Written by
Keihawla Sailo
Mizo lalte chungchang High Court leh Supreme Court-ah
Mizo Lalte tih lemah, ‘Lushai Hills-a Lalte’ tihna a ni. Kum 1954 khan, Assam Sorkar chuan, ‘Acquisition of Lushai Hills Chiefs’ rights Act over their lands’ (Lushai Hills-a Lalte ram chhuhsakna Dan) an siam chawp hmangin, Lalte chu an ban vek a, Assam sorkar kutah an ramte chu an dah a. Ram inlaksak ṭhin Dan ang pawh zawm miah lovin, an ramte chu a chhuhsak vek a, zangnadawmna pawh pek an ni map lo. Lo neituten Fathang an chhun ṭhin ang chu chhutin, ‘sa ṭah chhuak pek’ an sawi ang lek fang chauh an pe a.
Chutah le, Lalte chu lungawi lovin, Gauhati High Court-ah an vuivaina thu chu an thlen ta a. High Court chuan December ni 8, 1999-ah khan Order a chhuah a, “Mizoram Sorkar-in India Sorkar berawnin lo ngaihtuahsak rawh se.
Lalte chu an lungawi loh fo chuan, a sawi theihna hmunah an zualko leh thei ang,” a ti a. Pu Lalthanhawla, Chief Minister pawhin lehkha ṭha tak a siamsak a, chu chu Prime minister Manmohan Singh hnenah an zu pe a, Home
Minister pawh an zu be zui bawk a. Mahsela an thu zu thlen chu, vut laka vawih ang hlauh a lo nih tak si avangin, Supreme Court-ah an vuivaina chu an thlen zui leh ta a ni. Lalte vuivaina chu Gauhati High Court chuan awm a tihpui tih a hriat mai a. Thu khirhkhan lutuk tak ni tawha a hriat tlat avangin Sorkar nena inbiakrem theih dan kawng a dappui ni berin a lang.
Chutiang bawk chuan, Supreme Court pawhin ngaihdan a nei ru deuh niin a rin theih tlat mai. ‘Inbiakremna awm thei se’ tih hi an duh ber niin a lang. Tin, chutiang tur pawh chuan, zangnadawm-na ni kher lovin, Lalte lungawi theihna hniam ber, ‘Inchhawmdawlna Huang (Relief and Rehabilitation) ang zawngin Mizoram leh India Sorkarte nen inbe rem thei se,’ tih hi an duhpui ru hle niin rin theih tak a ni ta.
Hemi chungchang hi Mizo Lalte Society Inkhawmpui Lian, October ni 31 khian, Chanmari YMA Hall-ah chhun dar 11 khian sawiho tura beisei a ni. Tah chuan, Lal tu leh fate leh an unau fate zawng zawng pawh kal vek turin an insawm a ni.
Keihawla Sailo