AMC SITE DEVELOPMENT & SLOPE MODIFICATION REGULATIONS 2017 THLIRNA
India rama dan la awm ngai lo, leimin kan tuar ṭhin avanga dan thar lo piang, 'The Aizawl Municipal Corporation (Site Development and Slope Modification) Regulations 2017' hi kum 2017 April ni 4 khan The Mizoram Gazette (Extraordinary)-ah tihchhuah a ni a. October ni 29-ah AMC-in hman theih tura thuchhuah (Gazette notification) a siam angin, November ni 1, 2021 aṭanga hman tur a nih takah chuan han thlirho ila. Regulations-a inziak ang zawng zawng hi a chipchiara la lovin, kan hriat atana ṭul zualte hi a hlawma lak chhuah a ni.
He dan thar lo pianchhuahna hi GeoHazards Society (GHI) hmalakna a ni a. Kum 2013 April ni 25 khan Mizoram sorkar nen leilung chhiatna- lirnghing lian tham thleng thei lak ata him theihna atana hmalak nan thuthlung an ziak a. State sum pai seng lovin, MunichRE insurance company ṭanpuinain USA mithiam leh ram chhung mite ṭanghovin kan ram an zir chiang a. Hemi kal zelah hian rawtna hrang hrang heng - Landslide Policy Committee for Aizawl City te, Landslide Hazard Map te, Geologic Review Board te, training buatsaih te leh Building Regulations hmanlai tichak lehzual tura dan thar siamte an rawt a. Heng an rawtnate hi AMC-in tihlawhtlingin, GHI hian map siamin, California (USA)-a an inhmun laih leh an buatsaih dante en chungin he dan thar hi a lo piang ta a ni.
Insakna tur hmunhma endik tura Geologist/ Geotechnical Engineer-te rawih a ngai tawh tur te, in sak dan tur- pucca/ semi- pucca/ Assam- type leh a chhawng san zawng tur thlenga an remtihpuina a ngai tawh tur hi he danin a a nghawng lian ber a ni a. He dan thara lang chiang tak chu, tuna in ṭhenkhat din mekna ang hmun, degree 60 aia awihah in sak phal a ni dawn tawh lo. Kan hriat tlan ngaite hi han tarlang ila.
Dan tharin a huam lohte: In hmun laih leh sak phalsak tawhna hmun, a tlawhpawhna tur kawng laih ngaiah, a thuk (depth) zawngin 1m a pel lo emaw, lei laih vungin 10cu.m tling lo emaw a nihin, vantlang kawng a pawh ang a, a kawi ulh lutuk tur a ni lo.
Thlan laih te, AMC enkawl bawlhhlawh paihna hmun laih khuar te, hmun laih tur san zawng 1m khum lo emaw, in hmun pakhata lei vung 10cu.m tling lo emaw te pawh hi he dan thar hian a huam lo a. Dawl ngai lo hmun rai tha, 30cms chin-a chhah leivung emaw, kawr/ tuiluankawr tibuai tham lo leivung paih pawh a huamlo va. Rikrum thila lei laih ngai leh paihfai ngaiah dilna siam a ngai lo bawk a, mahse ni 15 ral hmain building official hriattir tur a ni. Degree 24 emaw a aia awih hmun chu khawi lai pawh ni se, dilna siam a ngai.
Defence Ministry tih loh, Central leh State sorkar, Semi-Government Department leh NGO-ten an hmun siam nana lei laih a ngai a nih chuan, mimal insa tur ang bawk hian phalna lak phawt a ngai.
In sakna tur hmunhma hi chi hnihah ṭhen a ni a, chungte chu Engineered Site Development leh Regular Site Development te a ni a. A innghahna chu Landslide Hazard Map a ni a, Landslide Policy Committee for Aizawl City-in a pawmpui tur a ni. Map behchhan tur hi https://www.amcmizoram.com/doc... ah download theih a ni.
1) Engineered Site Development: Landslide Hazard Map -a leimin thlen mai theihna leh hlauhawma tarlan- Moderate, High & Very High Zone huam chhung hi a ni. Hei hian AMC huam chhung aṭanga chhutin 97.71% zet a awh a. Awih tlan hret, mual rai nuam kan tih ang vel, degree 24 aṭanga a aia awih zawng hmun hi a ni.
Low Hazard Zone ami pawh ni se, lei laih ngai kha 3m chin emaw a aia sang emaw, 200cu.m lei vung a tling emaw, lungrem, etc. hmanga dawl ngai leh tur chu hemi hnuaiah hian dah a ni bawk. Kan khawpui awih dan thlirin, Aizawla in kan sakna leh insak theihna tur hmun tam zawk hi hemi huam chhunga mi hi a ni. AMC office lamah, dilna kan thehluh hunah, kan dinhmun tak chu hrilh hriat kan ni zel turin beisei ila.
Hemi huamchhunga in sak dil dawnin hengte hi thil tel a ngai:
(i) Local Council aṭang leh in sakna tur hmun (LSC) hualtu zawng zawngte aṭangin lei laih an remtihna lehkha. Local Council te hian hmunhma him lo nia an hriat chuan No Objection Certificate an pe lo thei a. Hemi avanga lungawi lo chu Geologic Review Board-ah ennawn turin an dil leh thei ang.
(ii) In sakna tur hmunhma lang thei tura chiang taka a lem (map) tarlangin, 5m huam chhungah in emaw, kawngpui emaw, a lang tur a ni a. Hmun san zawng leh awih tlan dinhmun te, tui luan kawr leh kawr awm hnai ber pawh ziah tel a ngai.
(iii) Lei laih dan tur leh, a vung zat chhut chhuah a ngai dawn bawk. Hemi ti tur hian, AMC hnuaia endik phalna nei Geologist emaw Geotechnical/ Soil Engineer emaw ruaiin, in sakna tur hmun report kimchang hi a ziak ang. Ani kaihhruaina hnuaiah, in sa turin a tum turin in sakna tur hmuna lei emaw lung emaw chu laboratory-ah a endik a ngai bawk (Geotechnical investigations); a result hi a lo zir chiang ang. Insakna tur hmunhma lem (map) a ziak ang a, laboratory test result azir hian eng an in nge a sak theih ang tih te, lei/lungin a dawl theih tur chinte a ziak ang; lei laih ngai a nih chuan laih dan tur leh a vung awm thei zat vel pawh a ziak lang ang a, a ṭul dan azirin in him dan turah rawtna a siam nghal ang. He a report hi Geologist Consultant-ten enfiahin, Geologic Review Board-in a thlir nawn leh ang. Board hi thla khata ṭum 2 ṭhu ṭhin tura ngaih a ni. Lei laih phalna an pek hnuah, Engineer leh Architect te rawnin, in sak phalna tak a dil theih tawh ang.
Civil Engineer-in a buatsaih tur hi a awm nual a. In sak tak tak hmaa dilnaa thehluh tel ngaiah hian, In sakna hmanrua leh hman turte thil tel a ngai a; Tui luan kawr siam dan tur leh, a luan zelna tur tihlanna te, inthiarna leh thli dang chhuahna tura ruahmante pawh ziah lan tel a ngai a. Kutthlak ṭan theih hun awm leh zawh theih hun awm tarlan a ngai bawk.
2) Regular Site Development: Hmun zal leh rem ṭha, degree 24 aia zal, Landslide Hazard Map-a Low Hazard-a dah hmunte a ni a, hei hian AMC huam chhung 2.29% chauh a awh a, lui leh kawr kam a ni ber. Hmunhma siamna (Site develoment) atan phalna dil a ngai lo va.] Lei laih tur vung chu 200cu.m aia tam lo, a chet palh hlauhawm lo, a dawlna siam pawh ngai lo hmun a ni a. A min leh a chet hlauh avanga dawlna - lungrem, etc. siam a ngai dawn a nih chuan 'Engineered Site Development' hnuaiah a awm leh
thung ang.
In sak dil dawnin hengte hi thil tel a ngai:
(i) Local Council aṭang leh in sakna tur hmun (LSC) hualtu zawng zawngte aṭangin lei laih an remtihna lehkha. Local Council te hian a hmunhma him lo nia an hriat chuan No Objection Certificate an pe lo thei a. Hemi avanga lungawi lo chu Geologic Review Board-ah ennawn turin an dil leh thei ang.
(ii) Lei laih dan tur leh, a vung zat chhut chhuah a ngai a;
(iii) Hmunhma hman chhan tur te,
(iv) In sakna tur hmun hma lang thei tura chiang taka a lem (map) tarlangin, 5m huam chhungah in emaw, kawngpui emaw, awm zawng zawng tarlan tur a ni.
(v) In sakna tur hmun aṭanga 5m chin hualchhunga tuiluankawr dinhmunte, in leh hmun pawimawh awmte tihlan tur a ni a;
(vi) In sakna tur hnaiha kawr leh lui awmnate tarlan tel a ngai bawk.
Regulations hmasa anga in sak phalna pek tawh, a sak belh dawna lei laih ngai a awm a nih chuan, phalna lak nawn leh a ngai a. Hmun laih avanga vantlang leh mimal hmun leh thil hlauhawma a awm loh nan a dawlna/danna siam tur a ni. Hetiang siam lo emaw, siam tho, chim leh si avanga vantlang leh mimal thil-in a tuar a nih chuan AMC Commissioner lungawina ang thlapin a siam ṭha tur a ni. Dan tlawhchhan hmang hian AMC in khawchin azirin lei laih phal lohna thuchhuah a siam thei ang. In hmun laih phalna pek hman theih chhung hi kum khat (Calendar year) a ni.
Dan thar ang hi chuan, Aizawl khawpuia in sak tum chuan Geotechnical investigation tih hi a ngai deuh vek a. In sakna tur leilung enfiah vekin, a leilung dinhmun kimchang report tur a ni. Laboratory-a tih ngei ngei ngai turte hi chi hrang paruk a awm a, hengte hi amah mai-a test tlang nghal theih loh, kalpui nei a ni nual thung. Soil test report-a tarlan ngaite chu - Unit weight, specific gravity, optimum moisture content, Atterberg's limit, shear parameters leh bearing capacity te a ni a. Lung hmun deuh a nih chuan, heng ang tlukpui hi test a ngai bawk ang. A leilung dinhmunte chiang taka a lan theihna tur map siam a ngai a, a awih dan lanna map (Contour map) siam a ngai bawk. Lei laih dan tur ruangam a awm ang a, a ṭul dan azirin lei tinghet thei tura a venna tur rawtna dah tel tur a ni ang.
October ni 7, 2016 khan Mizoram Gazette-ah, Dir. of Geology & Mineral Resources hman turin Geologist rawih man leh, lei/ lung test man tihchhuah a ni tawh a, hei hi Geological Survey of India rate nen a inang a. Min nghawng thei tur rate a nih theih avangin a tlangpui chauh han tarlang leh ila.
(1) Geotechnical investigation titu lawmman: Rs. 7,000/-
(2) Geotechnical laboratory charge, lei (soil): Rs. 5,000/- per sample (Triaxial/ Direct Shear Test, Atterberg's limit, Specific Gravity & Optimum Moisture Content)
(3) Geotechnical laboratory charge, lung (rock): Rs. 2,500/- per sample (Compressive strength, Point Load Index)
(4) Lei chhung verh ngai a nihin (bungraw phurh velna, a hmuna awmna siam, etc. a ruaitu tum tur): Metre khata thukah Rs. 600/-
Report format lamah contour map tarlan tur a nih avangin, surveyor te ruaiin siam a ngai dawn a, hemi siamna man hi Rs. 5000/- vel a nih hmel a, in hmun azirin a danglam ang. Danin a phut anga soil test ngaihna hmun kan lo nih chuan report dawng tur hian kar hnih khat emaw a aia rei emaw kan nghah a ṭul maithei. Laboratory hi a tir lamah chuan kan buaina tur a ni a, dan tharin a hrin chhuah, geotechnical laboratory thar pawh a piang zel turah ngai ila. Tuna laboratory hman theihnate chu- Dir. of Geology & Mineral Resources, Luangmual te, Central PWD Laboratory, Zuangtui te, Dept. of Civil Engineering, MZU te leh Dept. of Geology, PUC te a ni.
In ruangam dinna tura Architect leh Engineering lama senso tur chhut tel lovin, in pangngai- Assam type emaw, pucca building emaw pawh ni se, Rs. 10,000- 1,00,000 thleng emaw a aia sang emaw sen a ngaih a rinawm. Hemi hnu hian kan duh ang leh mitthla ang takin kan sak theih dawn leh dawn loh a la chiang lo a. Kan ram leilung dinhmun en hi chuan, danin a phut ang thlapa uluk taka zir hnuah chuan in chhawng sang leh rit sak zel hi a theih tawh lo maithei.
Dan thar hnuaiah Professional licence holder chi thum a awm a, chungte chu- Geologist te, Civil Engineer te leh Soil/ Geotechnical Engineer te an ni a. Heng pathumte telna hi Group/ Firm an awm thei bawk. Dan thar hmanga in sak kan dil dawnah hian, AMC Professional licence holder te hi in satu turte'n kan rawih duh zawng kha biak mai tur a ni ang. Building regulations kan hmanlai mek ang bawk hian, heng licence holder te list hi AMC website leh Office-ah te en theih beisei ila.
Professional licence holder hrang hrangte mawhphurhna hi han tarlang leh ila. Hei hi Regulations Chapter 2: 24- 29 leh Schedule-I ah a chuang.
(1) Geologist: In sakna tur hmun a endik ang a, geotechnical report a siam ang; in hmun laih a nih chuan a laih dan tur ruahman ang, dan bua a chuan angin laih awih dan milin laih a ni ngei em tihte a enpui ang; in sakna tur hmunhma siam hi a enpui ngei a ni tih lanna certificate a pe ang.
(2) Civil Engineer: In sakna turah tui luan kawr siam ngei ngei tawh tur a nih avangin, tui luan kawr siam dan tur, dan buin inkaihhruaina a siam zul zuiin, kimchang takin a duang ang a, tui a dawn tam theih zawngte pawh a chhut tel ang. In sakna tura a laih hna tiam lova insakna leh a dawlna siamte pawh tiamin a enpui ang; A enpuina hnuaia siam a ni ngei tih lanna certificate a pe ang.
(3) Soil/ Geotechnical Engineer: Geologist tih theih ang zawng zawngte bakah, lei/lung hmanga hnawhkhah (Fill) ngai lai a awm chuan a enpui tel ang. Fill-na hmun tur awih zawngte, hnawhkhah tur thil te, a muk zawngte leh chhun khah hnua a awih zawng tur duansa te hi a enpuina hnuaia hnathawh a ni tih lanna certificate a pe ang.
In eng ang chi pawh a huam vek avangin, in sa tur tan chuan thil ṭul a tam phah deuh dawn a, a hautak hret maithei. Geologist mamawhna leh mawhphurhna a sang viau dawn a, Geology zirlai leh zirchhuak tawhte tan hna a tam phah thung ang. Geotechnical/ Soil Engineer tan pawh Geologist tih theih angte hi an khawih theih vek bakah, Engineering hna hrang hrang, in sak thlenga an khawih theih avangin hetiang thiamna nei mamawhna a sang dawn hle.
Building Regulations kan hmanlai mekah, hmun himlo deuh nia langte hi Dir. of Geology & Mineral Resources lama Geologist-ten an endik ṭhin a. Inhmun an endik ṭhin dan aia chipchiar leh laboratory pawh hman ngei ngai turte a nih dawn avang hian, in sak kan hmanhmawh viau a nih pawhin tihtur chi hrang a tam ta tih lo hre lawk ila. Kan innghah deuh pawh a ṭul maithei e. A kalphungah felhlel leh buaina kan tawk a nih chuan, kan han hmang phawt ang a, kan hotuten an la siamṭha (amend) leh mai turah ngai ila.
Khawpui himna atana a hre zawkte duan a nih avangin, dan a nih ang taka zawm thei turin lo inbuatsaih ila. Dan palzut te, thuneihna hmanga innawrte awm lo se la. Mi tam zawk hi chu neih baka puk chawpa in sa tur kan nih avangin, kan chenna ber himna tur, kan chhungkua leh khawtlang, khawpui himna tur a nih tih hre reng ila. In leh lo hmun kan zawn lai aṭangte hian mithiam leh hre zawk turte rawn pawh inhmakhuana ṭangkai tak a ni thei ang. Kan himna tura kan lo insengso ve hret a nih pawhin, kan neih zawng zawng kan bel tawh hnua harsatna tawha chan leh si ai chuan, insensona manhla a ni thei. Mipuiten harsatna kan tawh theihte hre reng chung siin, kan him beisei avanga dan siam a ni tih i hre reng ang u.
[He artikul hi The Aizawl Municipal Corporation Site Development and Slope Modification Regulations, 2017 bu en chunga ziah a ni a; AMC-in a hrilhfiah dan leh a pawm dan a ni vek lo maithei.]
- Dr. Laldinpuia, General Secretary Geological Society of Mizoram