Written by
Editor
Vanglaini

Thu leh hla huang: H. LALRINFELA (MAFAA HAUHNAR ) (1975 -2018)

(essayist, poet, short story writer, critic, humourist & columnist) 

Mafaa Hauhnar tia hriat lâr H. Lalrinfela hi May ni 19, 1975 khan Aizawl Tlangnuamah a lo piang a. H. Lalsanglura leh Lalrinliani te fa paruk zinga a tlum ber a ni. 
An unau chu: Er. Lalrinmawia (L) H/o Lalengliani, Tlangnuam; H. Lalrinsanga (L) H/o Valarie Tlangthanzari, Tlangnuam Lalawmpuii W/o Laldinpuia (Amama) (L), Tlangnuam Lalri3ntluangi W/o C. Ngurthantluanga, Khatla; H. Lalrindika H/o Lalrinpari, Tlangnuam; H. Lalrinfela (Mafaa Hauhnar); H. Lalrinfela hi a naupan laiin Mafel tiin a chhungten an ko ṭhin a, an nau pakhat la ṭawng fiah thei lovin 'Mafa' tia a koh ṭhin chu a pu hlen ta a ni. 

Mafaa hi naupang harhvâng leh thuawih thei tak a ni ṭhin a, titi thiam, fiamthu duh tak niin chhungkua leh ṭhenrual tihlim thei tak a ni ṭhin. A tleirawl tirh aṭangin Pathian thu leh rawngbawlna lam pawh a tuipui ve ṭhin hle. ‘Literature tih lovah chuan theology hi ka tuina ber a ni’ tiin amah hian a sawi fo ṭhin. Thuhriltute zuiin rawngbawlte pawhin a feh chhuak ve ṭhin. 

Kum 1999 ah Lalrinmawii Colney (Mamawii) nen inneiin fapa pakhat Steven Ramthanmawia an nei a, an fapa hian tunah pawl 12 a zir mek a ni. 

St. Paul's high school a kal laiin veng chhûng YMA chanchinbu-ah sports columnist a ni ṭhin a. Kum 1993 khan vêng chhung YMA-ina kum puan bawhzui nana 'Nungcha Humhalh Essay Competition' a buatsaihah lawmman pakhatna a la a. Kum 1994-a Mizoram pum huap Chapchar Kût essay competition, Art & Culture Department leh Chapchar Kût Celebra-tion Competition ṭangkawpina an buatsaihah lawmman pakhatna a la leh. Young Writers' Association: Mizoramina kum 1995-a poetry inphuahsiak ram pum huapa a buatsaihah pakhatna a la leh bawk. Heta ṭang hian thu leh hla hi a luhchilh zui ta tak tak a, a hawi kir leh tawh lo. 

Zirna lamah Mary Mount School, St. Paul's High School leh St. Anthony's College chhuak a ni. A college kal lai hian Sap ṭawng chanchinbu North East Sun, Inspirational Quotes, Jetset magazine velah poetry a chhuah zauh zauh ṭhin a. Shillong MSU chanchinbu Zirlai Aw editor a ni ṭhin. A chhuah hlimah vêng chhûng kohhran leh pâwl hrang hrang chanchinbu-ah leh souvenir-ah te editor a ni a. Mizoram pum huap pawl hrang hrangah adviser-in a awm nual bawk. All India Radio Aizawl Sta-tion-a thu leh hla program-a hun an pek zingah naupang ber a ni chho va, LPS Vision-ah pawh thu leh hla puala an interview hmasak ber a ni. Zonet lama thu leh hla pualah vawi duai lo sâwm bika kawm a lo ni tawh bawk. 

Zoppen Club International (Mizo Poet Playwright Essayist Novelist Club)-ah hian founder secretary a ni a. Hun rei tak chhung, a hun laia chanchinbu tlangtla ber tih theih Sabereka Khuangkaih editor a ni a. Thu leh hla (a bik takin poetry lamah) ṭhangtharte kaiharhtu leh hmahruaitu pawimawh leh langsar tak a ni. A hnuah ZOlife magazine-ah editor leh executive editor nihna a chelh chho va "Vulmawi Writer of the Year Award 2011" te pawh a lo dawng tawh. Sawrkar department hrang hrangte, college, university, kohhran leh khawtlang pawl hrang hrangin thuziak, inhnial fiam leh lemchan, thusawi intihsiak hrang hranga endiktua a hman ṭhin a ni a, hmun hrang hrangah thusawia sâwm a hlawh hle. Mizorama television show lâr tak tak - Comedian Search, Talent Show leh Look Alike Contest-ah celebrity judge-ah a ṭang tawh. 

Seminar chi hrang hrang bakah All-India Writers Meet-ah te thlenga resource person-a hman a lo ni tawh. Thuziakmi leh Poet-te inhmuhkhawmna, India ram dung leh vângah a thu leh hla chhiara sawi zau tura sawm ṭhin a ni. Mizoram chhûnga higher secondary school leh college leh university thlengin special lecture pe tura sawm a ni fo. 

A irawm chhuak lehkhabu pathum: Chawlhna Tuikam (1997), Thlaler Aurawl (2008) leh Vaihna Varṭian (2010), Hlim Ni leh Nuih Lai Ni (2011), Hringnun Hrualhrui (2018) a tichhuak tawh a. He'ng a lehkhabute hi a hun lai ṭheuhvah Mizorama lehkhabu hralh kal ber a ni vek a ni. Vaihna Varṭian phei hi chu kum 2 pawh tling lovah vawi 10 dawn chhut nawn a ni a, bu 15,000 vel hralh a ni. A thu leh hla hi Sapṭawng, Assamese leh ṭawng dangtea engemaw zat lehlin a ni tawh. Sapṭawng chanchinbu lamah pawh thu leh hla engemaw zat a chhuah tawh a ni. 

A kutkawih ni lo lehkhabu dang buatsaih a nei bawk a. Chu'ngte chu: 
Thaikawi Palai (1999), Khawithlâr (2001), JF-a German Ral Run (2010) te an ni. He'ng a lehkhabuho pawh hi lehkhabu dawra lei tur awm tawh lo vek khawpin a kal a ni. He'ng bakah hian lehkhabu engemaw zatah tha thawhin co-editor angin a lo pui tawh a, Nghilhlohna Par (Selected Songs of PS Chawngthu), JB-a Damlai Sulhnu (Selected Songs & Sketches of JB), leh lehkhabu dangah te. Tunlai thuziakmi zingah chuan mite hriat lâr leh thuziak leh thusawi tura sâwm hlawh ber pawl a ni awm e. Chanchinbu lama editor nihna a chelh loh hnuah hian a hun tawp thlengin freelance writer a ni. Mizorama chanchinbu lian ber Vanglaini-ah thu leh hla huang changtu a ni. 

Kum 12 vel liam ta aṭang khan zunthlum natnain a tibuai ve ṭan a. He natna hian a hun hnuhnung lamah phei chuan a tibuai viau a, hei hian a nerve a khawih bawk nen, ṭhenrual pawh a pâwl theih loh phah fo bakah bengvâr pawh a chhuah theih loh phah fo. 

Mafaa hi ṭhian ngaina tak a ni a, fiamthu duh, fiamthu ngaihlu tak a ni. Theology hi a tuina a ni a, pastor te leh theology lama tui te pawh a kawm nasa ṭhin. Bible pawh vawi tam a chhiar chhuak a, naupang t> a nih laiin Bible hi tui takin a chhiar ṭhin tawh. Sports lam pawh a tui a, chanchinbu-a a thuziak hmasate pawh football chanchinte a ni. Rimawi a tui em em bawk a, Mizo hla leh sap hla a tuipui ve ve a, khawvel huapa Kristian hla larte hi a nun khawihtu an ni hlawm. Chutianga tuina hrang hrang nei ni mah se Zoram khawvelin as hriatna ber chu literature hi a ni awm e. Naupang t> a nih lai aṭangin literature hi a tui a, a inhmang hma ta reng bawk a, Pathian malsawmna dawngin mi hriat pawh a hlawh hma a; kum 20 a tlin hmain a thu leh hlate vang hian hriat a hlawh tawh a ni. Chutiang taka thu leh hla lama tui a nih vang chu a ni ngei ang, kum 21 mi a nihin a lehkhabu hmasa ber Chawlhna Tuikam a tichhuak a, mipui ngainat leh lawm pawh a hlawh hle a ni. 

Literature-ah hian prose a ziah bakah poetry a phuah bawk a, creative writing lama a inhman bakah criticism lamah a inhmang bawk. English literature-ah a tui a, Mizo literature nen hian amahah chuan an kal kawp tiin a sawi theih awm e. Word play a tuipui a, hei hi a nuam tihzawng a nih bakah literature lama a hmanraw pawimawh pawh a ni awm e. Thu leh hla hmasawnna tura a thawh hlawk em avang hian a awmna Tlangnuam YMA Br pawhin ṭum hnih lai chawimawina a lo pe tawh. 

Thu leh hla lama ram pum hriat hlawh a nih hnuah pawh mahni indah lian chi a ni lova, Tlang­nuam Br YMA chanchinbu ‘Chhimhleitlang’ editor nih a ṭhulh phah lo. Taitesena Section, Tlangnuam YMA-a Leader ni chung pawhin Section YMA Chanchinbu ‘Taitesena Times’ bul ṭantu a ni. 

A zunthlum avang hian tun hnaiah a chak lovin a taptawm hle a, nimin lamah a pum a nawm vak loh thu a sawi a, amah leh a chhungte pawhin ngaihṭhat lohna an nei lem lo. Nizan lamah pawh ngaihṭhat lohna nei lovin an mu a ni. Zing dar 4:30 velah a nû-in a awm dan dik lo deuha a hriat avangin a blood pressure a han en chuan a lo hniam em em mai a, inbawihsâwm em em hman pawh awm lovin tukin dar 5:00 vel khan min peih lohsan ta a ni. 

(Vanglaini 'Thu leh Hla Huang' ziaktu H. Lalrinfela (Mafaa) chuan December 30, 2018 khan chatuan ram min pansan ta a. Vanglaini chuan a pawi a tiin a ui takzet a ni. Mafaa kalsan tak a chhungte leh a thu leh hla ngainatute thinlung takin kan tawrhpui a ni - He thuziak hi Mafaa vui ni-a sem kha a ni a, kan han chhuah chhawng a ni -  Editor, Vanglaini) (essayist, poet, short story writer, critic, humourist & columnist) 

Mafaa Hauhnar tia hriat lâr H. Lalrinfela hi May ni 19, 1975 khan Aizawl Tlangnuamah a lo piang a. H. Lalsanglura leh Lalrinliani te fa paruk zinga a tlum ber a ni. 
An unau chu: Er. Lalrinmawia (L) H/o Lalengliani, Tlangnuam; H. Lalrinsanga (L) H/o Valarie Tlangthanzari, Tlangnuam Lalawmpuii W/o Laldinpuia (Amama) (L), Tlangnuam Lalri3ntluangi W/o C. Ngurthantluanga, Khatla; H. Lalrindika H/o Lalrinpari, Tlangnuam; H. Lalrinfela (Mafaa Hauhnar); H. Lalrinfela hi a naupan laiin Mafel tiin a chhungten an ko ṭhin a, an nau pakhat la ṭawng fiah thei lovin 'Mafa' tia a koh ṭhin chu a pu hlen ta a ni. 

Mafaa hi naupang harhvâng leh thuawih thei tak a ni ṭhin a, titi thiam, fiamthu duh tak niin chhungkua leh ṭhenrual tihlim thei tak a ni ṭhin. A tleirawl tirh aṭangin Pathian thu leh rawngbawlna lam pawh a tuipui ve ṭhin hle. ‘Literature tih lovah chuan theology hi ka tuina ber a ni’ tiin amah hian a sawi fo ṭhin. Thuhriltute zuiin rawngbawlte pawhin a feh chhuak ve ṭhin. 

Kum 1999 ah Lalrinmawii Colney (Mamawii) nen inneiin fapa pakhat Steven Ramthanmawia an nei a, an fapa hian tunah pawl 12 a zir mek a ni. 

St. Paul's high school a kal laiin veng chhûng YMA chanchinbu-ah sports columnist a ni ṭhin a. Kum 1993 khan vêng chhung YMA-ina kum puan bawhzui nana 'Nungcha Humhalh Essay Competition' a buatsaihah lawmman pakhatna a la a. Kum 1994-a Mizoram pum huap Chapchar Kût essay competition, Art & Culture Department leh Chapchar Kût Celebra-tion Competition ṭangkawpina an buatsaihah lawmman pakhatna a la leh. Young Writers' Association: Mizoramina kum 1995-a poetry inphuahsiak ram pum huapa a buatsaihah pakhatna a la leh bawk. Heta ṭang hian thu leh hla hi a luhchilh zui ta tak tak a, a hawi kir leh tawh lo. 

Zirna lamah Mary Mount School, St. Paul's High School leh St. Anthony's College chhuak a ni. A college kal lai hian Sap ṭawng chanchinbu North East Sun, Inspirational Quotes, Jetset magazine velah poetry a chhuah zauh zauh ṭhin a. Shillong MSU chanchinbu Zirlai Aw editor a ni ṭhin. A chhuah hlimah vêng chhûng kohhran leh pâwl hrang hrang chanchinbu-ah leh souvenir-ah te editor a ni a. Mizoram pum huap pawl hrang hrangah adviser-in a awm nual bawk. All India Radio Aizawl Sta-tion-a thu leh hla program-a hun an pek zingah naupang ber a ni chho va, LPS Vision-ah pawh thu leh hla puala an interview hmasak ber a ni. Zonet lama thu leh hla pualah vawi duai lo sâwm bika kawm a lo ni tawh bawk. 

Zoppen Club International (Mizo Poet Playwright Essayist Novelist Club)-ah hian founder secretary a ni a. Hun rei tak chhung, a hun laia chanchinbu tlangtla ber tih theih Sabereka Khuangkaih editor a ni a. Thu leh hla (a bik takin poetry lamah) ṭhangtharte kaiharhtu leh hmahruaitu pawimawh leh langsar tak a ni. A hnuah ZOlife magazine-ah editor leh executive editor nihna a chelh chho va "Vulmawi Writer of the Year Award 2011" te pawh a lo dawng tawh. Sawrkar department hrang hrangte, college, university, kohhran leh khawtlang pawl hrang hrangin thuziak, inhnial fiam leh lemchan, thusawi intihsiak hrang hranga endiktua a hman ṭhin a ni a, hmun hrang hrangah thusawia sâwm a hlawh hle. Mizorama television show lâr tak tak - Comedian Search, Talent Show leh Look Alike Contest-ah celebrity judge-ah a ṭang tawh. 

Seminar chi hrang hrang bakah All-India Writers Meet-ah te thlenga resource person-a hman a lo ni tawh. Thuziakmi leh Poet-te inhmuhkhawmna, India ram dung leh vângah a thu leh hla chhiara sawi zau tura sawm ṭhin a ni. Mizoram chhûnga higher secondary school leh college leh university thlengin special lecture pe tura sawm a ni fo. 

A irawm chhuak lehkhabu pathum: Chawlhna Tuikam (1997), Thlaler Aurawl (2008) leh Vaihna Varṭian (2010), Hlim Ni leh Nuih Lai Ni (2011), Hringnun Hrualhrui (2018) a tichhuak tawh a. He'ng a lehkhabute hi a hun lai ṭheuhvah Mizorama lehkhabu hralh kal ber a ni vek a ni. Vaihna Varṭian phei hi chu kum 2 pawh tling lovah vawi 10 dawn chhut nawn a ni a, bu 15,000 vel hralh a ni. A thu leh hla hi Sapṭawng, Assamese leh ṭawng dangtea engemaw zat lehlin a ni tawh. Sapṭawng chanchinbu lamah pawh thu leh hla engemaw zat a chhuah tawh a ni. 

A kutkawih ni lo lehkhabu dang buatsaih a nei bawk a. Chu'ngte chu: 
Thaikawi Palai (1999), Khawithlâr (2001), JF-a German Ral Run (2010) te an ni. He'ng a lehkhabuho pawh hi lehkhabu dawra lei tur awm tawh lo vek khawpin a kal a ni. He'ng bakah hian lehkhabu engemaw zatah tha thawhin co-editor angin a lo pui tawh a, Nghilhlohna Par (Selected Songs of PS Chawngthu), JB-a Damlai Sulhnu (Selected Songs & Sketches of JB), leh lehkhabu dangah te. Tunlai thuziakmi zingah chuan mite hriat lâr leh thuziak leh thusawi tura sâwm hlawh ber pawl a ni awm e. Chanchinbu lama editor nihna a chelh loh hnuah hian a hun tawp thlengin freelance writer a ni. Mizorama chanchinbu lian ber Vanglaini-ah thu leh hla huang changtu a ni. 

Kum 12 vel liam ta aṭang khan zunthlum natnain a tibuai ve ṭan a. He natna hian a hun hnuhnung lamah phei chuan a tibuai viau a, hei hian a nerve a khawih bawk nen, ṭhenrual pawh a pâwl theih loh phah fo bakah bengvâr pawh a chhuah theih loh phah fo. 

Mafaa hi ṭhian ngaina tak a ni a, fiamthu duh, fiamthu ngaihlu tak a ni. Theology hi a tuina a ni a, pastor te leh theology lama tui te pawh a kawm nasa ṭhin. Bible pawh vawi tam a chhiar chhuak a, naupang t> a nih laiin Bible hi tui takin a chhiar ṭhin tawh. Sports lam pawh a tui a, chanchinbu-a a thuziak hmasate pawh football chanchinte a ni. Rimawi a tui em em bawk a, Mizo hla leh sap hla a tuipui ve ve a, khawvel huapa Kristian hla larte hi a nun khawihtu an ni hlawm. Chutianga tuina hrang hrang nei ni mah se Zoram khawvelin as hriatna ber chu literature hi a ni awm e. Naupang t> a nih lai aṭangin literature hi a tui a, a inhmang hma ta reng bawk a, Pathian malsawmna dawngin mi hriat pawh a hlawh hma a; kum 20 a tlin hmain a thu leh hlate vang hian hriat a hlawh tawh a ni. Chutiang taka thu leh hla lama tui a nih vang chu a ni ngei ang, kum 21 mi a nihin a lehkhabu hmasa ber Chawlhna Tuikam a tichhuak a, mipui ngainat leh lawm pawh a hlawh hle a ni. 

Literature-ah hian prose a ziah bakah poetry a phuah bawk a, creative writing lama a inhman bakah criticism lamah a inhmang bawk. English literature-ah a tui a, Mizo literature nen hian amahah chuan an kal kawp tiin a sawi theih awm e. Word play a tuipui a, hei hi a nuam tihzawng a nih bakah literature lama a hmanraw pawimawh pawh a ni awm e. Thu leh hla hmasawnna tura a thawh hlawk em avang hian a awmna Tlangnuam YMA Br pawhin ṭum hnih lai chawimawina a lo pe tawh. 

Thu leh hla lama ram pum hriat hlawh a nih hnuah pawh mahni indah lian chi a ni lova, Tlang­nuam Br YMA chanchinbu ‘Chhimhleitlang’ editor nih a ṭhulh phah lo. Taitesena Section, Tlangnuam YMA-a Leader ni chung pawhin Section YMA Chanchinbu ‘Taitesena Times’ bul ṭantu a ni. 

A zunthlum avang hian tun hnaiah a chak lovin a taptawm hle a, nimin lamah a pum a nawm vak loh thu a sawi a, amah leh a chhungte pawhin ngaihṭhat lohna an nei lem lo. Nizan lamah pawh ngaihṭhat lohna nei lovin an mu a ni. Zing dar 4:30 velah a nû-in a awm dan dik lo deuha a hriat avangin a blood pressure a han en chuan a lo hniam em em mai a, inbawihsâwm em em hman pawh awm lovin tukin dar 5:00 vel khan min peih lohsan ta a ni. 

(Vanglaini 'Thu leh Hla Huang' ziaktu H. Lalrinfela (Mafaa) chuan December 30, 2018 khan chatuan ram min pansan ta a. Vanglaini chuan a pawi a tiin a ui takzet a ni. Mafaa kalsan tak a chhungte leh a thu leh hla ngainatute thinlung takin kan tawrhpui a ni - He thuziak hi Mafaa vui ni-a sem kha a ni a, kan han chhuah chhawng a ni -  Editor, Vanglaini)