Assembly session thunawi
August 27 leh 28, 2025-ah Mizoram State Legislative Assembly fûr ṭhutkhawm neih a ni a. He session-ah hian bill pali put luh a ni a, chungte chu:
1. The Mizoram Land Revenue Amendment Bill
2. The Mizoram Local Body Ombudsman Bill
3. The Mizoram Prohibition of Beggary Bill
4. The Mizoram Private Agencies Amendment Bill, te a ni.
Official resolution, Mizoram ‘Water (Prevention Control of Pollution) Amendment Act, 2024’ hman a nih ve theihna tura rawtna a lut a, heng bakah hian starred question (House chhunga chhan chi) 350 leh unstarred question (ziaka chhan chi) 124 a lut bawk.
He session neih zawh tak khan sawi zui a hlawh viau mai a, mipui lam aṭang pawhin a dik leh dik loh pawh thliar hleih theih loh hial turin politics inbeihna hmanruaah a chang ta hial emaw tih mai tur a ni. A bik takin Assembly Speaker chu mawhphurtu deuha ngaih theih tura sawi a awm a, a zia lo hle. Hetianga boruak ṭha lo ang reng tak a rawn awm takah chuan neitu chan chang takin Speaker chuan Sept. 8, 2025 (Thawhṭanni) ah khan press meet buatsaihin a sawifiah a, mipui lamte pawhin thil nihna tak kan hriat chian tawh beisei a ni.
Session neih zawh tak chungchanga kan sawi zuina leh session sawihnawmna ni thei hial tura kan sawina point pawimawh deuh deuh pathumte chu: Zawhna lut chhan loh a tam tih te, a tuka sawiho tur (agenda) kan hmu tlai tih leh, FCAA 2023 Resolution chungchangah inpuahchahna leh inzirna hun kan nei lo tihte a ni.
A hmasa berin Assembly Speaker hian a office-ah press mite kawmna a nei a, chanchinbu mite a kawmna hmun hi mipui ta a niin party thil sawina hmun a ni lo tia sawiselna a awm a. He thu hi ngaihtuah lem loh chuan a dik hmel viau nain Speaker hian a thil sawi turte hi party lam rawngkai a ni lo a, minister leh MLA dangte tana sawi rem lo leh ama mawhphurhna leh a tihtur liau liau a nih avangin a sawina tur hmun tak aṭangin a sawi a ni.
Zawhna chhan loh a tam tih chungchang hi Assembly Speaker chuan fiah taka rawn sawiin, zawhna ṭhenkhatte chu hmun kilkhawr tak tak aṭangtea lak khawm a ngaih avangin a hun takah chhan hman a nih loh dan a sawi a. Hetiang hi hun dang, ṭum dangah pawh a lo thleng zauh zauh tawhin sorkar hmasa lamah pawh a lo thleng tawh ṭhin a ni a ti a. Tun hunah ngei pawh zawhna dawn tlai deuhte pawh a hun takah chhanna pek ni hman lo mah se la, unstarred-a letin member-te hnenah pek leh vek an ni tiin fiah takin a sawi.
Pawi ta zawk erawh chu, zawhna chhan miah loh hi a ni. Chutianga zawhna chhan miah loh chu hun dangah pawh a lo thleng fo tawh a, sorkar term hnih kal taahte pawh khan a lo thleng tawh. Kum 2013-2018 chhung khan zawhna chhan loh 23 lai a awm a, kum 2018-2023 chhung khan zawhna chhan miah loh 180 a lo awm tawh bawk tiin a sawi a. Sawiho tur agenda hmuh tlai chungchangah pawh Speaker hian, ‘Session neih hma ni, August 26, 2025 tlai lam dar 5:40-ah MLA zawng zawng awmna WA group-ah dah a ni a, August 27 nia pharh tur bik ngei pawh theihtawpa buaipui a niin zan dar sawm velah MLA zawng zawng hnenah sem a ni tiin a sawi a, zan dar 12-ah pawh kan hmu lo tih kha chu a dik chiah lo awm e.
FCAA 2023 Resolution chungchangah inpuahchahna leh inzirna hun kan nei lo tih pawh hi Assembly Speaker chuan fiah takin a sawi a. FCAA 2023 Draft Resolution copy hi session ṭan hma ni 7-ah Bulettin Part-II, No. 101, Aug. 19, 2025 hmangin August 20, 2025 (Wednesday)-ah hard copy-in MLA-te an inah pek vek an ni a, Mizoram Assembly website-ah pawh dah a ni nghal bawk. Session neih hmain kar (week) a tla a, hemi chhung hian a duh tan chuan inpuahchah leh inzir hman tura ngaih a ni. An lo inpuahchah lo emaw an lo in zir lo a nih chuan member-te mawhphurhna zawk a ni ang tiin fiah takin a sawi bawk.
Hetianga thil kan han hriat fiah takah chuan Zoram mipui nuai sawm leh pahnih velin kan thlir mek kan ram hruai mektute zingah hian thinlung thianghlim lo an awm ta em ni tih tur a ni a. Thu dik tak ni lem lo hmanga tute emaw tihmualpho tumna a awm hial emaw tih tur boruak a awm hi a zia lo hle. Zoram politics-ah hian inbeihna lian tak tak a lo thleng tawh ṭhinin vawiin thleng pawha sawi tur a la awm lai kara thu dik ni chiah lem lo hmang pawha inbeihna a la thleng ta fo erawh hi chu pawn lam aṭanga lo thlirtu, a kotlang ‘A’ team-te tan chuan mit leh beng a kham ṭhin viau mai.
Kristian kan nihna zawna kan tih ngei ngei tur tam tak zinga pawimawh deuh pahnih chu rinawmna leh dikna hi a ni. Nitin inhlawha eizawng kan ni emaw sorkar hna sang tak thawk kan ni emaw ram hruaitu pawh ni ila rinawmna leh dikna hi kristian kan nih vang hrim hrima kan nunpui reng tur a ni a. Chumi bakah chuan Mizo kan nihna avangin tlawmngaihna hi kan nunpui tur pawimawh tak a ni bawkin Rinawmna leh Dikna pawh Mizo kan nihnaa min ti Mizo-tu pawimawh tak a ni bawk. Kan sawi lai mek, ram hruaitute chungchangah ngei pawh tun session hnuhnung berah khan kan hruaitu ṭhenkhatte ṭawngkam hman duh dante leh an thilsawite reng reng kha an hruai mipuite chuan uluk takin kan lo thlir reng a, mahni awmhmunah ngaihdan kan lo nei ṭheuh hlawm bawkin a rinawm.
Assembly Speaker hian session a kaihhruai tawh ṭhinnaah duhsak bik neiloin thu lai la takin a kaihruai ṭhin a, ṭawngkam ngeiawm a hman pawh sawi tur kan hre kher awm lo e. Inkhawm kaihhruai chungchangah pawh mi dang a kian mah mah deuh ṭhin em tih a ni zawk hial a. Tun session hnuhnung bera thil thlengah ngei pawh khan ama mualpho theihna tur thil a nih avangin uluk takin ruahmanna a nei ngei ang tih a rinawm. Chuti chunga politics zawnga thil kalpui tum an awm tlat avang hian Speaker hi hmer tel ve mai mai a ni chauh em tih pawh ngaihtuahnaah a awm a, lo hmer tel an awm a nih pawhin tun ṭumah kha chuan demna tur a awm kher lo ang.
Pute u, ram mipuite hmangaihna tak tak nei chungin he ram hi hruai ula, in hnunga rawn zui zel turte tan kawng lo sialin sulhnu mawi tak lo nei zel ang che u.
- Mahmuaka Chhakchhuak