Kalphung tharah chhiah pung, buhfai man sang leh invûrna
Mizoramah Congress leh MNF ni lo sorkar a piang a, mipui nâwlpuiin beiseina pawh an nei sang viau bawk. Kalphung thar sorkar, ZPM sorkar chuan an lo au chhuahpui fo 'Chhiah tihpun chu hnai lo ve!' ti mah se, Lungleia July ni 2, 2024-a senso hautak lutuk taka Cabinet Meeting an va nei chuan petroleums, oils and lubricants (POL) chhiah 2% ngawtin an tipung. Hei mai a la ni lo, ration buhfai man a lêt ngawtin sorkarin an tipung dawn ta bawk.
CHHIAH PUNG NGHAL
Sorkar hmasa lamah, MNF hunah khan, petrol, diesel leh a dangte chhiah an lo titlem tawh tih kan hria. POL man hian a nghawng chu mipui mimir a ni a, lirthei chuan man, bungraw phurh man, petrol leh diesel hmanga hnathawhna khawl hmanna mante a nghawng vek a ni.
Zaa pahnih (2%) ngawta petrol, diesel leh a dangte chhiah pung hian mi harsa zawkte tawrhna a thlen dawn. Thla sarih awrh sorkarna an chelh chhunga an hmalakna langsar chu chhiah pung hi a ni nghal ta der mai.
BUHFAI MAN A LETA PUNG
Ration buhfai man hi Council of Minister-in June ni 18, 2024 khan a lo ngaihtuah tawh a, a man tihpun a nih tur thu FCSCA Department changtu Minister chuan July ni 3, 2024 khan chanchinthar la khawmtute hmaah a puang.
Buhfai man punna tur hi a tam lutuk deuh chu a ni, a tih theih bawk. A let thawk (100%)-in ration buhfai card var hmanga latute lakna man tipungin, kilogram khat Rs 15 chu Rs 30 a ni ta dawrh mai a ni. Card var hmangtu hi Mizoramah mihring 4,66,378 awmin, card 1,12,231 a awm.
India ram state ṭhenkhat en ila, Telangana chuan ration card var neitute hnenah buhfai kg. 1 hi Rs 1.20 velin an hralh. Ziak leh chhiar thiam tam percentage lama kan elpui Kerala chuan ration card var neitute hnenah buhfai kg. 1 Rs 10.90-in an hralh bawk.
Heti taka hun rei lo te chhunga mipui phurrit an siam nghal ta mai hi a pawi tak zet a ni. Retailer thlak a hun dawn a, an mi leh sa an dah dawn a, retailer-te hlêp tur an tipung zui bawk. Retailer-in kg-a pawisa 0.50 an hlawh ṭhin chu Rs 1.50-ah an tisang dawn ta. Mipuia buhfai man an tihpunna hian an mi leh sa tangka ip a tipuar dawn tihna a ni thei mai em?
SUM RENCHEM A NI CHIAH EM
Chief Minister Pu Lalduhoma chuan 12.11.2023 khan inremchemna (austerity measures) an kalpui tur thu a sawi tih PTI chuan a ziak a nih kha. Hei mai bakah hian Assembly session-ah Year of Consolidation an kalpui tur thu a sawi bawk.
Hetih mek lai hian CM ber hian December 14, 2023 khan advisor a ruat belh ta mawlh mawlh a. MLA zinga pali lai mai chu minister of state tlukpui turin a dah! Heng–Political, Finance, Technical, Health & Agriculture advisors hi la duhtawk lovin, an party mi, MLA ni lo an party thawktu pakhat chu January ni 16, 2024 khan 'Implementation of Hand-holding Adviser' atan a ruat belh leh ta cheu!
A adviser-te hian kaihhnawih an ngah ta hle mai a, PA, UDC, LDC leh peon pathum, peon cum cook pahnih an nei thei ta hial. Heti zat zat peon an mamawh te, cook an mamawhte hi inremchemna an sawi hi kâa chhuak mai chauh a ni tih tichiangtu a ni awm e.
Hautak thei anga a ṭhi behte pisa chei ṭhat leh sum hmanna hautak mai bakah, MLA fund kum khata cheng nuai 150 ni ṭhin chu cheng nuai 200-ah an tihpun avangin kum khatah sorkarin cheng nuai 2,000 a sen belh ziah a ngai ta hial.
BOARD CHAIRMAN LEH CONSULTANT
Sorkar hmasa lama kan hmuh zen zen loh department ṭhenkhatah government secretary leh joint secretary rank leh status angin an party hruaitu lawk consultant-ah an dah chho ta zel a. Thlabi hlawh leh a kaihhnawih sum sènna a tam ta hle a ni.
Board chairman an uar tial tial a, an ruat ta ngheng a; an hlawhte lah chu nasa takin an tipung bawk. Hei lo liama invûrna hi a awm thei lo hial awm mang e.
Lungleia Cabinet Meeting chuan AMC mayor, deputy mayor, executive corporator, corporator leh Lunglei MC chairman, executive councillor leh councillor-te hlawh a let thuma tihpun an pawm bawk.
TLANGKAWMNA
Sorkar thar, kalphung thar sawitute kan enchhin mek hian mipui tawrhna tura thutlukna siam an hreh lo tih a lang chiang ta hle. POL chhiah pung leh buhfai man pung hi mipui khawih leh nghawng zawnga hmalakna a ni.
Mipui tawrhna an thlen mek laiin an mi leh sa an vûr thung a, ṭul hmasa em em ni si lova sum senna tura hmalakna a pung tial tial. Hlawh neia an phuahchawp nihna an pek leh hlawh an tihpunna hi mipuiin kan tuar dawn ta niin a lang. I lo thlir zel phawt mai ang aw.
- Zodintluanga, Ex-Minister