Ka thinlung a rum a

Chanchin Ṭha Johana ziak kan chhiar chuan Isua unaupa Lazara chu a damlo a, a damlo tih a hriatin Isua lah chuan a awmna hmunah chuan ni hnih a la awm hnufual lehnghal a. Tichuan, Lazara chu a boral a, Isua pawh chu a unaupa thlân tlawh tur chuan a insiam a. Thlan a thlen chuan Lazara chu ni li lai thlânah a awm tawh nghe nghe. Chutia Isua a rawn thlen takah chuan tiin hmeichhe lamte chuan mittui nen an lo awm a, “Lalpa, heta awm ni la chu, ka nuṭa hi a thi lo tur,” an lo ti a. Isua lah chuan chutianga an unaupa Lazara thihna vanga an ṭap a han hmuh chuan amahah rinna an nghat tak tak lo tih leh amah chu thawhlehna neitu a ni tih an hriat lohna avang chuan a rilruin hrehawm a ti a, a rûmin a lungngai a. Amah chu ring zoin mitthi pawh kai tho theitu a nihna chu hria ni se chuan chuti tak pawhin a lungngaiin a rûm lo tur a ni. Nimahsela, an hriat lohna avang leh amahah rêng rinna an neih loh avang chuan Isua chu a rûm chhuak hial a. Beidawng taka a ruang an hmuhtir lai phei chuan Isua chuan mitthi kaitho theitu a nihna chu an hre lo a, amahah rinna an nei lo tih a hriatin a ṭap hial a. A ṭap lai lo hmutute lah chuan ‘Lazara hi a va lo hmangaih em’ an ti a, Isua ṭah chhan an hre si lo. Isua a rûm nawn leh a nih kha.

Hetiang ang deuh hian kan ringtu nihna leh ringtu kan nihnaa kan hun hmanna hmun hrang hrangah hian thih hnu piah lam beiseina nei lo ang maia kan awm ṭhin avangin thinlung rûmna hi kan tawng ṭhin. Ringtu chuan thih hnu piah lam beiseina a nei tur a ni a, dam chhung hun chauha beiseina a neih chuan ringtu dik lo leh ringtu lem a ni tihna a ni thei ang. Thih hnu lam beiseina neitu chuan a dam chhung hunin a theih ang angin thil ṭha a tiin, mi dang tan malsawmna ni turin a ngaihtuahna pawh a hmang fo tur a ni a, amah ngei pawh chuan ṭawngṭaina a nei fo tur a ni. A hranin Pathian rawngbawlna nei lem lo mah se la, Pathian leh kohhran tan a theih ang tawkin rawngbawlna a neiin thilpekte pawh a pe fo ṭhin tur a ni. Heti chin ringawt pawh hi ringtu pangngai tan chuan thil harsa pawh a ni kher lo ang a, a bak, hei aia nasa leh ropui zawk chu mi tam takte hi chuan kan thei kher lo a nih pawhin ngaihhnathiamna a awm thei tawh tho turah ngai ila a ṭha ang e.

Lal Isua khan amah zuitu leh a chhungkhat laina hnai tak takte’n amahah beiseina an neih dan kha a hriatin a thinlung a rûm phah a, a unaupa Lazara thihna chu thih hlenna tur a nih lohzia lantir a tum reng laiin, a chhungte erawh chuan thih hlenna emaw tiin lungchhe takin an lo ṭap thung si. Chutianga thih hnu piah lam beiseina nei miah loa an awm avang chuan Isua chu a rûm a, vawi khat mai ni lo, vawi hnih lai a rûm a nih kha; a tawpah phei chuan a ṭap chhuak hial. He Isua rûmna leh ṭahna hi uluk taka ngaihtuah chuan a âwm ngawih ngawih a, rûmna awm reng a ni a, ṭahna âwm tak pawh a ni.

Hetiang hian hman ni chu thinlung rûmna ka tawng a, mak ka ti viau mai. Office pakhatah hian an hotupa nen a room-ah kan inkâwm a. Kan titi malh malh laiin nu pakhat, kum 70 emaw lai ni tawh tur hian chawhmeh zuarin a rawn lut a, ‘Ka pu’ pawh rawn ti mawihnai lo chuan ‘Mama’ a rawn ti a. A kum ngaihtuah chuan ka hrethiam lutuk a, ka lo ngaimawh hran lem chuang lo. “Hei kan pa a stroke a, a enkawlna turin chawhmeh eng eng emaw ka zuar a, min lo khawngaih ve rawh u,” a rawn ti a. Ka titipui mek officer chuan, “Khawi maw, eng chawhmehte nge i zawrh le?” tiin a lo chhâwn nghal a. A enkual hnuah chuan cheng za man a laksak a. Kei pawh chuan, “Ka pi, khawilai hmunah nge i awm?” ka tih chuan a awmna veng/hmun chu a sawi a, ka khawngaih deuh chuan cheng za man bawk chu ka laksak ve a. Lawmthu a sawi luam hnuah min chhuahsan leh ta a.

A chhuah hnuah chuan kan ṭhianpa officer chuan, “Mahmuak, kha nu pasal kha a stroke lo a nia, dâwt a sawi a nih kha,” a ti a. Kei chuan mak ka ti hle mai a, ka phu zawk nghe nghe. Ka han zawh chiah chuan, “Ka hria alawm. Kum tam tak kal tawh aṭang khan hetiang hian chawhmeh a lo zuar tawh ṭhin a, khati khan a pasal damlo angin a sawi ziah lehnghal a,” a tih chuan mak ka ti deuh deuh mai. Pitar kum 70 chuang lai tawh turin khatianga dâwt a sawi mai kha mak ka ti em em a, zanriah ei laiin kan nu bulah pawh ka sawi a, kan nu pawh chuan kan hnenah pawh khatianga dâwt sawi hmang kha an rawn kal fo mai a tih chhunzawm zel bawk avang chuan mak ka ti em em a. Engkimah hian dâwt sawi zel a lo ngai ta a ni maw, dâwt sawi phawt loh chuan thil a tih theih dawn loh a ni maw tihte thlengin ka ngaihtuah.

Dâwt sawi hi chîng dawklak an awm a, a chingte hi chuan an sim mawh viau bawkin an sawi. Nimahsela, an dâwt sawi chu a dikna lan chhuah hun a awm leh tho ṭhin avangin dâwtin ke a nei lo an lo tih phah bawk. Kum sawm aia tam liam tawhah khan kan rawngbawltu (evangelist) pakhat chuan chiang tak mai hian dâwt min hrilh a; khawi hmunah mah ka sawi lo nâin chu kan rawngbawltu chu vawiin thleng hian ka ngainat loh phah.

Kan ṭhianpa pakhat chuan chanchinbua a thil ziah sual pakhat (eng thu ber nge ka hre chiang ta lo) chu miin amah chirhthehna atan an hmangin an dem luih luih a. An inah kalin pawi ka tih thu ka hrilh chuan, ani pawhin ama thil tih sualah a pawm a, pawi a tih thu min lo hrilh a. He kan ṭhianpa hi vawiin thlengin ka ngainat phah thung. Kan thil tawn pahnih ka han sawi ang hian nangni pawh in nih ve tho ka ring.

Chawhmeh zuar kan sawi khan dâwt sawi kher lo se la miin an leisak tho a rinawm laiin, dâwt sawi kher chu a lo tih ṭhan tawh avangin a sim thei tawh lo ni awm tak a ni a; a zialo hle mai. Tute’n emaw politics thilah emaw, sumdawnna thilah emaw dâwt an lo sawi (ṭha erawh ka ti hauh chuang lo nâin) a nih chuan an sawina hmun azirin kan ngaithla liam satliah mai thei a. Kum 70 rual velin chawhmeh zawrhna hmuna dâwt a sawi erawh chu ngaihthlak liam mai harsa ka ti tlat mai a. Amah kan pii kha a mimalin ka dem ngawr ngawr lam pawh ni chuang loin, kan Kristianna hian amah (amah anga dâwt sawia chawhmeh zuarte sawi kêpin)-ah nghawng a nei vak lo nge, biakbuk lama a thu ngaihthlak zawng zawngte khan amahah awmzia a awm vak lo ni ang? Nge amah zawk hi biakbukah a kal ngai lo zawk ni ang tihte thlengin ka ngaihtuah. Amah ang hian dâwt hi kan zingah a tlangnel viau tawh thung em ni ang tihte ka ngaihtuaha; kan khawsak dante hian vanram lam a va hawi lo tak em tihte ka ngaihtuahin, ka thinlung a rûm a.

- Mahmuaka Chhakchhuak