A thangmawi apiangte

Heta kan thupuia han sawi ka tum chu awm dan mawi a ni ber mai a. Awm dan mawi hi lehkhathiam leh hauhsak emaw vanga neih ngawt chi pawh a lo ni lem lo. Lehkhathiam na nâ nâ chu an lo polite deuh pawh a ni mai thei a, mahse, an ni vek lem lo. Hringnuna kan dam chhung rei lo teah hian awm dan mawi hi chuan nun a tihahdam a, mi awm dan mawi tak hi chu hmuh a nuam a, an bula awm pawh a nuam ṭhin.

Kan pi leh pute kha awm dan mawi leh ṭawngkam mawiah khan an phâk tâwkah chuan an entawn tlak hle mai a. Mi dangte tana na tur leh hnawksak tura awm kha an hlauh ber pawl a ni ṭhin. Khang hun lai kha chuan awm dan mawi an hriat ang ang leh ṭawngkam ṭhate pawh an inzirtir uar hle ṭhin a nih kha. Nupui pasal chungchanga palai thuah te, mitthi an awm nikhuaa zualko thuahte pawh mite tana tawrhna lo tur ang ber kha an zawng hram hram ṭhin. ‘Anchhe lawh hi mahni chungah a tla ṭhin’ tih te, ‘Lmpui changkhatah mi an be chhe ngai lo’ tihte kha an thupui pakhat a ni.

Hringnunah hian sap hovin manner an tih, awm dan mawi kan tih mai ṭhinte hi tunlai ṭhangthar tam tak hian an hre tawh lo hle mai. Aia upa zah thiam tihte hi ṭhangthar zingah a tlem ta em em mai a; aia upa pawh kutthlak hreh lo, ṭawngkam mawi lo taka ân khum a, hmusit taka diriam duh mi tam tak an awm tawh. Kan pi leh pute chuan ‘Nu leh pa mâwl biak hi a thiang lo tluka ngaih a ni a, an hming pawh lam mai mai suh’ an lo ti ṭhin. Tunlai ṭhangthar zingah chuan hengte hian awmzia a nei tlem hle.

Sap mi mâwl leh awm dan mawi hre lo hovin ‘fuck’ tih ṭawngkam chhe tak an hmante hi Mizo ṭhangthar tam tak hian an entawn emaw tih tur a ni a. Ṭawngkam chhe tak tak hi social media-ah pawh hian hmuh tur a awm nual mai. Kan pi pute’n an lo sawi ang hian kan ṭawngkamte hi a boral mai mai lo, boruakah hian a awm reng a, kan ṭawngkam chhia leh ṭha hi kan chungah a lo lêt leh ṭhin tih hi hriat reng a pawimawh hle. Chutih rualin, ṭawngkam thlum leh ṭha tak, rilru chhe em em site pawh an awm tho mai. Chutiang ho chu hriat chian loh phei chuan mi fel tak leh hawihhâwm taka ngaih mai pawh a awlsam.

Nu leh pate pawh hian kan fate hi eng angin nge an khawsak a, eng thil nge an tih tih hi kan en zuiin kan veng ngai lo em ni ang? Tunlai kan nulate zingah social media hmanga inzuar a, mawi lo tak taka in-post hmuh tur a tam ta hle mai. Thawh chhuah hriat mang lova sum ngah tak, incheina nei tak leh khawsa sang tak tak hmuh tur leh hriat tur an awm. Mi ṭhenkhat sawi dan chuan, Aizawl mi hausa ṭhenkhat nawmchenna atana inphalrai, sum an hmuhna tur a nih phawt chuan pawisak nei map lo nula kan ngah ta hle an ti ṭhin. Tam tak phei chuan khawlaia inzawrh ai hian koh mai theih (call girl kan tih ang) an tam zawk fe an ti. Bible-in awm dan mawi a sawi leh a thangmawi apiangte a tih hi chu sirah kan hnâwl chiang khawp mai.

Hmeichhia mai ni lo, mipate pawh kan ni. Tak takte a nih ngai chuan, mi hausa nu ho ṭhenkhat, mahni pasalte kham lovin an koh theihte pawh an tam tawh an ti leh zel a nih chu! A rapthlak sâwt hle mai kan ram hi. Changkannate pawh hi hman thiam loh chuan hringnun khawvel tichhe vek theitu a ni tlat. Kan changkan hmaa kan Mizo nulate zakzum taka an awm laite kha mi tam ber tan chuan hmuh an nuam zawk asin. Tunah chuan social media-ah te, khawlaiahte lan mawi an tum lutuk hian mit an tikham.

Kan tlangval ho tam tak lah an nula zo tawh a, tuai nih hi an intihmuh emaw tih mai tur a ni a; inthup tumna pawh an nei tawh lo. Mahse, insiamṭhat theih a ni. Naupan laia hmeichhe ho zinga awm nuam ti tak, hmeichhia ang mai nia inhria, nimahsela, insiamṭhaa pa taka awm ta mi tam tak an awm. Chutiang bawkin hmeichhia pawh inti pa tlat mai chi te, nupuite pawh nei hial an awm ṭhin a; mahse, insiamṭhaa pangngai taka hmeichhia zama khawsa tate pawh an awm bawk a ni.

Nakin lawkah Sairangah rel a lo thlen hun tak takah phei chuan hnam dangte nen kan inchiahpiah dawn chauh a. Mizo kan nihna leh kan Kristianna hi humhim tlat a pawimawh dawn khawp mai. Chumi atana pawimawh ber chu ṭhalaite bawk an ni a; tun aṭanga chhungkaw tin mai leh veng tin maiah hian inzirtirna ṭha tâwk kan neih a pawimawh tak zet a ni.

Nu leh pa zahnate hi ṭhalaite hian an tlachham ta em em mai a; nu leh pa pawh be ṭha duh lo, mahni in chhunga thawh chhuah nei si lova inla thunei em em a, duh duh lam zuah zuah mai, hna thawk peih si lo, nu leh pa thawh chhuah azara inla thawveng tak tak ṭhalai an tam tawh a, zah nachang rêng an hre si lo. Ei tur a tui tui duh bawk si, zan mut nachang hre lo va, zing thawh nachang hre si lo ṭhalai an va tam em!

Philipi 4:8-a, ‘a thang mawi apiangte’ a tih hi a lo pawimawh khawp mai. Hringnun hi a rei lo khawp mai a, ṭhat lai hun leh vanglai hunte hi a va rei lo em! He kan dam chhung hun rei lo têah hian kan inchhir ngawih ngawihna tur leh kan thlah la kal zel tur te, mite’n kan chanchin an la sawi zui zel turah hian a thangmawite kan zawn a ṭul khawp mai. Kan fate leh kan thlahte la zah ngawih ngawihna tur thil hi ti lo hram turin kan nun hi i fimkhur teh ang.

Tute mah hi mi famkim (perfect) kan awm hauh lo; mahse, insiam ṭha thei lo kan awm hek lo. Humsual lo dai tawh, tihsual nei tawh kan lo nih pawhin insiamṭha ila, kan nun inthlakthleng mite’n an hmuh phawt chuan kan hun kal tawh an sawi reng peih lo. Kan dam chhung rei lo têah hian mite hmuh leh chhungkua leh ṭhiante hmuhah pawh ‘a thangmawi’ hi zawn hram hram i tum ang u.

- Reuben Lalnunthara Hnamte