Hunpui leh Pawltlak Thla
Tlangsam pâr a vul a, sikri leh meihawl chuan hmun laili ber a luah a, khua lah chu a hik sar a,puan lum pawh in tin maiin kan sin fer fur ta a. Rilru lam chuan Bethlehem a hawi ta bawk a. Chu hun chu tam tak tan chuan kan hun nghahhlelh tak a ni zui bawk a, âm ten hman kan tum ṭhin. Chutiang zelin hunpui pui taka hun hmanpui tumtu keini ho hian he hun lo thleng tur hi âm tak leh fim tak siin hmang ila, nun darthlalang neitu kan nih angin kan nun hi hmang ṭangkaiin neitu rilru pu tak chungin malsawm tak siin hman kan tum dawn lawm ni tir’u?
1) Pawltlâk Thla leh Krismas: Mizote chauh ni lo, India ram chauh ni lo, a khawvêl huap hian Krismas lo thleng tur kan nghakhlel theuh hian a rinawm. Lal Isua Krista piancham a nih avang te, krismas boruak hîp châk avang te leh kawng dang tam tak hian Pawltlâk Thla-a Krismas lo thleng tur hi kan phur tlâng kum tin ṭhin a ni tir’u? Mizote leh Krismas tih phei hi chu Hrangchhuana hming lam ruala Chawngmawii rilrua-a lo lang nghal zat ang mai a lak hran theih miah loh ang hi a ni a, a inhnerem bik riau asin. Zoram thlasik hi chu a mak a ni.
Pawltlâk thla kan hmang ṭan ta mek a, ‘Masi’ pawh kan hnaih chho viau zêl a. Hunpui boruakah hian khawi hmunah pawh midangte tana malsawmna nih tumin hun hmang thei ila, he kan nun darthlalang neitu kan nih ang ngeiin kan nun darthlalang tibaltu ni lovin midangte pawhin malsawmna an rawn chan ngei theih nan a ṭha leh malsawm tlâk a nun i tum ṭheuh ang u khai.
Charles M. Schulz chuan, “ Krismas hian midangte tan a ṭha zawngin thil pakhat tal a keng tel tur a ni reng a ni” a ti. Midangte thil ṭha thlen sak tur hian i kut lo chu kut dang a awm lo va, i thawh loh chuan tunge thawk bik ang le? He hunpui khêl lova kan nghah-ah hian boruak chhe lai siamṭha tu zâwk nih tum ila, kan awmna hmun ṭheuhah Pawltlâk Thla rotling tak leh Krismas rotling tak, nakin huna sawichhuah leh tlak tur kan hnutchhiah thei anih chuan chu tluka rotling leh nun darthlalang neitu kan nihna hman chhuah dan ṭha chu a awm dawn em ni?
2) Pawltlâk Thla A Pawl Tlâk: Mi chi tin maiin kum khat chhunga thleng tura kan duh ber pâwlte zinga mi Krismas thla hi hlut ila, kan hma lawka Lal Isua Krista piancham lo awm tur hi hlim leh lâwm taka hmanga mal min sawm tura van khuaa roreltu hre chung zelin kan rilru pawh siamrem theih chuan thil duhawm tak a va ni dawn em!
Khawtlang kaihruai leh enkawl turin khawtlang hruaitute an awm a, ralmuang tak leh dam taka min vên hi an hnial lo va, chutihrualin, keini lamah thu zawm tur harsa lo tak tak an rawn sawi leh ngei ang a, chutih hunah chuan khawtlang hruaitute thu ngaichang chung zelin he Krismas duhawm tak lo thleng tur hi hlim leh lawm tak siin hmuah i tum tlat ang u hmiang. Chutiang taka kan hmang tlang thei anih chuan Pawltlâk thla tluka pawl tlâk hi a lo awm lo a ni tih kan hmu thar ṭheuhin a rinawm. Eng pawh ni sela, a laiah Isua Krista lo tel ve zêl se, chu chu Pawltlâk thla pawl tlâkzia anihna tur tak a ni ngei ang. A ralmuang zawnga hun hman leh a dam zawnga hunpui hmachhawn hi i duh dan pawh a ni ve ngei hian ka ring.
3) Krismas leh Zai: Mizote nuna bet nghettlat mai chu zai hi a ni a, Krismas-ah mai ni lovin kan nitin nunah hian zai hi a bet a ni ber. Krismas a nih ngat phei hi chuan kan zai nasa deuh deuh hian a hriat. Nangpawhin i ti ve tho ang. Ṭingṭang leh khuang a awm chuan Krismas hla sakte hi a nuam zual a, mei han chhem ngat ila zai pawh a tui zual. Krismas leh zai hian zûn nghet tak mai hi a nei a, Krismas hla kher lo pawh sa ila a Krismas e mem tho va, a Krismas zual sauh emaw tih tur a ni. Ṭum khat “Min tuahrem thuai se chûn leh zua te’n…” tih hla ṭingṭang leh khuang nen chiah lenrualte nen kan saa, Krismas lai mah ni se, Krismas hla ai khan kan sa tui mah zawk a, a zahthlak lek lek. Hei hian Krismas leh zai inzawmna thûkzia a tilang chiang awm e.
Pu Lalhruaitluanga Chawngte chuan, “ Kan Krismas hlate hi Zofa tawh phawt chuan kan thiam vek zel a, chutiang hla, khuang khat hla pawh, khuang hnih hla pawh, chhim leh hmar, chhak leh thlanga Zofa tawh phawtina kan sak thiam hla hi eng zat nge kan neih ang aw?” a lo ti hial a ni. Hei hian Krimas leh zai inkungkaihna thukzia leh Mizote hi zai ngaina hnam kan nihzia a tilang a tih theih ang. Kumin Krismas pawh suihlung rualin hlim zai i vawr leh suau suau mai ang aw. Chu aia hlu leh nuam a awm chuang si lo va.
Hunpui lam biahthu hi kan ziak seng lo va, a hlutna te, a ropuina te leh ngaihawmna chen hian kan thaikawi seng lo va, he thupui hi ziak thiam tak nih pawh a chakawm hle mai. Chutihrualin, kawng khat tala lo hlawk kan awm chuan chu tluka lawmawm chu a awm thei lo vang.
- Vanlalbuatsaiha Pachuau