thawina atan parvano emaw ṭhuro emaw ken tur a ni a. Beramno an neih phak loh chuan ṭhuro tuak khat emaw parva tuak khat emaw ken tur a ni. Mari pawh hian fapa Lal Isua Krista a neih vangin ni 40 hnuah inthian thinghlim turin Jerusalem-ah an kal tih Luka bung 2:22-24-ah kan hmu a. Hetah hian Beramno an neih loh avangin ṭhuro tuak khat emaw parva tuak khat emaw an keng tih kan hmu bawk. Beramno pawh nei zo lo chhungkua an nih chuan an hausa bik lo tih a lang. Lal Isuate chhungkua hi mihring lamah chuan an ropui bik lo a, nang leh kei ang bawka khawsa chho ve nawk nawk chhungkua an ni ve ang.
Hmeithai chhungkua
Chanchin Ṭha Luka ziak bung 2–na kan chhiar chuan Lal Isua hi kum 12–a upa a nihin a nu leh pate’n Jerusalem-ah Kalhlen Kut hmang turin an hruai tih kan hmu a. Lal Isua hi Temple-ah zirtirtute bulah a awmin a nu leh pate rualin a haw ve lo a, ni thum hnuah Lal Isua hi a nu leh paten an zawng hmu leh tih kan hmu. Hemi bak hi chu Josefa chanchin Bible-ah kan hmu zui lo a; mi thiamte chuan Josefa hi a boral hma niin an ngai a, a pawmawm hle. Hmeithai chhungkua an nih vangte pawh a ni ang e, kum 30 a nih aṭangin rawngbawlna a ṭan tih Luka ziak 3:23-ah kan hmu a. Chanchin Ṭha Johana ziak 2:13,23, 6:4, 11:55, 2:1 kan chhiar chuan Lal Isua hian Kalhlen Kut hi vawi 3 a hmang tih kan hmu a, chuvangin kum 3 chhung vel hi Lal Isua rawngbawl hun chhung niin zirmite chuan an ngai a. Josefa hi Lal Isua’n rawngbawlna a ṭan hmain a boral tawh niin an ngai bawk. Heng avang hian Lal Isua hian a chhungkua a enkawlin hun a hmang nasa ve ang tih a rin theih a; unau mipa 4 – Jakoba, Josea, Juda leh Simona te a nei bawk.
Kan phâk tâwk Lal Isua
Lal Isua Krista chhungkaw chanchin kan zir aṭang hian Lal Isua hi kan phak tawk a ni a, inthlahrunna tur reng reng a lo awm lo. Chhungkaw hausa leh ropui tak kan lo ni a nih pawhin kan tan Lal Isua tlawm takin a awm a; chhungkaw khawsak harsa ve tak kan nih pawhin Lal Isua chu kan dinhmun anga ding ve tho a ni bawk. Chuvangin, Lal Isua hi kan phak tawk, kan mil tawk a ni a, a piancham Krismas te pawh hi ropui tak leh kan neih phak baka lawm turin min duh lem lo ang.
Kan retheihna vangtein Krismas boruakah rilru hah tak leh inthlarunna rilru puin kan indawm kun fo tih hi a taka hretute kan ni. Mi angin thil thar leh mawite neih ve kan duh a, kan sum leh paiin a daih loh avanga lungngai hi kan awm ṭhin. Mahse Krismas neitu Lal Isuate chhungkua hi an hausa lem lo a, kan pek ang ang leh kan neih ang ang hi a pawm a ni. Tuna kan nihna ang mai hian Krismas i hmang teh ang aw?
-Rinfela Zadeng