POLITICS THO Â
Mizoramin politics kan hmelhriat tirh laia British sawrkharin kan ram an chhuahsan hnuin India democracy hnuaiah Mizo lalte chu compensate ṭha taka pe a, dan ang thlapa zahawm taka bâng tho tur an nih lain, khatih laia party ding pakhat chuan kan lalte chu bâng turin an lo nawr chiam a. Lal in vawm leh ṭawngkam chhe tinrenga ân khumin politics bul kan ṭan a. Kalte leh an lamṭangte chu naupangte nen lam khawlai pawh leng chhuak ngam lovin an siam a ni.
Pathian thu chuan, "Phuba reng reng la suh u, keiman ka thungrûl ang," a ti a. Lal huat leh phuba lak kan kalpui a, kan lalte bang tur nawrhna huaihawttu zingah a che na pawl an awm. Chumi hnu rambuai lai pawh khan mi ṭhenkhatin an huat zawngte laka phuba lakna remchangah an hmang. Khatih lai khan kan ramah Kristianna a lo lut tawh a, nimahsela, kan Kristianna pawhin kan politics dan ṭha lo a hmetmit zo lo.
Khawvel thil thleng reng reng hi Pathian hriatpui lo engmah a awm lo a, lalte bâng tura nawrna leh a hnu, rambuai laia a che na deuhte kha mi thil chik mite chuan an hun tawp dan a duhawm loh hle an ti. An chanchin pawhin sawi zui a hlawh lo a, history ziak mite pawhin an ziak ṭha duh lo niin a lang. Kan tuh rah hi kan seng fo ṭhin. ‘Thil tê ber pawh a veng, van thil a rel kim e. Pathian ruat ang zelin engkim a thleng’ tih hla ang khan.
Kan lalte bâng tur a nawrna a sosan lai khan, khatih laia Mizo Union party pakhat hruaitu chuan, inhuatna leh phuba lakna hi a ṭha lo e. Pathian duh zawng pawh a ni hek lo," tiin lalte laka nawrhna chu tihtawp thu a puang a. Amah chu khatih laia Mizo Union hruaitu Pu R. Dengṭhuama a ni. Ani chanchin hi ṭhangtharte’n an la sawi zel dawn a, ani thupuan avang hian inhuatna politics boruak sosang chu a lo reh ta a ni. Tunah pawh Mualpuiah ‘R. DENGTHUAMA HALL’ ropui tak a lo ding luah a, hei hi amah hriatrengna lung mawi a la ni reng dawn a ni.
Mipuiin ram hruaitu kan thlang a, hetah hian ruling party an awm a, opposition party an awm bawk. Thlan an nih tawh chuan party pakhat ta bik an ni tawh lo a, lungrual takin ro an rel tur a ni. Ruling party-te’n opposition-te an palzût tur a ni lo a, opposition-te pawhin sawrkhar tihmualpho ringawt an tum tur a ni hek lo. A khalh ngiltu tur constructive opposition an ni tur a ni.
Tunah pawh kan politics kalpui dan hi a la changkang chuang lo. Mimal insawichhiat te, dâwt hmanga inchirhthehte hi a ropui lo lutuk. Dâwta thu thehdarhte hi ram siamna a ni lo; a chîm chin a hniam lutuk.
Tunah chuan information technology-ah kan sang tawh a, smart phone aṭanga information kan hmuh leh hriat rualin thingtlang khaw kirkhawr ber pawhin an hre ve thei zel tawh a. Kan changkanna hian dâwt politics kan thehdarh tenawm tak hi thu dik zawkin a ûm pha zel. Chuvangin, dâwt thehdarh chingte chuan sim vat rawh se. Tunah chuan kan changkang tawh a, 'â' chapter khar a ni tawh e.
- Hruaia Sailo, Tuikual North