Mizoram State Day of Prayer-a Chief Minister thu sawi thlirletna
State puitlinga hlankai kan nih achin a vawi khat nân, State-a hlankai kan nih champha phâk lawmna chu sual thupha chawi nân hman a ni ta nawlh mai! Kristian State-a inchhal ngam tân chuan State Day lawm dan duhawm ber pakhat a ni e ti ta ila, hnial hram duh kan tam lo maithei. He huna kan ram lal ber, CM Pu Lalduhoma thusawi kha thirlet phu ngawih ngawih niin ka hria. Ram changkang kan tihteah hi chuan, mi thiam bikte’n an ram hotute thusawi thirletna hun neiin, an phusa luih luih ṭhin a nih hi. Kan ramah pawh hetianga kan ram hruaitute leh mi pawimawhte’n kan ram hnuk khawih thu an sawi hi, thlirletna hun nei tam deuh deuh thei ila, a duhawm ngawt mai.
Hun dangah chuan State-a hlankai kan nih theih nâna tha leh zung thawhtute chanchin, huaisen tak leh taima taka hma lo latute chanchin ngaihthlak nân kan hmang ṭhin a nih kha. Tun ṭumah erawh Pathian thu laimu ber pakhat; vanah ni lo, nakinah ni bawk hek lo, tun hun ngeiah kan ramah hian ‘I (Pathian) ram lo thleng rawh se’ tih thu sawi chhuah a ni ta a nih kha. Chu Pathian ram chu kan ramah, Kristian ram ngeiah hian a takin a lo thleng reng em? He Zoram, khawvela inkhawm tam ber ram, Pathian thu duh ber leh sawi tam berna ram, ram dang zawng aia kohhranin huhang a neih lenna ramah hian Pathian ram lo thlen chu sawi loh, ring lo mite zingah pawh ring hlawl lo mite chunga thil thleng ṭhin kan rama a thlen nasatzia kan ngaithla ta zawk a nih kha!
Pathian ringtu leh zuitu, ṭihtu leh hmangaihtute chunga Baibulin Pathian ram leh chu mi rama Pathian malsawmna thleng tura a sawi zawng zawng, ‘Hnam zawng zawnga malsawmna dawng nasa ber in ni ang a, in zingah a hmei a pa ching reng reng an awm lo ang, in ran zingah pawh. A (Pathianin) hmangaih ang che u a, mal a sawm ang che u, a tipung ang che u, in rila rah leh in lei rah pawh mal a sawm ang. Mi rethei reng reng in awm lo ang a, hnam tam tak in puktir zawk ang. Hnam tam tak chungah ro in rêl ang a, in chungah erawh ro an rêl lo ang. In zing ata hri ka tikiang ang a, i ram chhûngah nau chhiat leh ching reng reng an awm lo ang. In rila rah te, in ran rualah te, in lei rahah te Lalpa’n nasa takin a tipung ang che u.
In ram chawm thau tur ruahtui pe tur che u leh, in kutkawih zawng zawng malsawm turin van, a ro bawm ṭha ṭha chu a hawnsak ang che u a. Hnam tam tak in puktir ang a, nangni erawh chuan in puk lo ang. Lalpa’n mei (tail) ni lo lûah a siam ang che u a. A hnuaihnung ni lovin a chungnung zel in ni ang’ tiin, he leia Pathian ram lo thlenna hmuna Pathian hnathawh lo thleng tur min hrilh a. Nimahsela, kan ram kan en chuan heng Pathian thutiamte hi lo thlen ahnêkin, tlemin kan lo leikangin kan lo hlawhtling deuh a, kan thil neih a lo pung dek dek a, ‘In rilrute a lo chapo ang a, Lalpa in Pathian chu in theihnghilh ang. Tam tak in chîng ang a, tlem tê in seng ang. Lei chungah te, tlâng chungah te, buh chungah te, hriak chungah te, uain chungah te, lei aṭanga thil lo chhuak chungah te, mihring leh ran chungah te khua ka tikhêng a ni e’ tih zawng zawng kan ram leh mipui chungah a lo thleng ta zawk si a nih hi! Malsawmna a sawi zawng zawng letling anchhia hlir kan chungah a lo thleng ta a nih hi.
Kan ram hruaitu hmasate leh kan Berampute berawh chuan kan ram leh a chhûnga chengte dam lohzia, hmun tina sualnain bu a khuar ngheh tulh tulh lai hian, ‘Ka fanu, ka mite hliam chu ngaihsam takin, “A ṭha alawm, a ṭha alawm” tiin an thawi a. A ṭha hauh si lo a’ tiin, damna lamtluang min zawhpui an tum hauh si lo. ‘He Lalpa zawn chhuah ram kan tihah hian chartin dik pakhat pawh a awm tawh lo a. Cubic lung dik pawh pakhatmah a awm hek lo. Buhfai, gas engkim kan pawlh dal a. Chutiang chuan bûkna leh tehna kan ti dik lo nasa êm êm a ni. Sawrkar hnathawk ṭhenkhatte chuan bûkna leh tehna hmunpuia posting nih chu an inchuh an ti. A va râpthlâk êm!’ ti meuhin kan ram hruaitu lû ber chuan lungchhe êm êmin kan ram chanchin min hrilh ta a nih kha. Ni, kan ram dinhmun dik tak hi hria a, ram hmangaih iktu tân chuan kan ram hi ṭahpui tham a ni tlat a ni.
Heng zawng zawng ngaihtuah hian ram tâna sual thupha chawia ṭawngṭaina hun hmang lo thei lo kan lo nih zawkzia kan hmu lo thei lova nih hi. Hnam intodelh lo kumhlun, dam rei zawng kum 50 chauh, cancer leh AIDS piahah nupa inṭhen tamna ber, GSDP aṭanga chhuta leiba ngah ber kumhlun, dai pawna fahrah leh hnuchham enkawlna lian pui pui neitu, hmeithai leh nuthlawi tam êm êmna, eirûk hluar berna ram pakhat, Baibulin Pathian thu zawm aia khawvel thlangtute chunga Pathian anchhia lo thleng tur a sawi zawng zawng lo thlen kim biaina ramah kan cheng ta mêk a nih hi. Heng chhan hrang hrang avangte hian Pathian hmaah sual thupha chawiin kan kun tur a ni lo em ni tiin, Zoram kohhranin a thawi pawha a rawt chhin ngam loh chu kohhran upa huaisen leh Pathian ṭihtuin a takin kan ramah a rawn thlentir ta a nih hi!
A nih leh Pu Lalduhoma hian ama theihna hmachhuanin em ni kan ram hi, Pathian ram lo thlenna hmunah siam a tum? Ni lo, Jerubabela angin, ‘Chakna ni lovin, thil tihtheihna ni hek lovin, ka thlarau zawkin le’ tia Jerusalem a tungding ang khân, Zoram siam ṭha tura pawimawh ber chu Pathian thlarau hruaia awm ngamnaah a ni tih a hre chiang a ni zawk. Hei tluka thlamuanawm leh hnungzuitlâk ram hruaitu kan nei tawh ngai reng em? Tun dinhmuna kan ram tlukchhiatna leh kan CM sawi anga State intodelh lo ber, leiba ngah ber, ṭhalai thih tam berna, natna tinreng laitual lênna ram kan lo nih chhana mawhphurtu lian ber pahnih, MNF leh Congress, chutah pawh Pu Hawla leh Pu Zorama te hian zaha inchhir nachâng an hre ve reng ang em le? Kan ram dinhmun chhiat êm avang leh kan bawhchhiatna a nasat êm avanga Pathian hmaa sual thupha chawi tur kan awm a nih ngai chuan, anni pahnih aia hmahruaitu tur leh thupha chawi tur an awm chuang ang em le?
A tawp berah chuan, Pathian leh Zoram mipuite hmaa tlawm ngam ram hruaitu kan nei ta mai hi a makin, a lawmawmzia mi tam takin kan chhut thiam lo. Khawvel hausakna leh a thil tihtheihna aia Pathian rinchhan ngam, Pathian thlarau hruaia awm ngam ram hruaitu kan nei hi kan vannei êm êm tih i hre thar zel ang u. Tin, kan ram hi mimal leh mahni maia siam thar rual a nih tawh loh avangin, ṭanruala thawhho kan mamawh êm êm tih i hre reng bawk ang. Kan ram hruaitute’n theihtawp chhuaha ram siam an tum mêk lai hian, nang leh kei hi khawlhkham siama lo nuar tur kan ni mawlh lo e.
- Lalremliana Pachuau