Written by
Lala Khobung
PU MALSAWMA COLNEY(RIP) THLAH NAN
(Pu Malsawma nena kan infiamna thu vel ziak turin mi ti ṭhin a, khawnge tlem ka han ziak ang e. A lo hua te an lo awm palh chuan ngaihdam ka dil e.)
Pu Malsawma Colney pui kha a ngaihawm e, ani ang kha chu kan zingah an piang zen zen tawh lo maithei. A ṭawngkam leh a fiamthu te kha a hmel ka hmuh hma aṭanga ka lo lawm ṭhin a nih vangin underground a a awm laia hmun dang danga public meeting-a a thu sawi te kha ka lo la khawm a. Khatia ka lak khawm ṭhenkhat kha a copy ka nau, C.Dinthanga ka pe a. Nikhat chu C.Dinthanga kha ka office-ah a lo kal a, “U Lal, i pawi ka khawih, a pawi lutuk, i thil min pek kha Pu Malsawma ka entir a, a lawm dawn emaw ka tih laiin min hau hrep a, a thin a ur lutuk. Ka neihna min zawt a, a sawi loh theih si loh, engemaw kan tih vat a ngai” a rawn ti a. “A ho mai mai” ka han tih chuan “A ho mai mai lo, a thin a ur tak tak a ni” a ti a.
A tuk maiah chuan Pu Malsawma chu ka office-ah a lo kal a, “Ka pu chibai/ good morning, tih vela han in address a hnekin ka room chu thinur sa a rawn lutin a zungchal min hmuh chungin “Lala, ka ngaisang vak lo che a nia” a rawn ti a. Kei chuan “Eh! Pu Malsawm, kei chuan ka ngaisang khawp che asin” ka han tih chuan “Eng vangin maw mi ngaihsan?, sawi rawh” vin deuh hian a ti a. “Ram buai laia hmun dang danga public meeting-a fiamthu ang renga i thusawi an tihte kha a literary value sang ka ti lutuk a, a ral mai tur hi uihawm ka tih vangin ka theih ang tawkin ka la khawm a, nang pawh la rawn hmuh che ka tum asin” ka han ti chu, a ngawi chut a, “Nangni ang mihring chin chuan in ti ang chu, Thanghuta, a dazat, khi a ni khian clawn (jocker) ah min siam alawm. A duh duh hi a sawi a, necktie ka present anga a buai viau mai tur a nia” a ti ta mai a. A hnuah chuan ṭha taka inkawmin kan ti ti dun leh. Pu Thanghuta (R.I.P), Pu Rualkhuma Hmar (R.I.P) Advocate pa kha MNF-ah khan M.P. a ni a, Pu Mala nen khan an in kawm ngeihin an infiam nasa thei hle. Ani kha awr puar a nih vang khan E.Pakistan a an awm lai khan chanchin an ngah. Pathianni inkhawm tura an han insiam lai te khan Pu. Mala khan Necktie han theh phei pah khan “Kha, ka u, a chuan chungah nge a hnuaiah i awrh dawn?” a ti ṭhin.
Khatla Presbyterian Biak Ina kohhran upa thlan (Dr. Zara a tlin ṭum) khan, inkhawm kan ṭha viau, kan vote tur hming kan ziah lai kha chuan kan ngawi ṭhup mai. Pulpit sir lam, senior te ṭhutnaah khan ka ṭhu a, ka hma chiahah khan Pu.Mala kha a ṭhu a. Khatia kan ngawih thup lai khan ka bula ṭhu Pu. Chhunga (R.I.P) Treasury square City Bus bula dawrkai ṭhin, Pu Mala nena infiam ve fo ṭhin khan Pu Mala hriat phak si tur khan min rawn be ru a, “Pu Lal, kei chu Pu Malsawma hi asin Upa atana ka duh, mahse a qualify tlat lova”, a rawn ti a. Pu Mala kha a rawn hawi zuk a. A chhan ka han zawh chuan “Kan Bible-in Upa ni tur chuan nupui pakhat nei a ti a. Ani lah hi tlangval, nupui nei lo a ni bawk si” a ti.
M.P a contest ṭum khan ka office-ah a lo leng a, “Lala min engtinnge min ngaih?” a rawn ti a. Pu Mala kha englai pawha Bible hum/ keng reng thlah ngai miah lo a nih vang kha ka phuah chawpin, “Englai pawh hian Bible i keng emaw ni, ‘A man with Bible’ an ti che asin” ka han ti chu nui deuh suk chungin “A va lawmawm ve” a rawn ti a. “Mahse a chhiar lai kan la hmu lo an ti” ka han ti chu, aw ki ti sangin “Mi a ho, sipai te pawn silai an ken hi an hmu, mah se an kah lai an hmu bik em ni?” a ti daih.
Ṭum khat leh chu min rawn phone a, “Lala i awmpui hmeichhia (ka nupui a tihna) kha a lak tlak loh khawp mai, mah se tikhan lo awm ve mai mai rawh se. U Rova (Dr. Rochunga Pudaite) phone number i nei em?” a rawn ti a. Kan nu hnen aṭang khan number duh kha a la tawh a, a lo ti bo ni tur a ni. Lo ziak tura ka tih a ziah lak lawh lai khan “Ngawi rawh, ka tihpalh, English-in ka rawn sawi a, i hriat chian loh palh takin Mizo ṭawngin a bul aṭangin ka rawn sawi ang e” ka han ti zet chu “Lala, Sap in tih in ngaihsan em emte khu thla nga lai ka zuk zirtir tawh hlawm asin” a rawn ti. “Chu a va ropui ve, tu’n nge i ṭawng let?” ka’n ti chu “Sap ṭawng in tih hi an hre ve asin” a rawn ti a, a phone number duh pawh chu ka sawi zawm ta lo.
MZP Adviser kan nih lai khan buaina deuh a awm a. MZP te khan Raj Bhawan chhimlam gate leh fencing a an lehkha tar kha police-in an pawh thlak sak zel a, MZP lam lah chuan tar an tum reng bawk. Khatia an han in nawr deuh vang khan Pu Ropianga, D.C leh S.P Pu Zorammawia te pawh an rawn kal a. Pu Mala chuan “Ropiang, Zorammawi, engatinge naupang thil tih in tih buai?” a han tih khan DSP pakhat, Pu Mala la hre ngai lo khan Pu Mala kha “Ka man mai tur che nia” a va ti rawk a. A ni lah khan tham lo deuh hian a hmaiah a lo kawk a “Nangin maw min man ang, mi man tur chuan bel tam fe a ngai ang. A dik tiraw Pu Vanlawm (MZP adviser ve tho)?” a han ti a. Pu R.Vanlawma chuan “Aw, a dik” a lo ti.
Ṭum khat leh chu MZP office a chaw eikhawmnaah an hotute leh adviser ho eina tur table an buatsaihah ei lovin a rual zingah ka dawh ve mai a. Ka ei lai chuan an hotu pakhatin table a ei ve turin min rawn hruai a. Pu Mala bulah khan min ṭhut tir a, ka han ṭhu fel a, ka han hawi vel a, Pu Mala en chungin “E khai! Kan va chhangchhe ve” ka han ti chuh a duh lo nasa, MZP ho lah khan an lawm. Pu L.Keivom lehkhabu hawnna I&PR Hall a kan neih ṭuma function zawh khan LPS khan senior ṭhenkhat, Pu Lalhmingliana Saiawi leh midang interview an zawh khan Hall pawna an hotupa leh Pu M.Lalmanzuala te nen ding chunga thingpui kan in laiin an hotupa hnenah Pu Malsawma pawn interview a beisei thu an rawn hrilh a. Khatia an interview lai khan ka va lut thut a, camera man hnunga ding chungin “E khai! kan va chhangchhe sawt ve” ka va ti chu, min han chhang dawn se, an interview lai a ni bawk si. An zawh hnua min rawn pawh chuan ka bula officer senior ho kha a rawn bei vak mai.
Vawikhat chu kan Governor Pu Kohli hnena a han len ṭumin eng a sawi hmain Governor khan, Mizote rinawm lohzia etc. a sawi duah mai a. Pu Mala khan ngawi rengin a ngaithla a. Engemaw chen hnuah “Mr. Kohli, i sawi tur i sawi zo tawh em?” a ti a. Ṭawng na hun a han pek ve chuan a kutzungchal hmuhin “Mr. Kohli, ngun takin lo ngai rawh, nangni vai ho nena an in pawh hma kha chuan kan pi leh pute khan Tala an hmang ngai lo” a ti. A nupui neih ni pawh khan kan Governor khan Band Party a rawn thawh kha maw le!
Ṭum khat chu ka nu nen khawlaia an in tawh ṭumin ka nu khan a chibai pahin “Pu Malsawm, min la hria em?” a ti a. Ani lah chuan “Eng vangin nge ka hriat loh ang che, Hmar te chu in hmai a hlai phek phuk em alawm” a han ti chu ka nu khan a fiamthu tih a hriat loh vang khan mak a ti. A ni kha chuan ka nu a ni tih a hriat vanga han fiam a ni.
Ṭum khat chu mi pakhat thinurin sap ṭawngin a chhuahchhal titih a. Ani lah chuan eng danga chhang lovin, “Lah kha i sap ṭawng hriat i hmang zo der a nih kha” a han ti chu engmah a sawi zawm tawh lo. Ṭum khat chu mi pakhat ka introduce a, Pu Sawma khan camera a lo keng a, a camera chu min pe a, “Kan thla han la teh” a ti a. Kei chuan, “Ka thla hi min an la ṭhin a, mi thla ka la ngai lo” ka han ti chu, “Mi han tih dan chu aw” a ti. Tun ṭum atan chuan tawk rih phawt teh se. Underground lai public meeting a a thusawi pawh ka la hre ṭeuh.
Lala Khobung